Askerler kaçıyor

Osmanlı yönetimi, 25 Mart 1915 tarihinde Çanakkale Boğazı ve Gelibolu yarımadasını savunacak 5'inci Türk Ordusunun Komutanlığına Alman Mareşal Liman Von Sanders'i getirerek, bu savaşın bir Osmanlı savaşı olmaktan çok, bir Alman-İngiliz çıkar savaşına dönüşmesine adeta çanak tutar. Aradan bir ay geçer ve 25 Nisan 1915 tarihinde aynı güçler, Gelibolu yarımadasına asker çıkararak yeniden şanslarını denemek isterler. Ancak unuttukları çok önemli bir şey vardır. Çanakkale'deki Türk Ordusu sadece Alman Mareşal demek değildir. Hesaba katmadıkları, Türk komutanlar onlara tarihlerinin en acı yenilgisini tattıracaklardır.

GÜNLÜKTEN
Nitekim Çanakkale düşman güçleri Komutanı İan Hamilton'un günlüğüne şu cümleleri düşüyor: "Akşamüstü Ertuğrulkoyunun açıklarına geldik. Gördüğümüz manzara şuydu: Çıkarma yerinin etrafı dehşetli ateşimizle çevrelenmiş, lakin donanmamızın en ağır topları Türk siperleri üzerinde ancak bir konfeti etkisi yaratıyor. River Clyde nakliye gemimiz, 100 metre gibi pek yakın mesafeden şiddetli piyade tüfeği ateşine maruz. Karaya ayak basan birliklerimiz, kum tepelerinin arkasında yere yapışmışlar, başlarını bir santim kaldıramıyorlar. Akşam hava kararmak üzereyken Quine Elizabeth 38'lik toplarıyla o kadar dehşetli bir ateş açtı ki, koca gemi baştan başa zangır zangır titriyordu. Bu dehşetli ateş saatlerce sürdü. Fakat Türkler'in Piyade tüfeği sesleri kesilmedi."
(Ertuğrul Koyu, 25.Nisan.1915)

HAMİLTON'DAN HARBİYE NAZIRILORD KİTCHENER'E TELGRAF
İstemelyerek de olsa, Çanakkale Boğazının savaş gemileriyle zorlanamayacağı sonucuna varıyorum. Belki bir zamanlar bu mümkün olabilirdi. Eğer benim birliklerim buna katılacaklarsa, bu bek-endiği gibi destek verme şeklinde olmamalıdır. Ordunun rolü, yalnızca tabyaları yıkacak bir çıkartma birliğinden fazla olmalı. Kararlı, hazırlıklı, donanmaya yolu açacak ve tüm gücüyle savaşacak bir operasyon olmalı.
(Çanakkale, 18.Mart.1915)

GENERAL STOPFORD'TANHAMİLTON'A MESAJ
Askerler, birlikler artık savaşma ruhuna sahip değil. Ağır bombardıman ya da tüfek ateşi karşısında ilerlemiyorlar. Hücum için atılganlık göstermedikleri gibi, en basit bir düşman saldırısında geri dönüp, uzun süre kaçıyorlar. Askerlerin çoğu da, sağda, solda saklanmaktalar.
(Anafartalar, 11 Ağustos1915)

İNGİLİZ BİNBAŞI ARTHUR MİLLES
O gün hayalimde deniz kuvvetlerinin bize Çanakkale Boğazının yolunu açarak yapacağı bombardıman eşliğinde, Gelibolu Yarımadasından yukarı Marmara sahillerini geçeceğimizi ve küçük bir çatışmayı takiben Konstantinopolis'e ulaşacağımızı ve orada Rus Ordularıyla buluşarak İmparatorluğun iç taraflarına gireceğimizi canlandırıyordum.
(Ertuğrul Koyu, 25.Nisan.1915)

ANZAK TEĞMEN R.B.GİLLET
Gözlerimin önündeki manzarayı anlatmak olanaksızdı. Filikalar şimdi hemen hemen birbirlerine yanaşmış olarak kıyıya kadar uzanıyordu. İçleri parçalanmış cesetlerle doluydu. Sonuncu filika ile kıyı arasında cesetlerden oluşmuş bir iskele vardı. Ölülere basmadan kıyıya çıkmak mümkün değildi ve koyun suları kandan kıpkırmızı kesilmişti.
(Anzak Koyu, 25.Nisan.1915)