kapat
E-gazete
|
Sarı Sayfalar
|
Arşiv
|
Üye Ol
|
Üye Girişi
|
Okur Temsilcisi
|
English
|
Kırmızı Alarm
  
25 Ekim 2008, Cumartesi
Sabah
 
Haberler Spor Günaydın Dosyalar Servisler Multimedya Astroloji Kültür-Sanat İşte İnsan Çocuk Kulübü Yazarlar Çizerler
Günaydın Cuma Cumartesi Pazar Emlak
 
24 Saat
24 Saat
Mezopotamya Kültür Merkezi sanatçılarından Murat Batgi, yeni oyunu ‘ Kime Ez’ için yurtdışı turnesini sürdürüyor.

İlk Kürtçe yarışma yayı

MÜJGÂN HALİS
17.10.2008
Türkiye'nin ilk Kürtçe yarı.ma programı, Diyarbakır'ın yerel kanalı Gün TV'de yayınlanıyor. Ki Di Zane (Kim Bilir?) adlı programı, Kürt stand-up sanatçısı Murat Batgi sunuyor..
Türk televizyonlarının ilk Kürtçe bilgi yarışması yayına hazırlanıyor.
Tiyatrocu ve Kürtçe stand-up sanatçısı Murat Batgi tarafından çekilen Ki Di Zane (Kim Bilir?) yarışması, Diyarbakır'ın yerel televizyonlarından Gün TV'de yayınlanıyor.

AMAÇ, KÜRTÇEYE HİZMET
Yarışma fikri üzerinde bir yıldan fazladır düşündüğünü söyleyen Murat Batgi, önce bir sitcom projesi üzerinde çalışmış ama sponsor bulamadığı için yarışmaya öncelik vermiş. 26 bölümünü yazdığı sitcom'unu beklemeye alan Batgi, Ki Di Zane yarışmasında öncelikli kaygısının Kürt diline hizmet etmek olduğunu söylüyor. İlk bölümü 24 Eylül'de yayınlanan ve her çarşamba günü 20.15'de ekrana gelen yarışma 15 hafta sürecek.
Kürt kültürünün, özellikle müzik üzerinden var olmaya çalıştığını ama bunun bir eksiklik olduğunu düşünen Batgi, bir mecranın bir kültür üzerinde bu kadar hâkim olmasını eleştiriyor.
Müziğin daha çabuk üretilen ve tüketilen bir şey olduğunu, öte yandan Kürt müziğinde iyi bestelerin çıkmadığını, bu müziğin daha çok geleneksel müziğin yeniden yorumlanması üzerinden var olmasına da dikkat çekiyor. O yüzden tiyatronun, edebiyatın ve televizyonun önemli olduğuna inanan Murat Batgi, yarışmanın da bu eleştiriler ışığında şekillendiğini anlatıyor.

YEPYENİ BİR STÜDYO

Kürt televizyonculuğu açısından ilk olan Ki Di Zane yarışması için önce Radyo Televizyon Üst Kurulu'na (RTÜK) başvurulmuş. Bir ay sonra kerhen gelen haberde, program eğitim amacı gütmediği ve çocukları hedeflemediği için 'çekebilirsiniz' denmiş. Yerel televizyonların her gün 45 dakikalık Kürtçe yayın yapma izni olduğunu, ama bu yayınların yetişkinleri hedeflemesi ve eğitim amacı gütmemesi gerektiğini anlatan Batgi, bir süre sponsor arayışına girmiş. Birçok firmadan sponsor desteği aldıktan sonra, yepyeni bir stüdyoda ve yepyeni bir dekorla çekimlere başlamış.
Yarışmada aktüel siyaset, spor, sağlık, tarih, kültürsanat, coğrafya, Kürt dili ve edebiyatı, Kürt tarihi olmak üzere sekiz ayrı dalda sorular hazırlanmış. Ve Ki Di Zane'de 16 kişi yarışmaya hak kazanmış. Her programda ikişer kişi yarışacak ve rakibini geçen ilk sekiz kişi çeyrek finale çıkacak. Sekiz kişi bu grupta bu sefer yarı final ve final için yarışacak.
Programın bütün çekimlerini tamamlayan ve yarışmanın finalini yılbaşına denk gelecek şekilde ayarlayan Batgi, şampiyon olan kişinin bir öğretmen olduğunu söylemekle yetiniyor ve isminin sürpriz olduğunu söylüyor.
Yarışmacılara ödül olarak da şunlar verilecek: Elenen ilk katılımcılara sadece Kürtçe CD; ilk sekize girenlere Diyarbakır'da bir marketten 150 YTL'lik alışveriş çeki; ilk dörde girenlere bir dijital fotoğraf makinesi; finale çıkana kamera; şampiyon olana ise dijital fotoğraf makinesi, kamera, alışveriş çeki ile bir dizüstü bilgisayar.

SÜRE VE ALTYAZI SORUNU

Yarışmaya müracaaat eden 85 kişiyle birebir mülakat yaptığını anlatan Murat Batgi, beklediğinden çok daha iyi bir bilgi düzeyiyle karşılaştığını söylüyor.
Yarışmanın ilk olması nedeniyle yarışmacıların zorlandığı durumlarda kopya vermeyi bile düşündüklerini, ama buna gerek kalmadığını söyleyen Batgi, yarışmacıların her yaş grubundan, cinsiyetten ve meslek grubundan insanlar arasından seçildiğini belirtiyor.
Soruların oldukça zor olduğunu kaydeden Batgi, Kürtçe üzerindeki yasakların kendilerini çok sınırladığını da vurgulamadan geçemiyor. Özellikle her gün 45 dakikayı aşmama yönündeki yasağın, yarışmanın konseptini tam olarak anlatmak, yarışmacıları tanıtmak konusunda bile kendilerini zorladığını, bu yüzden çok büyük sıkıntılar yaşadıklarını söylüyor. Yaşadıkları diğer bir zorluğun da ekranda Kürtçe olarak beliren her sorunun ve dört seçeneğin Türkçelerini de ekrana sığdırmaya çalışmak olduğunu belirten Batgi, buna rağmen teknolojinin bütün imkânlarını zorladıklarını vurguluyor. Kürt dilini tanıtmayı amaçlayan bir yarışmada Türkçe altyazının programın formatına uymadığını söyleyen Batgi, Kürtçe yayın saatinin de artırılması gerektiği konusunda yetkililere çağrı yapıyor.
Haberin fotoğrafları