 |  |
Balık kavağa çıkmaz mı?
Dışişleri Bakanı Abdullah Gül yarın iki günlük Atina ziyaretine başlayacaktı. Doğrusu, Milli Takım'ın 4-1'lik Yunanistan zaferinin ertesine denk geldiği için hayli medyatik bir gezi olacaktı.
Ne var ki, iki ülke ilişkilerinde "Düşük yoğunluklu" gerilimlerden biri daha patlak verince ziyaret ertelendi. Üçüncü kez olarak.
Önce Gül'ün geçen Ekim'de Atina'ya gitmesinde mutabık kalınmıştı; "Son dakika"da (!) Başbakan Erdoğan'ın ABD programı yüzünden ertelendi.
Ardından 7-8 Aralık 2006 tarihlerinde uzlaşmaya varıldı, ancak yine "Son dakika"da (!) Yunanistan Dışişleri Bakanı Dora Bakoyanni'nin ABD programı nedeniyle ileri tarihe bırakıldı.
Aslında gerçek neden ilkinde AB ile liman tartışmasının ortamı bozmasıydı, ikincisinde ise AB'nin müzakereleri 8 başlıkta askıya almasının yarattığı tatsızlık.
Ankara-Atina arasındaki yoğun temaslardan ve Rumlar'ın petrol aramaya kalkışmasının yol açtığı sorun da aşıldıktan sonra, gezinin 28-29 Mart'ta gerçekleştirilmesinde mutabık kalındı.
Derken NATO'nun Doğu Ege'deki tatbikata Limni yakınlarındaki Bozbaba'yı (Agios Efstratios) alması ilişkileri bir kez daha geriverdi.
Tatbikat senaryosuna göre, Yunan iç savaşı sırasında aralarında besteci Mikis Teodorakis, yönetmen Manos Katrakis, ozan Yannis Ritsos, Nikos Karuzos ve Koskas Varnalis gibi ünlülerin de bulunduğu komünistlerin sürgün yeri olan, 1968 depreminde harabeye dönen, 42 kilometrekarelik, 286 nüfuslu bu adanın üstünde bir AWACS (erken uyarı uçağı) dolaşacaktı. Türkiye karşı çıktı: "Lozan Antlaşması'na göre Doğu Ege adalarının silahtan arındırılması gerekiyor. Bozbaba da bu adalar arasında yer alıyor. Ama Yunanistan bu adayı silahlandırdı, o nedenle tatbikattan çıkarılmalı..."
Yunanistan direndi, NATO iki ara bir derede kaldı ve sonuçta "Kötü hava koşulları" (!) gerekçesiyle tatbikat belirsiz tarihe ertelendi.
Genlere işleyen korkular
Bu gelişmeyle "Stratejik bir çelme" yediğini düşünen Yunan hükümeti ve genelkurmayı, iç kamuoyunda durumu düzeltmek için Rodos-Girit-Kıbrıs üçgeninde Rum ordusuyla (Ezici çoğunluğu Yunanlı askerlerden oluşuyor) tatbikat düzenlemeye kalktı. Hem de ne zaman? 27 Mart'ta. Gül'ün Atina gezisinin başlayacağı gün.
Türkiye ile Yunanistan arasında "Güven artırıcı önlemler" kapsamında 5 yıldır yapılmayan bir tatbikattı bu. Ve Yunan hükümeti bu girişiminin ziyaretin iptaline yol açacağını biliyordu. 2000 yılında benzer bir tatbikat nedeniyle Dışişleri Bakanı İsmail Cem, arkadaşı Yorgo Papandreu ile randevusundan vazgeçmişti.
Yazık oldu. Çünkü Gül'ün gezisi gerçekleşseydi, "Güven artırıcı önlemler"e yeni jestler eklenecekti.
Perde arkasında daha da hüzün verici gelişmeler yaşanıyor: Kuşkular ve korkular genlere işlediği için (Yunan askeri stratejisinde Türkiye bir numaralı tehdit olmakta devam ediyor) iki ülke de silahlanıyor: Yunanistan havadan karaya füze atacak yeni kuşak "Mirage"lar, F-16 C/D, Eurofighter'ler, SU-30'lar, EMB-145H tipi radar uçakları alıyor. Türkiye ise F-16 C/D'ler, havadan karaya operasyonlarda kullanılacak silah sistemleri, Stealth teknolojili görünmez F35 JSF savaş uçakları...
Atina'daki Panteion Üniversitesi profesörlerinden Aleksis Iraklidis'in dediği gibi;
"TürkYunan barışının 'Ancak balık kavağa çıkınca' olabileceğini söyleyen Petros Molivyatis'in (Bakoyanni'den önceki Dışişleri Bakanı) anlayışı kabul gördükçe, milli gelirimizin yüzde 5'ini savunmaya harcamaya devam edeceğiz!"
|
