Ses kısıklığı gırtlak kanseri habercisi!

Ses kısıldığı zaman hemen paniğe kapılmamak ama küçümseyip ihmal etmemek de gerekir. Çünkü gırtlak kanserinin ilk ve önemli işareti ses kısıklığı olup erken teşhis önem taşır.

* SES KISIKLIĞI NE DEMEKTİR?

Her türlü normalden farklı ses oluşumuna, ses kısıklığı adı verilir. Genellikle sesin azalması veya hiç çıkmaması olarak düşünülmektedir. Sesteki çatallaşmalar, titreşimler, boğuk ses ve diğer tüm ses bozulmalarını bu grupta sayabiliriz.

Gırtlaktan daha aşağı seviyelerdeki rahatsızlıklar sesin cılız ve zayıf çıkmasına neden olurken, gırtlağın kendisi ile ilgili hastalıklar da sert, tırmalayıcı ve kısık ses oluşumuna yol açar. Ağız boşluğu ve dil hastalıkları ise ses boğuk, burundan ve "ağızda sıcak patates varmışçasına" çıkmasına neden olur.

* MUAYENE VE TETKİKLER UZUN SÜRER Mİ?

KBB uzmanı tarafından burun ve boğaz muayenelerinden sonra gırtlak endoskopik olarak kolayca değerlendirilecektir. Şüpheli durumda biyopsi ve patolojik değerlendirme, gerekiyorsa radyolojik inceleme yapılacaktır. Tümör şüphesinde boyun ayrıntılı bir biçimde incelenecektir. Tedavinin doğru yapılması için gırtlak ve boynun eksiksiz değerlendirilmesi zorunludur.

* SES KISIKLIĞI UZUN SÜRE DEVAM EDİYORSA KANSER ŞÜPHESİ VAR MIDIR?

Ses kısıklığı olduğu zaman ne hemen ciddi bir hastalık endişesine kapılmalıyız ne de çok küçümseyip muayeneyi ihmal etmeliyiz. Özellikle sigara içen, 50 yaşını aşmış ve 2 haftadan uzun süreli ses kısıklığı olan erkek hastaların mutlaka hekime başvurmaları ve dikkatli bir gırtlak muayenesinden geçmeleri şarttır. Çünkü gırtlak kanserinin ilk ve en önemli işareti ses kısıklığı olup erken evrede saptandığında yüzde 100'e yakın oranda tedavi edilebilmektedir.

* TEDAVİSİ NASIL GERÇEKLEŞTİRİLİR?

Ses kısıklığının tedavisi, ses kısıklığı yapan hastalığa göre değişir. Çünkü ses kısıklığının kendisi bir hastalık değil başka hastalıkların belirtisidir. En basiti olarak ses istirahati, ilaç kullanımları olurken, tümör olgularında onkolojik prensipler doğrultusunda doğru cerrahi yönteminin uygulanması önemlidir.

* NELERE DİKKAT ETMELİYİZ?

* Sigara ve alkolden uzak durmaya gayret edilmelidir. (Sigaranın akciğer ve gırtlak kanseri üzerindeki rolü çok önemlidir.)
* Çok uzun süre konuşmaktan kaçınılmalıdır.
* Diyaframı kullanarak, gırtlak kaslarını çok yormadan konuşmaya özen gösterilmelidir.
* Boğaz temizleme hareketini yapmaktan kaçınılmalıdır.
* Bol su içilmelidir.
* Mideden asit kaçağı olan (reflü) hastalar; akşam saatlerinde çay, kahve, kola, alkol almamalı, midesini dolduracak kadar yemek yememeli, yemek yiyip hemen yatmamalı, yüksek yastıkta uyumamalıdır.
* Bulunulan ortamın nemi ve ısısının uygun olmasıda dikkat edilmelidir.

DOKTORA NE ZAMAN GİDİLMELİ?

En iyi yaklaşım, hemen doktora gitmektir. Altta yatan ciddi bir hastalık şüphesi nedeniyle, 15 günden daha fazla süren ses kısıklıklarında mutlaka doktora gidilmelidir. Ses kısıklığı ile beraber nefes alma zorluğu, ağızdan kan gelmesi, yutma güçlüğü veya boyunda kitle (şişlik) gibi şikayetler de varsa bir KBB uzmanına başvurmak için daha acele etmek gerekir.

Özetle şunlar önemlidir:

1- Ses kısıklığı 2-3 haftadan uzun sürerse
2- Ses kısıklığı ile birlikte aşağıdaki belirtiler varsa:

* Soğuk algınlığı gibi belirli bir neden yokken ağrı bulunması
* Öksürükle kan gelmesi
* Yutma güçlüğü
* Boyunda şişlik

SİGARADAN UZAK DURUN VE DUMANA MARUZ KALMAYIN

Ses kısıklığını oluşturan pek çok sebep vardır. Bunlar arasında çok basit, geçici ve kendiliğinden iyileşebilecek sebepler olduğu gibi, devamlılığı bulunan, ciddi ve tedavi edilmesi oldukça büyük ameliyatlar gerektiren hastalıklar da olabilir. Ses kısıklığına yol açabilecek başlıca faktörler arasında şunlar sayılabilir:

* Sesin yanlış ve aşırı kullanımı (maç sırasında çok bağırmak, sokak satıcıları...)
* Ses tellerinde nodül, kist veya polip gibi iyi huylu kitleler
* Solunum yolları enfeksiyonları ve larenjit (ses tellerinin iltihabı)
* Burun hastalıklarına bağlı geniz akıntısı
* Ses tellerinin hareketini sağlayan sinirlerin felci
* Boyuna ve ses telleri çevresine gelen travmalar
* Gırtlak ve çevresindeki dokuların tümörleri
* Akciğer hastalıkları
* Mideden asit kaçağının olması (reflü)
* Psikolojik sebepler
* Şeker hastalığı veya sinir sistemi rahatsızlıkları
* Sigara, duman ve kimyasal gazlar gibi tahriş edici maddelere maruz kalmak
* Cerrahi travmalar (gırtlağa ya da boyna yönelik ameliyatlar, örneğin guatr ameliyatı)

SAKLAMBAÇ