10 milyar $'lık yasa dışı ticaret

Türkiye'de faaliyet gösteren 350'ye yakın yerli ve yabancı markayı temsil eden Marka Koruma Grubu'nun(MKG) hazırladığı "Sahte ve Kaçak Ticari Malların Türkiye Ekonomisi Üzerine Etkileri" başlıklı rapora göre, Türkiye'de yasa dışı ticaretin yıllık hacmi 10 milyar doları aştı.

Yasa dışı ticaret nedeniyle ülke ekonomisinin vergi kaybı ise 5 milyar doları buldu.

MKG temsilcileri, Hacettepe Üniversitesi Öğretim Üyesi, Doç. Dr. Cahit Güran ve Yard. Doç. Dr. Umur Tosun tarafından hazırlanan raporun sonuçlarını, düzenlenen basın toplantısında duyurdu. MKG adına açıklama yapan JTİ Kurumsal İşler Direktörü Hasan Süel, sahteciliğe daha ciddi bir bakış açısı kazandırmak amacıyla bu raporu hazırladıklarını söyledi. Yasadışı ticaretin, tüketici, devlet ve üretici üzerinde olmak üzere çok geniş olumsuz etkilerinin olduğuna işaret eden Süel, Türkiye'de yasadışı ticaret konusunda sürekli güncellenen sağlıklı verileri veriler bulunmadığını, bunun yaptırımların ve uygulanan cezaların boyutunun kamuoyunca algılanmasını engellediğini anlattı.

Süel, dünyada yasadışı ticaretin geldiği boyuta değindi. Buna göre, 2000 yılında AB gümrüklerinde kaydedilen olay sayısı 6 bin 253'ken 2006'da 6 kat artarak 37 bin 334'de ulaştı. Türkiye AB gümrüklerinde yakalanan yasadışı mal girişinde 3'üncü sırada.

MKG'nin 2001 yılında yaptırdığı bir araştırmada Türkiye'deki yasa dışı ticaretin genel hacminin 2,5 milyar doları bulduğunun tahmin edildiğini aktaran Hasan Süel, yeni yapılan araştırmada sadece MKG'yi ilgilendiren sektörlerde bu rakamın 2.2 milyar dolar, Türkiye genelindeki yasadışı ticaretin yıllık hacminin ise 10 milyar doları aştığını kaydetti. Süel, yine yasa dışı ticaretin yol açtığı vergi kaybının ise 5 milyar dolar olduğunu ifade ederek, "Türkiye'de yasadışı ticaret sorunu giderek artıyor" dedi.

"İHBAR MÜESSESESİ KUVVETLENDİRİLMELİ"

MKG olarak, bu konudaki beklentilerini aktaran Süel, bu konuda, iç pazardaki denetimlerin arttırılması, gümrük kontrollerinin sıklaştırılması, kamuoyundaki bilincin arttırılması, caydırıcı yaptırımların belirlenmesi, ihbar müessesinin kuvvetlendirilmesi gibi önlemlerin alınabileceğini dile getirdi. Süel, hazırladıkları bu raporu karar alıcılara ulaştırmayı ve bu yolda çalışmalara devam edeceklerini belirterek bu konuda gönüllü olduklarını söyledi.

TÜKETİCİLERİN YÜZDE 20'Sİ BİRİNCİ ÖNCELİĞİ MARKAYA VERİYOR

Hacettepe Üniversitesi'nden Cahit Güran ise, tüketici algılama anketi ve üretim anketiyle ilgili ulaştıkları sonuçları aktardı. Buna göre, Türkiye'de tüketicilerin yüzde 41'i malın kalitesini, yüzde 32'si fiyatı, yüzde 20'si markayı, yüzde 6'sı da orijinalliği önemsiyor. Tüketiciler sahte mal alma nedenlerini açıklarken, yüzde 58 oranında orijinal ürün pahalı olduğu, yüzde 27'si ise sahte ürüne ulaşma kolaylığı yönünde cevap verdi.

CİHAN