|
Yerlilerin üstlendiği kritik rol
Piyasalarda son yıllarda dış kaynaklı türbülans nasıl bir gelenek haline geldiyse yurtiçi yerleşiklerin kur yükselirken döviz satışı da artık klasikleşti. Henüz resmi rakamlara yansımadı ama bankacılardan, yerlilerin önceki hafta 2.5 milyar, bu pazartesi de 1 milyar olmak üzere yaklaşık 3.5 milyar dolar sattığını öğrendim.
Bu satışlarla yabancıların talebi karşılanabildiği için, kurun daha yukarı gitmesi önlendi. Dolar 26 Şubat'ta 1.382 YTL'den 5 Mart'ta 1.446'ya çıkarak yüzde 4.63 arttı. Kurun daha yukarı gitmesini önleyen yerlilerin döviz satışının resmi rakamlarda ortaya çıkması önümüzdeki haftalarda olacak. Geçen yılki mayıshaziran türbülansı sonrasında yerlilerin 18.5 milyar dolar artırdıkları döviz hesaplarında belli bir azalmayla karşılaşabiliriz.
Kritik rol
Yeni bir dalgalanmaya hazırlık ve kur artışından zarar görmemek için, piyasaların iyi ve kurun düştüğü zamanlarda dövize yönelen yerli tasarruf sahipleri, piyasaların bozulduğu, oynaklığın ve kurun arttığı dönemlerde satıcı oluyorlar. Bu durum ilk kez 2004 dalgalanmasında ortaya çıktı, 2005'teki türbülansta sürdü ve geçen yılkinde 9.5 milyar dolarla en yüksek düzeyine vardı. Yerlilerin, dövizi, düşük düzeylerinden alıp yüksekken satmaya çalışmaları da dalgalı kur rejiminde kur düşüşlerini ve artışlarını sınırlıyor. Yerliler bu harekleriyle kendileri amaçlamasa da piyasa düzenleyicisi gibi çalışarak kritik bir rol oynuyorlar.
Satış neyin göstergesi
Elbette yerli gerçek ve kurumsal kişilerin satışları yetmezse, devreye geçen yılki dalgalanma sırasında olduğu gibi, TMSF veya Merkez Bankası girebilir. Ancak bu yılki dalgalanmada henüz bu aşamada değiliz.
Yabancıların 3.5 milyar dolarlık döviz alımı Türkiye'den aynı miktarda para çıkışı anlamına gelmeyebilir. Çünkü yabancılar bazen hazine kağıdı veya hisse senedinden çıkmadan, kur artışından az etkilenmek için, önceden döviz alabiliyor.
Yerlilerin döviz satışı, kurun ne kadar yükselebileceği beklentisi açısından da ipucu veriyor. Çünkü fiyatı daha çok artacak bir malı kimse elinden erken çıkarmak istemez.
Sonuç
"Gürültü istemeyen hırkasını başına çeker" Türk Atasözü
|
