Gladio ve Temiz Eller farklıydı...

Biz Ergenekon soruşturmasının tozu dumanı arasında, İtalya'daki Gladio ve Temiz Eller davalarını karıştırıyoruz. Temiz Eller, Gladio'dan tamamen farklı bir soruşturmaydı. Gladio soruşturması, Soğuk Savaş döneminde kurulan devlet içindeki gizli bir örgütle ilgiliydi. 1984'te Savcı Fellice Casson'un 12 yıl önceki bir bombalama olayı dosyasını yeniden açıp devlet içinde gizli bir örgütün olduğunu saptamasıyla derinleştirildi. Casson, verdiği cesur soruşturma sonunda 45 yıl gizli kalan örgütü 1990'da ortaya çıkarttı ve çökertti.

Savcı, 1970-80'lerde Gladio'nun İtalya'daki terör eylemlerine bulaşıp bulaşmadığını 6 yıl soruşturdu ama sonuç alamadı. O dönemdeki terör eylemlerini tam olarak aydınlatamadı ancak yine de Casson'un büyük mücadelesi sonucu Avrupa'daki diğer Gladio örgütleri de su yüzüne çıktı ve tarihe gömüldü. Temiz Eller operasyonuna gelince, İtalyancasıyla "Mani Pulite" 1992' Sosyalist Partili bir sanatoryum müdürü rüşvet alırken yakalanınca başladı. Milanolu savcıların başlattığı hareketin sembolü, güçlendirilmiş yetkileriyle, ünlü savcı Antonio di Pietro idi.

RÜŞVET VE YOLSUZLUK AĞI
Savcı Pietro devleti yolsuzluk ve rüşvetten temizlemek için cesur bir mücadele verdi. Temiz Eller soruşturması, siyaset, bürokrasi, iş dünyası ve mafya arasındaki karanlık ve karmaşık ilişkileri gözler önüne sermesi bakımından önemliydi. Temiz Eller operasyonunun savcısı Antonio Di Pietro, 7 bin 417 kişi hakkında suç duyurusunda bulundu. Bunlardan 4 bin 436' için yasal işlem başlattı, 463 parlamenterin dokunulmazlığının kaldırılması için girişimde bulundu. 911 işadamı ve 2 bin 993 kamu görevlisini adalet önüne çıkardı. Aralarında eski Başbakan Bettino Craxi'nin de bulunduğu 12 eski bakan veya parlamenter hakkında tutuklama kararı verildi, milyonlarca dolarlık rüşvet olayları ortaya çıkarıldı. Ve sonunda soruşturma kapsamına alınanların sayısı bin 300 kişiyi ulaştı. Bunların arasında 4 başbakan, 25 bakan, 100 üst düzey bürokrat, 400 milletvekili de vardı. Yani, yıllarca süren Temiz Eller operasyonunda Savcı Di Pietro ise İtalya'yı siyasetin ve devletin derinliklerine kadar işleyen rüşvet ve yolsuzluklardan temizlemeye çalışıldı. Kısacası, Gladio ve Temiz Eller'de, tamamen ayrı iki soruşturmadan ve davadan söz ediyoruz.

GLADIO'NUN HER ÜLKEDE ADI FARKLIYDI

Kılıç anlamına gelen "Gladio" adındaki gizli örgütün 7 NATO ülkesi ile diğer bazı Avrupa ülkelerinde farklı adları da vardı. Örgütün en güçlü olduğu Almanya'daki diğer adı Gehlen Harekâtıydı. Fransa'daki Örgütün adı ise Rüzgâr Gülü'ydü. Eski Cumhurbaşkanı François Mitterrand'ın yakın dostlarından biri olan François de Graussoure tarafından kurulmuştu. İngilizler Gladio'ya "Secret British Network " yani İngiliz Gizli Bağı diyorlardı. "Glaive" adındaki Belçika Gladiosu ise SGR askeri gizli servisinin alt bölümü olan SDRAB'nin koruması altında kuruldu. Sivil "Glaive" nüvesi sekiz aktif ve on emekli subaydan oluşuyordu. Belçika'da da gizli örgüt, 80'li yıllarda sorumlusu belli olmayan terörist eylemlere askerlerin karıştığı kuşkusuyla ortaya çıktı.

SOĞUK SAVAŞ DÖNEMİ
Örgüte Hollanda'da "NATO Command" deniyordu. Yunanistan'da Gladio benzeri bir kontrgerilla örgütünün varlığından ilk söz eden ise Eski Sosyalist Başbakan Andreas Papandreu oldu. İsviçre'de NATO'ya bağlı bir yeraltı ve provokasyon örgütü olarak çalışan ve varlığından İsviçre Federal Parlamentosu'nun dahi haberdar olmadığı gizli örgüt ise P26 ve buna bağlı olarak çalışan gizli haberalma teşkilatı P27'ydi. Avusturya'da da faaliyet gösteren örgütü ise eski İçişleri Bakanı Franz Olah'in kurduğu söylendi. İtalya dışında hiçbir ülkede örgütün faaliyetleriyle ilgili soruşturma açılmadı. Soğuk savaşın sona ermesiyle birlikte Gladiolar'ın dağıtıldığı açıklandı.

KARANLIKLAR PRENSİ YA DA DİVO GULİO

Gulio Andreotti, 45 yıl gizlenen Gladio'yu açıklayarak NATO tarihine damgasını vuran bir siyasetçi oldu. 60 yıl boyunca İtalyan siyasi hayatında öyle bir otorite kurdu ki, onu Roma İmparatoru Julius Sezar'a benzetenler bile var. Ona "Divo Gulio" yani "Mükemmel Iulios" diyorlar. Andreotti, Temiz Eller operasyonunda Mafya'yla ilişkisi yüzünden yargı önüne çıkartılınca ona "Karanlıklar Prensi" diyenler de oldu. Andreotti, 2. Dünya Savaşı'ndan sonra parlamentoya girdi. Henüz 27 yaşındaydı ve kısa sürede, Merkez sağ Hıristiyan Demokrat Partisi'nde yıldızı parladı.

35 YAŞINDA BAKAN OLDU
35 yaşında İçişleri Bakanı, 40 yaşında da Savunma Bakanı oldu. Andreotti'nin İçişleri ve Savunma Bakanlığı yaptığı 1954-1959 yılları, orduya bağlı olan İtalyan gizli servisinde Gladio'nun da kurulduğu yıllardı. 1972'de ilk kez Başbakanlık koltuğuna oturdu ve 1976 ve 1989'da da başbakandı. 1983'te Dışişleri Bakanı olan Andreotti, Sovyetler Birliği'nin dağılma sürecine girdiği 1989'a kadar 5 yıl boyunca Avrupa siyasetinde kilit rol oynadı. Savcı Casson, 3 jandarma erinin bombalı saldırıda öldürülmesine ilişkin dosyayı, 1984'te yeniden açtığı zaman Andreotti Dışişleri Bakanlığı koltuğunda oturuyordu.

DERİN BİR SESSİZLİK
Casson, toprağa gömülü silahları bulup soruşturmayı derinleştirdiği sırada ise Andreotti başbakandı. Cumhurbaşkanı Cossiga, Gladio'nun açıklanmasına son dakikaya kadar karşı çıktı. Andreotti, Gladio'yu açıklayınca iki siyasetçi arasında çatışma çıktı. İtalyan Komünist Partisi Cossiga'yı vatana ve Anayasa'ya ihanetle suçladı ve cumhurbaşkanlığından alınması için süreç başlattı. Parlamento reddetti. Ama Cossiga görevinin bitimine birkaç ay kala Cumhurbaşkanlığı'ndan istifa etti. Halen iki siyasetçi de İtalyan Senatosu'nda tabii senatör olarak görev yapıyor. Cossiga 80 yaşına rağmen siyasette hâlâ ağırlığını hissettiriyor. 90 yaşındaki Andreotti ise derin sessizliğini koruyor.