Oyuncak seçerken nelere dikkat etmeli?

3.5 yaşındaki kızımıza hangi oyuncağı seçeceğimizi tam bilemiyoruz; bu nedenle devamlı değişik şeyler aldığımızdan ortalık oyuncak çöplüğüne döndü. Doğrusu onun ne istediğini de tam anlayamadık. Başta hepsine ilgi gösteriyormuş gibi oluyor ama sonra bir kenara atıyor. Sizce oyuncak seçmenin doğru yolu nedir?

Bu soru herhalde her anne babanın aklına geliyordur. Kesin doğruları değil ama genel kuralları sıralamak mümkün. Öncelikle oyuncağın çocuk için oyun aracından öte bir şey olduğunu akılda tutmakta fayda var. Çocuklar oyuncakları kullanarak kendi dünyaları ile gerçek dünya arasında bağlantı kurarlar ve onların yardımı ile sosyal, ruhsal, fiziksel ve akıl gelişimleri sağlıklı olur. Aslında oyuncak denilen objenin mutlaka bu amaçla özel yapılmış bir ürün olması da gerekmez. Kendi çocukluğumdan hatırladığım en hoş oyuncaklardan biri, sokaktan toplayıp da düzleştirdiğimiz gazoz kapaklarıdır. Oyuncak seçimine dair bazı genel kabuller vardır. Onlara göre oyuncak seçimi; Basit olmalı: Oyuncak ne kadar çok fonksiyonlu ise çocuğa o kadar az iş kalır ve oyunu, oyuncağın yapabildikleri yönetir. Bu durumda çocuğun hayal gücü devre dışı kalır. Konuşan bebek yerine renkli küpler yeğlenmeli. Elektronik oyuncaklara ve video oyunlarına sınır konulmalı: Bunlar çocuğu bedensel aktiviteden uzaklaştırarak şişmanlığa, gürültü nedeni ile işitme kayıplarına ve gelişimsel gecikmelere sebep olur. Çocuğu pasifize ederek özgür düşünmesine engel olabilir. Bu çocuklar bir süre sonra hareket etmeyen ve ışık saçmayan oyuncaklara ya da kitaplara yoğunlaşamaz hale gelebilirler.

'EĞİTİCİ' DİYE KANMAYIN
Eğitici oyuncak tuzağına düşülmemeli: Bu alan son yıllarda büyük bir patlama içindedir. Etraf 'aman çocuğum diğerlerinden geri kalmasın' endişesi içindeki anne babayı gözüne kestirmiş oyuncak üreticileri ile dolu. Fakat çocukların beyinlerini geliştirdikleri iddiası çoğu oyuncak için geçerli değil. Oyuncaklar değiştirilerek ortaya çıkarılmalı: Böylece birkaç hafta ortadan kaybolmuş oyuncaklar tekrar çıkarıldığında sanki yeniymiş gibi kabul görüp ilgi çeker. Birçok oyuncak arasında kalan çocuk, yeterince dikkatini toplayamaz. Eski oyuncakları yenileri ile değiştirme telaşına düşülmemeli: Çünkü aynı oyuncaklar çocuk gelişiminin değişik evrelerinde fayda sağlar. Örneğin küpler altı aylıkken el becerilerinin gelişimi için kullanılırken, ileriki yıllarda inşaat malzemesi olurlar.

YAŞINA GÖRE SEÇİN
Yaşa uygun oyuncak seçilmeli: Bu şekilde oyuncaklar çocuğun ilgisini çeker ve işe yarar. İşte size yaşa göre oyuncak seçmenin püf noktaları:

* 0-8 ay: Bebekler hareketten, sesten ve renklerden etkilenirler. Kendi bedenlerini keşfederken yakalamaya, gözleri ile takip etmeye çalışırlar. Hareketli ve sesli çıngıraklar ile atlıkarıncalar uygundur.

* 8-18 ay: Bu yaşta bebekler yaptıklarının sonucunu anlamaya, bir amaca yönelmeye, bir şeyi yapmak için uğraşmaya, şekil, boy ve geometrik yapıdaki farklılıkları anlamaya başlarlar. Küpler, çekilerek sürülen oyuncaklar, iç içe geçen kaplar ve basit ayrılıp tekrar birleştirilen oyuncaklar uygun olur.

* 18-24 ay: Çocukların 'taklit etme' hoşlarına gitmeye başlar. Bu nedenle bebekler, kap kacaklar, oyuncak arabalar ve kamyonlar bu yaşın oyuncaklarıdır.

* 2-4 yaş: Okul öncesi dönemde artık iyice sosyalleşmişlerdir ve gerçek yaşamı taklit ettikleri oyunlar daha yoğunlaşmıştır. Ev ya da çiftlik setleri gibi kendi düzenlerini kuracakları oyuncaklar hayal güçlerini çok geliştirecektir. Oyun hamurları, boyalar, kalemler ise yaratıcılıklarını gösterebilecekleri oyuncaklardır. Artık el ve göz koordinasyon yetenekleri iyice geliştiğinden yapbozlar, inşa malzemeleri ve legolar bu yaş için mükemmel oyuncaklardır. Unutmayın; hepimizin çocukluğunda oyuncaklara dair mutlu anıları vardır ve hiçbirisi de çok paraya satın alınmış şeyler değillerdir.