'Açık içki' nerede yasak, nerede serbest?

Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurumu (TAPDK) Başkanı Kazım Çalışkan, tütün ve alkol üretimini yeniden düzenleyen 5752 sayılı kanunla, restorant, bar ve gece kulüplerinde 'açık içki' satışının yasaklanmasının söz konusu olmadığını bildirdi.

Çalışkan, yürürlüğe yeni girecek söz konusu kanunla, açık içki satışlarının, sadece bu konuda 'işletme ruhsatı bulunmayan' mahalle bakkalı ve büfelerde yasaklandığını söyledi.Onun dışında açık içki satışı için, zaten yetki belgesi bulunan restorant, bar ve gece kulüplerinin; şimdi olduğu gibi, bundan sonra da açık içki satmaya devam edeceğini belirten Çalışkan, yeni düzenlemede bu tür faaliyetler için, işletmelerin 'TAPDK'dan yetki belgesi alması' koşulu arandığına dikkati çekti.

TAPDK'DAN YETKİ BELGESİ ŞARTI

Yetki belgesi olmadığı halde, açık içki satışı veya sunumu yapanlar ile içkilerin ambalajlarını bozarak, bölmek suretiyle satanlara; kanun uyarınca ''bin ile 10 bin lira'' arasında idari para cezası uygulanacağına işaret eden Çalışkan, şöyle devam etti:''Zaten bu madde, (yetkili olmadıkları halde) diye başlıyor. Dolayısıyla düzenleme sadece yetkili olmayanlara ilişkin bir cezai düzenleme niteliğinde. Yani açık içki satışına yetkili değilse, yetkili değilken içkiyi açarak satıyorsa, buna ceza uygulanacak.

Türkiye'deki tüm restorant, gece kulübü ve barlar içki servisi yapılan yerler. Bu yerler, zaten bizden izin almak zorunda. Hepsinin de izin belgeleri, ruhsatları var. Bunlarda sorun yok. Bu tür yerler, bundan sonra da istedikleri gibi kadehle içki satabilir. Öyle (bir duble rakı dönemi kapanıyor) gibi bir şey sözkonusu değil. Aynı şekilde bunlar, istedikleri gibi kokteyl yapabilir, bunlarda hiçbir sıkıntı yok.Buradaki kısıtlama; yasak olduğu halde mahallelerde, bakkallarda, büfelerde, hemen arkaya sandalye veya tabure atıp içki servisi yapan kişilere yönelik.''

BAKKALA, SİGARA, İÇKİ SİPARİŞİ VERİLEBİLECEK

TAPDK Başkanı, yeni düzenlemenin ardından, bakkaldan, marketten, büfeden 'içki ve sigara istenemeyecek' şeklinde bir değerlendirmede bulunmanın da yanlış olacağını vurguladı.Buradaki yasağın, daha çok elektronik ticareti kapsadığını ifade eden Çalışkan, bu konuya da şu şekilde açıklama getirdi:

''Yeni düzenleme, TAPDK'dan izin almadan, telefon, faks ve diğer elektronik ticaret araçlarını kullanarak, kanuna aykırı şekilde
davrananlara yönelik. Kişi telefonla bir satış sistemi kurmuş veya elektronik yoldan e-mail ile satış yapıyor. İşte bu tür yerler; bizden
izin almadan, ruhsat almadan, bu yollarla içki ve sigara satışı yapamayacak. Bu tür kuruluşlar, bize gelecekler, ruhsat alacaklar, ondan
sonra düzenlemeye uygun olarak satış yapabilecekler.

Yoksa, bakkaldan, marketten, büfeden içki ve sigara istenmeyecek gibi bir değerlendirme yanlış. Buralardan sigara da içki de istenebilir.
Telefonla da sipariş verilebilir. Yeni düzenleme, onlara ilişkin bir düzenleme değil.''

BALAYI ÇİFTLERİNE HEDİYE İÇKİYE YASAK YOK

Bu arada yeni kanunla ilgili ''sahnedeki sanatçıya şampanya gönderilemeyecek, balayı çiftlerine hediye olarak alkollü içki verilemeyecek'' şeklinde değerlendirmelerde bulunulduğunu hatırlatan Çalışkan, bunun da çok yanlış bir tespit olduğunu söyledi.

Kanunda sadece alkollü içkiler ve sigaraların bahislere ve kura çekilişlerine konu edilememesinin öngörüldüğünü kaydeden TAPDK Başkanı, şöyle konuştu:''Örneğin, tombola oynatıp karşılığında sigara ve içki verilemeyecek. Ya da marketlerde müşteriler arasındaki çekilişlerle içki ve sigara dağıtılamayacak. Onun dışında otel, balayı çiftine niye içki ikram edemesin, hediye edemesin? Niye sahnedeki sanatçıya şampanya gönderilemesin? Sanatçıya gönderilen şampanya gönderenin hesabına yazılıyor, oteldeki içki de otelin hesabına yazılıyor, bundan bize ne? Bunlar, hiçbir şekilde dayanağı olmayan iddialar.''

CEZA YÖNETMELİĞİ ÇIKARILACAK

Çalışkan ayrıca söz konusu kanundaki cezai düzenlemeler ile ilgili, bir yönetmelik taslağı üzerinde çalıştıklarını bildirdi.Gerek bu taslak gerekse diğer düzenlemelerde sektörün görüşlerin aldıklarını belirten Çalışkan, ''Biz bunlara değinmeyi bile düşünmüyorduk ama bu tür haberlerden sonra, gerekirse yönetmelikte bu maddeleri açıkça yazarız'' dedi.

"KADEHLE İÇKİ SATIŞINA DEVAM EDEBİLECEK''

Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurumu (TAPDK), 5752 Sayılı Kanun'un 15 Mayıs Çarşamba günü yürürlüğe girmesinden sonra da, restoran, bar ve içkili lokanta gibi yerlerde kadehle içki satışına devam edileceğini bildirdi.TAPDK'dan yapılan açıklamada, basında yeralan bir haberde, restoran, bar ve otel gibi işletmelerde kadehle açık içki satılamayacağı, içki kokteylleri sunulamayacağı, telefonla içki ve sigara servisi yapılamayacağı iddialarına yer verildiği belirtildi.

Söz konusu haberin, 5752 sayılı Kanunla değişik 4733 sayılı Kanunun 15 Mayıs 2008 tarihinde yürürlüğe girecek olan 8 inci maddesinin ilgili
bendlerinin yanlış yorumlanması sonucu hazırlandığı kaydedilen açıklamada, şöyle denildi:''Bu bentlerde (Yetkili olmadıkları halde, açık olarak içki satışı veya sunumu yapanlar ile satışa sunulan tütün mamulleri, etil alkol, metanol ve alkollü içkileri arz ambalajlarını bozmak veya bunları bölmek suretiyle satanlara 1000 YTL'den 10 bin YTL'ye kadar idari para cezası verilir) hükmü yer almaktadır.Söz konusu hüküm, mevcut uygulama açısından yeni bir düzenleme getirmemekte, daha önce 4250 ve 4733 sayılı Kanunlarda yer alan genel düzenlemelere istinaden uygulamaya konulmuş ikincil düzenlemeleri, (kanunilik ve hukuki güvenlik) ilkeleri çerçevesinde 4733 sayılı Kanuna taşımaktadır.''

Sektörde alkollü içki satıcılığının, Kurumdan (TAPDK) satış belgesi (ruhsat) alınmak suretiyle yapıldığı da belirtilen açıklamada, ambalajlı olarak alkollü içki satmak isteyen market, büfe, bakkal gibi işletmelerin ''perakende satış belgesi'', açık içki satışı veya sunumu yapmak isteyen restoran, bar ve otel gibi işletmelerin ise ''açık içki satış belgesi'' alarak faaliyette bulunabildiği hatırlatıldı.Bu çerçevede, açık içki satışı veya sunumu yapılabilmesi için açık içki satış belgesi alınması gerektiği kaydedilen açıklamada, şu görüşlere yer verildi:

''Perakende satış belgesi alarak faaliyette bulunan işletmelerin, açık içki satışı veya sunumu yapmaları ya da ambalajlı ürünlerin ambalajlarını bozarak veya bölerek satış yapmaları mümkün bulunmamaktadır.Bu konudaki uygulama, Toptan ve Perakende Satış Yönetmeliği ile düzenlenmiş olup, yönetmeliğin Resmi Gazetede yayım tarihi olan 31 Aralık 2002 tarihinden itibaren bu şekilde devam etmektedir.

15 Mayıs'ta yürürlüğe girecek söz konusu düzenleme ile mevcut uygulamadan farklı olarak sadece, perakende satış yetkisine haiz satıcıların, yetkili olmadıkları halde açık içki satışı veya sunumu yapmaları ya da herhangi bir şekilde ambalaj bölmek suretiyle satış yapmaları halinde, daha önce satış belgesinin iptali müeyyidesine tabi olan bu eylemin bu defa idari para cezası ile cezalandırılması öngörülmektedir.

Bu itibarla, söz konusu düzenleme, Kurumdan açık alkollü içki satmak için yetki almış restoran, bar, içkili lokanta gibi eğlence yerlerinin kadehle, ambalajlarını bölerek satmalarını engellememektedir. Bir başka ifadeyle, belirtilen işletmeler eskiden olduğu gibi yine kadehle içki satışına devam edebileceklerdir.''

YARIŞMA VE BAHİSLER

TAPDK açıklamasında, yeni Kanunda ödül olarak alkollü içki ve sigaranın konu edildiği yarışma veya bahislerin düzenlenmesinin önlenmesinin amaçlandığı da vurgulandı.Aynı şekilde, yeni Kanunda, haberde konu edildiği gibi, hediye gönderilecek yılbaşı sepetinde içki yer almasını, balayı çiftlerine otel yönetimince alkollü içki hediye edilmesini ve sahnedeki sanatçıya şampanya gönderilmesini engelleyen bir hükmün mevcut olmadığı da ifade edildi.

Açıklamada, yeni yasal düzenlemede, tütün mamulleri veya alkollü içkilerin tüketicilere satışının internet, televizyon, faks ve telefon gibi elektronik ticaret araçları ya da posta ile sipariş yöntemi kullanılarak yapılması halinde, bir satış sistemi kurulmasının Kurum tarafından belirlenecek usul ve esaslara tabi kılındığı kaydedildi.

TAPDK açıklamasında, ''Bu itibarla, internetten satış veya telefonla sipariş vermek suretiyle satış konusu yasak kapsamında yer almayıp, daha önce yürürlüğe konulan düzenlemelerin aksine, bu konu, tüm çağdaş ülkelerdeki örneklerinde olduğu gibi, usul ve esasları belirlenmek suretiyle serbest bırakılan bir faaliyet alanı olarak belirlenmiştir'' görüşüne yer verildi.

Açıklamada, bu konulardaki usul ve esasları belirleyecek çalışmaların devam ettiği ve bunların en kısa sürede sonuçlandırılacağı ve bu şekilde
kamuoyunda oluşan tereddütlerin giderileceği de belirtildi.

AA