Halk oylaması Komisyon'dan geçti

AK Parti tarafından hazırlanan ve ANAVATAN'lı bazı milletvekillerinin de imza koyduğu Anayasa değişiklik teklifine göre, genel seçimler 5 yılda bir yerine, 4 yılda bir yapılacak.

TBMM, yapacağı tüm toplantı ve seçimlerde, üye tamsayısının en az üçte biri (184) ile toplanacak. TBMM, Anayasada başkaca bir hüküm yoksa, toplantıya katılanların salt çoğunluğuyla karar verecek. Ancak karar yeter sayısı, hiçbir şekilde üye tamsayısının dörtte birinin bir fazlasından (138) az olamayacak. Cumhurbaşkanı, 40 yaşını doldurmuş, yüksek öğrenim görmüş TBMM üyeleri veya bu niteliklere ve milletvekili seçilme yeterliliğine sahip Türk vatandaşları arasından, halk tarafından seçilecek.

Cumhurbaşkanının görev süresi 5 yıla indirilecek; bir kimse, en fazla iki defa (5 artı 5) cumhurbaşkanı seçilebilecek.

Cumhurbaşkanlığına, TBMM üyeleri içinden veya Meclis dışından aday gösterilebilmesi, 20 milletvekilinin yazılı teklifiyle mümkün olacak. Ayrıca, en son yapılan milletvekili genel seçiminde aldıkları geçerli oyların toplamı yüzde 10'u aşan partiler, ortak aday gösterebilecek.

CUMHURBAŞKANI SEÇİMİ

Cumhurbaşkanı seçimi, cumhurbaşkanının görev süresinin sona ermesinden önceki 60 gün içinde; makamın herhangi bir sebeple boşalması halinde de boşalmayı takip eden 60 gün içinde tamamlanacak.

Genel oyla yapılacak seçimde, geçerli oyların salt çoğunluğunu alan aday, cumhurbaşkanı seçilecek.

İlk oylamada bu çoğunluk sağlanamazsa, bu oylamayı izleyen ikinci pazar günü, ikinci oylama yapılacak. Bu oylamaya, ilk oylamada en çok oyu alan iki aday katılacak ve geçerli oyların çoğunu alan aday, cumhurbaşkanı seçilecek.

İKİNCİ OYLAMADA TEK ADAY VARSA, REFERANDUM OLACAK

İkinci oylamaya katılmaya hak kazanan adaylardan birinin ölümü veya seçilme yeterliliğini kaybetmesi halinde; ikinci oylama, boşalan adaylığın, birinci oylamadaki sıraya göre ikame edilmesiyle yapılacak. İkinci oylamaya tek adayın kalması halinde, bu oylama referandum şeklinde olacak. Aday, geçerli oyların çoğunluğunu alması halinde cumhurbaşkanı seçilecek.

Cumhurbaşkanı göreve başlayıncaya kadar, görev süresi dolan cumhurbaşkanının görevi devam edecek.

Anayasanın, ''seçim kanunlarında yapılacak değişikliklerin, yürürlüğe girdikleri tarihten itibaren 1 yıl içinde uygulanamayacağına'' ilişkin maddesi, cumhurbaşkanı seçiminde dikkate alınmayacak.

60 GÜN, 40 GÜNE ÇEKİLDİ

Kanunun yürürlüğe girmesinden itibaren, cumhurbaşkanı seçiminin 60 gün içinde yapılacağına ilişkin, Anayasaya eklenmesi öngörülen geçici madde, önergeyle değiştirilerek, 11. Cumhurbaşkanının halk oyuyla seçimine ilişkin düzenleme yapıldı.

Buna göre, 11. Cumhurbaşkanı seçiminin ilk tur oylaması, kanunun Resmi Gazetede yayımını takip eden 40. günden sonraki ilk pazar günü, ikinci tur oylaması ise ilk tur oylamayı takip eden ikinci pazar günü yapılacak.

Anayasanın 101. maddesince gösterilen adaylar, yazılı muvafakatları, Anayasa'daki şartları içeren ve diğer ilgili belgelerle, ilk tur oylama tarihinden 30 gün önce TBMM Başkanlığına başvuracaklar. Adayların başvurularında eksik bilgi ve belge tespit edilmesi halinde, TBMM Başkanlığı tarafından, eksikliklerin giderilmesi için 3 günlük kesin süre verilecek. Bu süre içinde eksikliklerin giderilmemesi halinde adaylar, kendiliklerinden adaylıktan çekilmiş sayılacak.

TBMM Başkanlığınca, Anayasa'nın 101. maddesinde belirtilen nitelikleri taşıdıkları anlaşılan adaylara ilişkin kesin liste, 2 gün içinde ilan edilecek ve Yüksek Seçim Kurulu Başkanlığına bildirilecek.

Cumhurbaşkanı adayı gösterilen kamu görevlisi, aday gösterildiği tarihten itibaren görevinden ayrılmış sayılacak. Görevinden ayrılan kamu görevlisinin cumhurbaşkanı seçilememesi halinde, görevine geri dönmesi konusunda ilgili kanun hükümleri uygulanacak.

Birinci tur seçim sonuçlarının kesinleşmesinden 2. tur oylamanın sonuçlanmasına kadar, 2. oylamaya katılmaya hak kazanan adaylardan birinin ölümü veya seçilme yeterliğini kaybetmesi halinde; ikinci oylama, boşalan adaylığın birinci oylamadaki oy sıralaması esas alınarak sıradaki adayla doldurularak yapılacak. İkinci oylamaya tek adayın kalması halinde, bu oylama referandum şeklinde yapılacak. Aday, geçerli oyların çoğunluğunu aldığı takdirde cumhurbaşkanı seçilmiş olacak.

Cumhurbaşkanının seçilmesine ilişkin usul ve esasların kanunla düzenlenmesine kadar, Milletvekili Seçimi Kanunu, Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hakkında Kanun, Siyasi Partiler Kanunu, Anayasa Değişikliklerinin Halkoyuna Sunulması Hakkında Kanun ile diğer kanunların,maddeye aykırı olmayan hükümleri uygulanacak.