SABAH - 05/04/2007 - Abdurrahman Yıldırım

Şu an 5 Nisan 2007 - Perşembe tarihli sabah.com.tr'yi okumaktasınız.
Bugüne ait sabah.com.tr içeriği için tıklayın »

kapat

Servislerimiz

Kapat

	RSS		Arşiv

	Kırmızı Alarm		Detaylı Arama

	Canlı Borsa		Sarı Sayfalar

	Sesli Haber		Yazarlar

	Podcast		Wap Sabah

	Egazete		Cep Sabah

	Kültür Sanat		Hava Durumu

	Astroloji		Sabah Çocuk

	E-posta		Uçak Seferleri

	Okur Temsilcisi		Mobil

Bizimle çalışmak ister misiniz?

Google Arama

SMS:
AY yaz
boşluk bırak
mesajını yaz
4122'ye gönder

Şirketler döviz kredisine yöneliyor kredi piyasası yabancılaşıyor

Son günlerde ardı ardına açıklanan ekonomik veriler arasında 2006 yılına ait dış borç istatistikleri de vardı. Türkiye'nin dış borçları 2005 sonunda 168.8 milyar dolardan yüzde 22.3 artışla 206.5 milyar dolara vardı. Burada, önceki yıllardaki artış hızının üzerinde bir sıçrama olduğu açık.
Dış borçta asıl artış özel sektörün borçlanmasındaydı. 85.1 milyar dolardan 121.2 milyar dolara fırlayan özel sektörün dış borcu bir yılda yüzde 42.3 arttı. Banka dışı kesimin dış borcu yüzde 40.9 artarak 51.5 milyar dolardan 72.6 milyar dolara yükseldi. Bu şimdiye kadar özel sektör borçanmasında görülmemiş bir artış.

Döviz kredisi payları
Bitişikteki finansal sistemin kullandırdığı kurumsal krediler ve banka dışı özel kesimin dış borç verileri yer alıyor. Yurtiçi şubelerden açılan yabancı para kurumsal krediler 24.2 milyar dolar iken yurtdışı şubelerden açılan krediler 19.2 milyar dolara yükseldi. Dolayısıyla banka dışı kesimin 72.6 milyar dolarlık dış borcu içinde 19.2 milyar dolar zaten var. Olmayan yurtiçinde bankalardan kullanılan 24.2 milyar dolar eklendiğinde, banka dışı kesimin kullandığı yabancı para kredisi büyüklüğü 96.9 milyar dolara çıkıyor.
Bu kredinin 24.2 milyarı yurtiçi ve 19.2 milyarı yurtdışı şubelerden olmak üzere 43.4 milyar doları Türkiye'deki bankalarca kullandırılmış. Bu da 96.9 milyar dolarlık döviz kredisinin yüzde 45'ini oluşturuyor. Geriye kalan 53.4 milyar dolarlık kısım ise yurtdışındaki bankalarca kullandırılmış oluyor. Bu rakam banka dışı kesimin dış borcu olarak da alınabilir.

Neden dış kredi?
Şirketlerin giderek artan oranda dövizle borçlanmasının arkasında kur düşüşünden veya yerli para değerlenmesinden dolayı dövizin daha cazip hale gelmesi var.
* Kaynak maliyetinin daha düşük olması ve yeterli kaynağın bulunması bu eğilimi hızlandırıyor.
* Yurtiçinde döviz kazancı olmayan şirketlere döviz kredisi açmak yasak. Ancak dövize endeksli kredi açılabiliyor. O zamanda yüzde 5'lik Banka Sigorta Muamele Vergisi devreye giriyor. Onun için yurtiçinde dövizle borçlanamayan şirketler yurtdışına yöneliyor.

Farklılığın anlamı
Bankaların dövizde açık pozisyona düşmesini önlemek amacıyla alınmış bir karar yabancıların kredi pastasındaki payını artırıyor. Yerlilerin kredi pastası küçülüyor. Üstelik bankaları açık pozisyondan koruyan anlayış reel sektörü korumuyor. Özellikle döviz kazancı olmayan ithalatçılar yurtdışından borçlanıyor. Bunu yaparken Türkiye'nin dış borcunu da kabartıyorlar. Bu gidişle döviz kredilerinin payı arttıkça yabancıların kredi pastasındaki payı da artacak, dış borç da. Bankaların yabancılara satıldığı bir ortamda bunun ne önemi var denilebilir. O zaman da yabancı ve yerli parayla kredi verme arasındaki farklılığın bir anlamı kalmıyor.

Sonuç
"Emin olduğum tek şey varsa, o da insanın emin olabileceği çok az şeyi olduğudur." Somerset Maugham