Rasmussen'e hatalı mektup gönderildi

TÜRKİYE, Avrupa Birliği'nden tarih almak için bütün gücüyle bastırırken, Kopenhag Zirvesi öncesinde, Dışişleri Bakanlığı kaynaklı önemli bir skandalın yaşandığı ortaya çıktı. Başbakan Abdullah Gül'ün imzaladığı ve AB Dönem Başkanı Danimarka Başbakanı Anders Fogh Rasmussen'e gönderdiği mektupta hata yapıldı. Hata, "4 Aralık'ta Meclis'e gönderilen ikinci uyum paketinde işkence suçlarında zamanaşımı olmayacak" cümlesinden kaynaklandı. Çünkü, pakette bu hüküm yoktu.

Hatayı fark eden Danimarka, Ankara'dan düzeltme istedi. Dışişleri Bakanlığı da düzeltme için İngiliz Büyükelçiliği'nden yardım istedi. Yardım isteyen elektronik postanın (e-mail) metni dışarı sızınca da skandal içinde skandal yaşandı. Çözüm, Dışişleri Bakanlığı Müsteşarı Uğur Ziyal'in "Hatalı cümlenin mektupta yer almadığı varsayılsın" yazısını içeren ikinci bir notu, Danimarka'ya ulaştırması ile bulundu. Ancak AKP Lideri Recep Tayyip Erdoğan hatalı mektubu Rasmussen'e verdi. Mektupla ilgili gelişmeler şöyle yaşandı:

ADIM ADIM SKANDAL

r İNGİLTERE GÖRMEK İSTEDİ: İngiltere Dışişleri Bakanı Jack Straw geçen hafta Ankara'daki temasları sırasında Türkiye'nin Rasmussen'e göndereceği AB niyet mektubunu, önceden görme ricasında bulundu. Ancak mektup metni Straw'a yetiştirilemedi ve daha sonra İngiliz Büyükelçiliği'ne ulaştırıldı.

r SON ŞEKLİ ALDI: AB'ye gönderilecek tarihi mektupta yer alacak ifadelere son şeklini, Dışişleri Müsteşar Yardımcısı Akın Alptuna ve AB Dairesi Genel Müdür Yardımcısı Ayşe Asya verdi. 9 Aralık'ta tamamlanan mektup Başbakan Abdulhah Gül ve Dışişleri Bakanı Yaşar Yakış tarafından imzalanarak Rasmussen'e diplomatik kanalla ulaştırıldı. Mektubun aslı ise aynı gece Kopenhag'a giden Erdoğan'a verildi.

r HATALI İFADELER: Türkiye'nin AB'den müzakere tarihi almak için üstüne düşen tüm yükümlülükleri yerine getirmeye kararlı olduğu anımsatılan mektupta, Meclis'e biri 3 Aralık, diğeri de 4 Aralık'ta iki uyum paketi gönderildiği vurgulanarak, ikinci pakette, işkence davalarında zaman aşımını kaldıran hükümlerin de yer aldığı belirtildi.

r DANİMARKA FARK ETTİ: Mektubu alan Danimarka, metni inceleyince şaşırdı ve Ankara'ya, "İkinci pakette, işkence suçlarında zaman aşımını kaldıran hükümler bulunduğunu belirtiyorsunuz; ama pakette bunun yer almadığını biliyoruz. Bu hata nereden kaynaklanıyor, hangisi doğru?" diye sordu. Danimarka tarafı, "Bu mektubu 15 ülkenin devlet ve hükümet başkanlarına vereceğiz" şeklinde nazik bir uyarı yapmayı da ihmal etmedi.

r DIŞİŞLERİ'NDE PANİK: Panik olan Dışişleri Bakanlığı bir yandan hatanın nasıl oluştuğunu tartışırken, bir yandan da Genel Müdür Yardımcısı Ayşe Asya, İngiltere Büyükelçiliği Müsteşarı David Fitton'a bir mail göndererek yardım rica etti. Asya'nın 9 Aralık günü saat 15.52'de gönderdiği ve "Dear David" diye başlayan mailine, Fitton, 16.59'da yanıt verdi ve işkence konusunda önceki paketlerde yapılanlar ve hükümetin kararlılığının vurgulanmasını tavsiye etti.

r ZİYAL'DAN DÜZELTME: Sonunda, bakanlık Danimarka Büyükelçiliği ile temasa geçerek, Uğur Ziyal'ın göndereceği bir notla düzeltmenin yapılmasını rica etti. Danimarka'nın anlayış göstermesi ve konunun gayri resmi tutulması ricasıyla, Ziyal mektupla ilgili olarak, "Söz konusu bölüm geçerli değildir, metinden çıkarılması.." notunu göndererek düzeltilmesi yoluna gitti.

NASIL ATLANDI?

Böylesine önemli bir mektupta bu hatanın nasıl yapıldığı da tartışma konusu oldu. Ayşe Asya ile David Fitton arasındaki mailleşmede de işaretini verdiği ve en güçlü görülen iddiaya göre, metne bu cümle İngiltere tarafından kondu. Ayşe Asya bu nedenle, Fitton'dan yardım istedi. Sonuçta, Dışişleri bu 'iyi niyetli' ilaveyi atlayarak Gül ve Yakış'a imzayı attırınca, niyet mektubu AB yolundaki kritik bir dönemeçte skandala da neden oldu.

MEKTUBUN ORİJİNALİ DÜZELTİLEMEDİ

AKP Lideri Erdoğan'ın Danimarka Başbakanı Rasmussen'e verdiği mektubun orijinali Dışişleri Bakanlığı zamanında harekete geçemediği için düzeltilemedi. Erdoğan mecburen hatalı olduğu bilinen mektubu "Türkiye'nin Niyet Mektubu" olarak sundu.