Eller kalbin aynasıdır

"Beden diliyle içimizdeki tüm sırları, bir ayna gibi karşı tarafa yansıtırız. Karşılıklı iletişimde anlatmak istediklerimizin yüzde 10'unu sözlerimizle, yüzde 90'ını ise vücudumuzla anlatırız." Bu sözler, bir beden dili eğitimi olan Riccon Tekniği'nin kurucusu İlhan Doğan'a ait. Türkiye doğumlu Doğan, İsviçre'de kurduğu Riccon Academy'de, AB parlamenterlerinden bilim adamlarına kadar pek çok kişiye beden dilini doğru kullanmaları için dersler veriyor. Ayrıca Nobel Barış Ödülü'ne aday gösterilen Doğan, Kanada'da En İyi Eğitim Tekniği Ödülü'nü almış ve İspanya kralı tarafından 'lord' unvanına layık görülmüş. Doğan'ın vücut diline olan ilgisinin altında hiç gülmeyen, kamu görevlisi babası yatıyor. Doğan, "Bizim evde babamın genlerinde 'gülmek' diye bir şey yoktu. 'Erkek adam gülmez,' denirdi. Ben de kardeşlerimle gizli gizli gülerdim," diyor. Doğan, önce babasını memnun etmek için Dil Tarih Coğrafya Fakültesi'nde eski diller eğitimi almış. Ancak burada çok sıkıldığını fark edince, insanları güldürebileceği ve rahatlıkla gülebileceği bir şeyler yapmak istemiş. İtalya'da tiyatro eğitimi almış, uzmanlık alanı ise 'harlequin' yani yüzünü lastik gibi şekilden şekle sokmak. Ama o, işin daha da derinine inmek istemiş ve İsviçre'de Ruh Bilimleri üzerine eğitim almış. Bir beden dili uzmanı olmasında da aldığı bu eğitimin çok büyük katkısı olduğunu belirtiyor: "İnsan psikolojisi ile tiyatroyu ve mizahı birleştirdim. Şimdi de tüm bu öğrendiklerimi insanlara aktararak, daha başarılı ilişkiler kurmalarını sağlıyorum." Yıllarca pantomin yaparak dünya turnelerine çıkan Doğan, gittiği her ülkedeki insanların beden dillerini yakından incelemiş. Hiç dillerini bilmediği ülkelerde bile insanlarla beden dili sayesinde çok iyi ilişkiler kurmuş. El harekelerinin, bakışların, oturuşun bile bir anlamı olduğunu söyleyen Doğan, iletişimde her şeyi başlatan ana unsurun ise güler yüz olduğunu belirtiyor. Ama çok sık gülen insanların da bazı zayıf noktaları olabileceğinin altını çiziyor: "Onlar da duygularını her an dışa vurular. Bazen söylemek istemedikleri şeyleri bile, yüz ifadeleriyle belli ederler."

BENDEN DİLİ İLE İLETİŞİM
Doğan, en çok ellerimizi yüzümüze götürdüğümüz zaman, karşı tarafa duygularımızı belli ettiğimizi söylüyor: "İçgüdüsel olarak duygularımızı kontrol edemeyiz. Karşınızdaki insan konuşurken, siz sıkılabilir, eğlenebilir hatta ona karşı duygusal bir şeyler hissedebilirsiniz. Bunları düşünürken de otokontrolünüzü kaybeder ve ellerinizle mesajlar vermeye başlarsınız. Örneğin sıkılan birisi, ellerini yanağına götürür ve başını hafif yana eğer. Dinlediklerini, ilginç bulan biri ise elini yumruk yaparak, çenesinin altına koyar."

'KALEM YA DA ÇANTA TUTUN'
Doğan, özellikle iş görüşmelerinde insanların ellerini nereye koyacaklarını bulamadıklarını söylüyor. Bu gibi durumlarda yapılması gereken en doğru şey, çanta ya da kalem gibi bir şeyi sıkı sıkı tutmakmış. Doğan, böylece 'Ellerimi nereye koymalıyım?' endişesinin yok olacağını söylüyor. "Bir şeyden destek almak, size güven verecektir. Böylece karşınızdaki kişiye karşı kendinizi çıplak hissetmezsiniz. Elinizdeki şeyi gerekirse sıkarak, ondan güç alabilirsiniz," diyor.

FLÖRT EDERKEN...
Beden hareketlerinin toplumdan topluma farklılık gösterebileceğinin altını çizen Doğan, kadın-erkek arasında da bazı farklıklılar olduğunu söylüyor: "Ataerkil toplumumuzda bir erkek, kadınla flört ederken en çok üzerindeki kıyafetlerle oynar. Gömleğinin kollarını kıvırır, yakasını düzeltir, ceketinin üzerindeki pamukları toplar. Genelde hoşlandığı kadına yandan bakar. Mutlaka çay ya da sigara içer. Avcı konumundaki erkek, elinde bir şey tutmak ister. Kadın ise en çok saçıyla oynar. Çekingen bir kadın, erkeğin gözlerinin içine bakamasa da vücudunu tam olarak kapamaz. Avuç içleri yukarı bakar. Avuç içinin yukarı bakması 'evet', aşağı bakması ise 'hayır' anlamına gelir."