Dış politika yazısı

Daniel Barenboim'u tanır mısınız, hem büyük bir piyanist hem büyük bir orkestra şefi... Buenos Aires doğumludur, çok iyi tango da çalar.
Adaaam sen de, Buenos Airesli Orhan Avşar'ı kaç kişi tanıyor ki bu ülkede Barenboim'u bilecek?
Barenboim altmış altı yaşında artık, tepesinde saç kalmadı... Esas olarak İsrail'de oturuyor, dünyanın dört bir yanında verdiği konserleri, Paris'te, Berlin'de, Chicago'da bulunduğu dönemleri saymazsak.
Hani şu çok genç yaşında ölen o dal gibi kızın, viyolonselci Jacqueline du Pre'nin kocası canım...
İster sağcı ister solcu, gelip geçen bütün İsrail hükümetlerinin sergilemiş oldukları gaddarlığa da çok kızıyor. Benim kahramanlarımdan biri, Varşova Gettosu ayaklanmasının (1943) unutulmaz önderlerinden, savaştan sonra İsrail'e yerleşen ve bir "canlı efsane" olan yiğitler yiğidi Marek Edelman gibi. O da muhalif bir aydındır. ("Biz, faşistlerle, sonradan biz de faşistlik etmek için mi dövüştük?" diyor Edelman...)
Fakat Fazıl Say gibi ülkesini terk etmeyi düşünmedi Barenboim.
Başka bir şey yaptı..
İki ay önce Filistin vatandaşlığına geçti!
Çünkü kendini "ötekinin" yerine koyup onun çektiği acıları da anlamayı biliyor.
"Batı-Doğu Divan Orkestrası" adında bir topluluk kurdu, özellikle Yahudi ve Arap sanatçılardan oluşturdu bunu. Ünlü Edward Said'in adına kurulan vakıftan da destek alıyor. Yanlış hatırlamıyorsam bizim buraya da gelmişlerdi.
Yahudi soydaşlarına Wagner dinletti. İsrail'de hiç çalınmazdı, ünlü Yahudi düşmanı Wagner... Üç bin Yahudi dinleyiciden yalnızca yüz kişi salonu terk etti!
Önümüzdeki 14 Mayıs günü, İsrail devletinin kuruluşunun tam altmışıncı yıldönümünde bir konser vermeye hazırlanıyor. Adını "Bağımsızlık-El Nakba" koymuş.
El Nakba, Arapça "felaket" demek. Öyle ya, İsrail için kurtuluş günü, Filistinli Arap için de felaket günü... "Ortadan" bakıyor olaya.
İşte böyle bir aydın, böyle bir sanatçı, böyle bir insan Barenboim.
Meselenin savaşla çözüleceğine inanmıyor, iki tarafın da önce birbirini tanıması, birbirini anlaması ve "ötekinin" çektiği çileyi bilmesi gerektiğini söylüyor.
Yahudi Filistinli'yi "insan" yerine koyacak, Arap da Yahudi'yi "yok etmeyi" düşünmeyecek... İki çileli halk, el ele verecek. Başka çıkış yolu yok. O toprakların, iki halkın da "ortak" toprakları olduğunu söylüyor.
Fakat, tuhaftır, Mossad ya da ŞinBet onu kara listeye almadı! (Biri sivil, öteki askeri istihbarat)... İsrail basını da orduya, Tsahal'a yağ çekmek için onu karalamadı.
Kızsalar da, saygı gösteriyorlar.
Acaba Türkiye'de yankı bulması için pipisini kestirmesi mi gerekir?