IMF başkanı da 'kızılca kıyameti' mi söylüyor?

Ocak sonunda açıklanan IMF Dünya Ekonomik Görünüm raporunda küresel ekonominin 2008'de ortalama yüzde 4.1 büyüyeceği belirtilmişti. Bir önceki raporda bu oran yüzde 4.8 olarak verilmişti. Geçen yıl ortasında yapılan ilk tahminler ise 2008'de dünyanın yüzde 5.2 büyüyeceği yönündeydi.
Yani, IMF'ye göre geçen yılın temmuz ayında başlayan küresel dalgalanmanın dünya ekonomisinin büyümesine negatif etkisi 1.1 puandı. Dünya yüzde 5.2 yerine yüzde 4.1 büyüyecekti. Biz de 31 Ocak'taki yazımızda "Dünya yüzde 4.1 büyüyecekse finansal piyasalarda bu fırtına neden?" diye sormuştuk. Ya piyasalarda esen fırtına aşırı idi ya da büyüme tahmini daha aşağıya inecekti. İkisinden biri yanlıştı.

Büyüme düşer?
Aradan bir aya yakın zaman geçti. Şubat ayında finansal piyasalardaki fırtına bir ölçüde düzeldi. Ocak ayında resesyonu satan piyasalar şubatta duruldu.
Ancak IMF'nin ortaya koyduğu yüzde 4.1'lik ortalama dünya büyümesinin de yeniden revize edileceği anlaşılıyor.
IMF'nin yeni sosyalist başkanı Dominique Strauss-Khan Hindistan'daki açıklamalarından sonra bu kez Afrika gezisinde de açık konuştu: "ABD ve Avrupa bankalarının yüksek riskli mortgage piyasasında daha fazla zarara uğramaları halinde, dünya ekonomik büyümesi Fon'un tahmini olan yüzde 4.1 seviyesini de yakalayamayabilir."

IMF Başkanı'nın sözleri
StraussKhan, Reuters'in sorularını yanıtlarken sözlerini şöyle sürdürdü:
* "Aşağı yönlü riskler var mı? Evet, tabii ki var. Özellikle bugün subprime krizinden doğan borçların tamanının ortaya çıkıp çıkmadığını bilmiyoruz. ABD'de bunların çoğu açığa çıkmış gibi görünüyor. Birçok uzman Avrupa'da daha hâlâ açıklanmayan kayıplar olduğunu söylüyor; yani bunu bilmek çok zor.
* Eğer krizde yeni bir düğüm noktası olursa, o zaman büyüme konusunda mehtemelen kötü haberler alacağız. Eğer daha fazla zarar olmazsa o zaman muhtemelen tahminler doğru çıkacak. Hatta belki güzel sürprizler bile olabilir."

Unakıtan'ın sözleri
İlginç ki, IMF Başkanı'nın bu sözleri ile Türkiye'nin Maliye Bakanı Kemal Unakıtan'ın geçen hafta Avrupa bankaları hakkında söyledikleri çakışıyor. Bakan Unakıtan şöyle demişti: "Avrupa bankaları da bu işin içine girmiş ve bazı kredileri fonlamış. Şimdi zarar açıklandıkça, 'evvah, ne olacağız', kimse bilmiyor. Avrupa bankaları da mart ayında falan zararlarını açıklarlar. Orada da bir kızılca kıyamet kopacak."

Gözler Avrupa'da
Tahmin edilen mortgage zararı 400 milyar dolar, bankaların şimdiye kadar açıkladıkları 150 milyar dolar kadar. Avrupa'da zarar açıklandıkça Maliye Bakanı'nın deyimiyle yeni bir "kızılca kıyamet kopabilir."
Bunun başka sonuçları olabilir ama büyüme konusunda yaratacağı etkiyi IMF Başkanı ortaya koyuyor zaten. Bu açıklamalardan sonra küresel dalgalanmada piyasaların bir gözü ABD'de ise diğer gözü de Avrupa'da olmalı artık.

Sonuç
"Güneşi gözden kaçırdım diye ağlarsan, yıldızları da göremezsin." Tagore