17 birliğin kaderi iki bakanın elinde

Biri değil, ikisi değil... Dikkat!... "Birlikten kuvvet doğar" denir ama bu kez kuvvet doğmuyor.
17 Tarım Birliği'nden 14'ü' kriz alarmı veriyor. Kasaları boş, depoları dolu olan birlikler, 2007 ürün alımı için 1 milyon üreticiye nasıl para bulacağını düşünüyor. Dünya Bankası ve IMF'nin parlak buluşu Tarımda Reform Uygulama Projesi (TRUP) çöpe gidiyor. Sanayi ve Ticaret Bakanı Zafer Çağlayan'ın bir an önce işe el atması gerekiyor.
Niye mi? Örnek verelim. Tariş Zeytin ve Zeytinyağı Birliği'nin yarın 80 milyon YTL ödemesi var. Amma velakin ödeyecek beş kuruş parası yok.
Daha ne olsun!..
Sıkıntı çok çok büyük...
2000 yılında çıkan 4572 sayılı Tarım Satış Kooperatifi ve Birlikler Yasası, işlevini çoktan yitirdi. Yasa, dört yılda birliklerin yeniden yapılandırılmasını ve özerk olma sını öngörüyordu. Ne gezer! Yedi yılda değil özerk olmak, birlikler kapanma noktasına geldi. Kayısı Birliği artık yok. Şaraptaki ÖTV nedeniyle çalışamayacak duruma gelen Tasko Birlik, 59. Hükümet döneminde Hazine'den sorumlu bakandan kredi vizesi alamadı. Fiskobirlik ile Tariş Pamuk Birliği debelenip duruyor. Trakya ve Marmara Birlik, "Allah kerim" diyor.
Birliklerde kara delik büyüyor.
Bu durumda üç ay sonra devredışı kalacak olan "Yeniden Yapılandırma Kurulu" ne olacak? Kapanacak mı? Kapanmayacak mı? Konuyla ilgili kararı, iki serbest piyasacı bakan Sanayi ve Ticaret Bakanı Zafer Çağlayan ile Hazine'den sorumlu bakan Mehmet Şimşek birlikte verecek.
Görünen köy kılavuz istemiyor.
Kara delik meselesi Hazine ile Sanayi ve Ticaret Bakanlığı arasında sıkı bir düello başlatacak. Çünkü 4572 sayılı yasa, "Devlet, birliklere mali destek veremez!" diyor.
O yüzden 2000 yılında birliklere kaynak yaratmak üzere 250 milyon YTL ile oluşturulan ve bugün 800 milyon YTL'ye ulaşan "Ortak havuz" tamtakır.
Çünkü ürün alımı için Destekleme Fiyat İstikrar Fonu'ndan kredi kullanan birlikler borçlarını ödeyemez duruma geldi. Politikacı, "Kapat birliği, öde borcu!" dedi.
Ama bu strateji sorunu çözmedi.
Her şeyden önce birlikler, 2008 yılı politikasını bilmek istiyor. Kabul, bu konu yıllarca politik bir malzeme olarak kullanıldı. Politikacı da, üretici de hata yaptı. Artık hataları değil, neler yapılacağını ortak bir platformda tartışmak şart.
Hakkını teslim edelim! Eski Sanayi ve Ticaret Bakanı Ali Coşkun her şeye rağmen hep "Birliklerden" yana tavır koymuştu. Bakalım sanayici bakan Çağlayan ne yapacak?
Kimse 'Sentetik birlik' istemiyor.
Kimse 'Hormonlu büyümeyi' savunmuyor. Zaten Türkiye, dünya piyasalarından kopuk, rekabete kapalı, korumacılıkla giden bir anlayışı taşıyamaz. Ama yoksullaşan üreticiye de kimse sırt çeviremez.
Yeni yol şart!..