kapat
Anasayfa
|
E-gazete
|
Sarı Sayfalar
|
Arşiv
|
Üye Ol
|
Üye Girişi
|
English
|
Kırmızı Alarm
  
5 Mayıs 2009, Salı
Sabah
 
Haberler Spor Günaydın Ekler Dosyalar Servisler Multimedya Astroloji Kültür-Sanat İşte İnsan Emlak Çocuk Çizerler
Sabah Günaydın Cuma Cumartesi Pazar Buzz
 
24 Saat
24 Saat
ŞEREF OĞUZ
ÖNERİ-YORUM

Eşdeğeri varken!

Domuz gribi, salgınla ilgili içimizdeki en temel dürtüyü ateşlerken dikkatlerimiz ister istemez sağlık ve ilaç üzerine yoğunlaşıyor.
Kozmetik, petro-kimya silah gibi hayati (!) sektörlerin başında yer alan ilaç, küresel krizde dahi küçülmeyecek bir alanı tanımlıyor.
Neticede hayata dair bir fonksiyonu var ve ilaç deyince akan sular duruyor. Zira sağlığın " olmazsa olmaz "larından en önemlisi.
Hal böyle iken ilaç harcamalarında tasarruf, yine de düşünülebilir. Bu tasarruf, " tedaviden vazgeçme " şeklinde değil, daha ziyade " akıllı kullanım " ile gerçekleşebiliyor.
İlaç, geçen yıllarda IMF görüşmelerinde pazarlık konusu olabilecek kadar önemli bir bütçe kalemi haline gelmişse, " ne ödeyip ne alıyoruz? " muhasebesini yapmak gerekebilir. Zira " insansız ekonomi " dayatmasındaki IMF'ye bıraksak, " kamu ilaç harcamasını sıfırlasın " diyebilir.
Bu istek, belki abartılı bir örnek olabilir fakat ilaçta olup biteni akılcı bir düzlemde değerlendirmeye de engel oluşturmaz.
Türkiye, kişi başına yılda 136 $ 'lık ilaç tüketiyor. Bu ilaçlar başlıca 2 gruptan oluşuyor.
Birincisi, ilacı geliştiren firma tarafından patent korumasında olanlar. Bunlara " referans ilaç " deniyor.
Doğal olarak ilacı geliştiren firma, bu alanda harcadığı parayı geri almak ve belli bir süre içinde başka hiçbir firmanın benzer ilacı üretmemesinin sağlanmasını istiyor.
İkinci grup, referans ilaçların patent koruması sonrasında, bu ilaçlarla aynı ve benzer etkinliğe sahip fakat fiyat olarak daha ucuz olan ilaçları oluşturuyor. Bunlara " eşdeğer ilaç " deniyor. Hasta üzerinde aynı tedaviyi sağlıyorlar ve referans ilacın koruma süresi bittikten sonra satışa sunulabiliyorlar.
Burada akla yakın gelen şu; Koruma süresi içinde referans ilaç, pahalı olmasına rağmen zorunlu olarak kullanılacak.
Nitekim koruma süresi içinde bu ilacı geliştiren firma zaten yaptığı zaman/insan/para yatırımını karşılamıştır.
Fakat koruma süresi sonunda bu referans ilaçla aynı etkiyi yaratan eşdeğer ilacın piyasaya çıkması gerekir.
Eşdeğer ilaçların pazara girmesiyle oluşan rekabet sayesinde referans ilacın fiyatı düşer, pahalı yeni tedaviler için kaynak oluşur, sürdürülebilir sağlık sistemine katkı sağlanır ve yeni ilaç arayışı da teşvik edilmiş olur.
Son olarak da eşdeğer ilaçlar ekonomik olması sebebiyle ilaca erişimi kolaylaştırır.Nitekim bizim yılda kişi başına 136 dolar harcadığımız düzlemde ABD 951, Fransa 639, İtalya 381 ve Polonya 161 $ harcıyor. Akla yakın gelenleri yazdık ama hayatın gerçeği, biraz daha farklı noktada şekilleniyor. Referans ilaç, uzun yıllar pazarda tekel olmanın yarattığı marka bilinirliği sayesinde fiyatını fazlaca düşürmüyor.
Kaldı ki doktorların ilaç yazarken sergiledikleri alışkanlıklar, eşdeğeri varken " yeterince fiyatı düşmemiş referans ilaç " yönünde avantaj oluşturuyor.
Burada temel soru şu: Eşdeğeri varken, neden daha fazla ödeyelim?
Eğer IMF ilaç harcamalarımızı sorguluyorsa bizim de hasta olarak bu soruya akla yakın bir cevap oluşturmamız gerekiyor.
İlaç Endüstrisi İşverenler Sendikası Genel Sekreteri Turgut Tokgöz, eşdeğer ilaç kullanımıyla 2008'de 885 milyon TL tasarruf yapıldığını söylüyor. Bu miktar 2004-2008 sürecinde 3.8 milyar liralık tasarruf demek. Peki eşdeğer ilaç tüketiminin hızlanması için neler yapılmalı?
Öncelikle eşdeğer ilaçların ruhsatlandırma sürecinin hızlandırılması şart.
Eşdeğer ilaçların gecikmesiz geri ödeme listesinde yer alması gerekiyor.
Ayrıca doktor, eczacı ve hastalara yönelik teşvik mekanizması söz konusu. Mesela eşdeğer ilaçlar için katkı payının düşük olması. Veya eczacılara eşdeğer ilaç vermeleri ve doktorlara eşdeğer ilaç reçetelemeleri durumunda doğrudan prim ödemesi gibi.
Şu anda ilaç piyasasında eşdeğer ilacın payı kutu bazında yüzde 51.5 ve tutar bazında yüzde 34.6 seviyesinde. Bu rakamlar; eşdeğer ilaç alanında alınacak daha fazla yol olduğunu gösteriyor.
Fiili koruma süresinin 20 yıl olduğu referans ilaçta, yeni ilaç bulmak zorlaştığı oranda, koruma sürelerini uzatma yönünde girişimlere de rastlamak mümkün.
Fakat düzenleyici kurum ve yasa koyucunun, etik ve ekonomik gerekçelerin var ettiği eşdeğer ilaç konusunda yeterince hassas davranması gerekiyor.


Yasal Uyarı: Yayınlanan köşe yazısı/haberin tüm hakları Turkuvaz Medya Grubuna aittir. Kaynak gösterilse dahi köşe yazısı/haberin tamamı özel izin alınmadan kullanılamaz.
Ancak alıntılanan köşe yazısı/haberin bir bölümü, alıntılanan habere aktif link verilerek kullanılabilir.

Ayrıntılar için lütfen tıklayın