Reform çalışan ve emekliye ne getiriyor?

Prim gün sayısı artıyor, aylık bağlama düşüyor
* Bugün emeklilik için yaş sınırı; kadınlarda 58, erkeklerde 60. Yeni yasayla yaş kademeli olarak (her yıl 100 gün artırılarak) 65'e, prim gün sayısı 7 binden 9 bine çıkarılıyor.

* Halen fiili hizmet zammından yararlanan çalışanların bu hakları bazı sektörlerde (basın, şeker fabrikaları vs) ellerinden alınıyor.

* Malullük ve ölüm aylığı hak etmek için aranan 5 yıllık hizmet süresi 10 yıla, 900 günlük prim gün sayısı bin 800 güne yükseltiliyor.

* En önemli eleştirilerden biri aylık bağlama oranına... Mevcut yasada 25 yıl çalışan için ilk 10 yıl 3.5 (10x3.5=35), sonraki 5 yıl için yüzde 2(5x2=10), sonraki 10 yıl için yüzde 1.5 (10x1.5=15) uygulanıyor. Bu durumda aylık bağlama oranı yüzde 60 (35+10+15) oluyor. Reformla bağlama oranı 2'ye indiriliyor. Bu da bağlama oranının yüzde 50'ye (25x2) indirilmesi anlamına geliyor.

* Emekli aylığı zamlarında büyümenin yüzde 100'ü değil yüzde 30'u dikkate alınacak.

Emekliye artık refahtan pay yok
* Emekli aylıklarının yükseltilmesinde yalnızca enflasyon oranındaki artış dikkate alınacak. Bu, emekli, dul ve yetimlere refahtan (büyüme oranından) pay verilmeyeceği anlamına geliyor.

* Asgari ücretin üçte biri tutarında, altı ay süreyle verilmesi kabul edilen süt emzirme yardımı, bir defaya mahsus olarak verilecek.

* Asgari ücretin üç katı olan cenaze yardımı bir asgari ücret tutarına indirilecek.

Katkı payı ödeyen sağlık hizmeti alacak
* Özel hastaneden yararlanmak isteyenler hizmetin yüzde 20'sini kendisi karşılayacak.

* Sosyal Güvenlik Kurumu'nun oluşturacağı komisyonun belirleyeceği tedavi yöntemleri dışındakilere, üç kata kadar fark ödenecek.

* Muayene ve tedaviler için şimdilik 2 YTL; protez ve ilaç bedelleri için yüzde 10 ve yüzde 20 arasında katılım payı ödenecek.

* Çalışmayan sigortalılardan, önceki yıl içinde 90 gün prim ödeyenlerin kendileri, 120 gün ödeyenlerin ise kendisiyle birlikte bakmakla yükümlü olduğu kişiler, 6 ay sağlık yardımı alamayacak.

* Sigorta primlerini devletin ödeyeceği kişiler için asgari ücretin üçte biri (213 YTL) olarak belirlenen yoksulluk sınırı, hanenin tüm gelirleri dikkate alınarak belirlenecek.