İstanbul'da olsa 150 bin kişi ölü 1 milyon evsiz

Japonya'da önceki gün yaşanan ve 6 kişinin ölümüyle sonuçlanan 7.2 büyüklüğündeki deprem, gözleri bir kez daha olası İstanbul depremine çevirdi. Aradaki fark ise, "depremlerden çıkarılan ders." Japonya 1995 tarihinde yaşanan Kobe depreminden sonra 90 milyar dolar harcayıp, bir yasayla depreme karşı "önlemini" aldı. Ancak 1999 yılında yaşanan Marmara depremine rağmen olası İstanbul depremi için ancak 2006 yılında kollar sıvandı. Yapılan da sadece, "144 okul binasının yapılıp yeniden inşa edilmesiyle, 188 okul binasına takviyede bulunmak" oldu. Oysa 16 milyonluk kentte halen 20 bin kamu binasından 3 bin 600'ünün "acil" olarak depreme karşı güçlendirilmesi gerekiyor. İstanbul'daki binaların yüzde 70'i henüz mühendislik hizmeti almamış. Türkiye'de 17 milyon yapıdan sadece 2.5 milyonu deprem sigortası yaptırmış. Deprem mastır planı hazır. Yapılaşmayı mercek altına alacak Deprem Yasası ise 2 yıldır TBMM'de bekliyor. İşte tüm bu nedenlerle, olası İstanbul depreminin 7.0 ve üzerinde gerçekleşmesi halinde, 55 ila 150 bin civarında kayıp verilmesi, 1 milyon kişinin evsiz kalması bekleniyor. Zararın ekonomik boyutununsa 100 milyar doları bulacağı tahmin ediliyor. Halen Zeytinburnu Belediye Başkanı Murat Aydın, deprem sonrası İstanbul Büyükşehir Belediyesi'yle birlikte, ilçe sınırlarındaki Sümer mahallesinde, "Yık ve yeniden yap" olarak adlandırılan bir dönüşüm projesi yürütüyor. Aydın, 2 yıldır TBMM'nde bekleyen Deprem Yasası'nın çözüm getirmekten uzak olduğunu belirterek, "Zihinsel dönüşümü sağlayamadığımız için her kurumun kafasından bir ses çıkıyor. Yasa taslağı kuşa çevrildi" dedi. Jeofizik Mühendisleri Odası Başkanı Şevket Demirbaş da, depreme karşı en büyük tedbirin "zeminin tanınması" olacağını belirterek, "Zemin bilinirse, 7.5 şiddetinde depremde bile bir şey olmadan yaşamak mümkündür" diye konuştu. İnşaat Mühendisleri Odası İstanbul Şube Başkanı Cemal Gökçe, "Üç temel kural var. Yapını iyi yapacaksın. Sağlam olmayanı yıkacaksın. Riski transfer edeceksin; yani sigortalama yapacaksın" dedi. Jeofizik mühendisi Prof. Dr. Ahmet Ercan, "İstanbul'da yapıların sadece yüzde 2'si A sınıfı yapı. Yüzde 98'i ise herhangi bir uzmanın veya mühendisin el atmadığı yapılardır. Bunların da yüzde 75'i kaçak. Anadolu yakası daha güvenli. Yer sağlamsa, yüzde 25 daha şanslısınız. Depremler 19.00 ile 23.00 saatleri arasında olursa, çok kayıp verilir" diye konuştu.