|
ABD: Rus işbirlikçisisiniz
Başbakan Yardımcısı Dışişleri Bakanı Abdullah Gül'ün temaslarını yürüttüğü Washington, önceki hafta da bir grup Türk parlamenteri ağırladı. Davetliler, TBMM NATO Parlamenter Asamblesi üyeleriydi...
Washington'da Pentagon dahil, bazı hükümet ve devlet yetkilileriyle de görüşmede bulunan heyet geçen hafta Ankara'ya döndü...
Meclis kulisinde dün hepsinin de canı sıkkındı.
Nedeni, gezilerinin bir bölümünde ayarlanan Washington'daki bir Düşünce Kuruluşu'nda (think tank) verilen brifingde duydukları sözden başka bir şey değildi.
Aktardıklarına göre brifingi veren kişi, biraz da sert bir tonda Türk milletvekillerine şöyle çıkışıyor:
"Siz Rusya ile işbirliği yapıyorsunuz. Ruslarla ittifak halinde, Büyük Karadeniz Projemize karşı çıkıyorsunuz. Bu bizimle ittifak halindeki Ukrayna, Gürcistan, Bulgaristan ve Romanya'yı da çok üzüyor. Müttefikimiz ve NATO'nun bir üyesi olarak bu tavrınızı yadırgıyoruz..."
Benzer sözler sadece bu düşünce kuruluşunda karşılarına çıkmıyor.
Resmi olmayan görüşmeleri, özel sohbetleri sırasında her adımda benzer bir yakınma ile karşı karşıya kalıyorlar.
Sistemli bir şekilde karşılarına çıkan bu sitem dolu sözlerin açık bir şekilde düşünce kuruluşunda açığa çıkarılmasının önceden planlanmış olduğundan şüphe duymuyorlar.
"Orası Akdeniz değil"
Sitem biraz da sert üslupla aktarılınca, TBMM NATO Parlamenter Asamblesi Başkanı Vahit Erdem dayanamayıp söz istiyor.
Önce, Montrö Antlaşması'nın getirdiği kuralları anımsatıyor.
Karadeniz'in "Akdeniz gibi olmadığını, hatta oraya hiç benzemediğini" belirtip ekliyor:
"Karadeniz bir iç denizdir. Bizim çabamız buranın bir ekonomik göl haline getirilmesidir. Karadeniz Ekonomik İşbirliği uzun yıllardır çalışıyor, ayrıca Karadeniz Uyum Girişimi ve Karadeniz Gücü de oluştu. Güvenlikle ilgili Karadeniz'de sorun yok. Eğer sorun çözmek istiyorsanız, önceliğiniz ittifak içinde olduğumuz Gürcistan'ın komplike hale gelmiş Güney Osetya ve Abhazya, Azerbaycan'ın Karabağ sorunlarının çözümü için odaklanın. Kafkaslar'da yaşanan sıkıntıların çözümüne destek verin. Bu sorunlar çözülmeden başka sorunlar yaratacak gelişmelere fırsat yaratmayalım..."
İki yıllık uğraş
Vahit Erdem'in çıkışına herhangi bir itiraz gelmiyor; sadece "Gürcistan ve Azerbaycan'ın sorunlarında haklısınız" yaklaşımı gösteriliyor.
Aslında Büyük Karadeniz Projesi'ni hayata geçirmek için ABD üç yıla yakın süredir uğraşıyor.
Projeden amaç; ABD'nin NATO şemsiyesi altında Akdeniz'deki gibi Karadeniz'de de filo bulundurmak...
Akdeniz'deki "Aktif Çaba" gücünün kapsamını genişletip, Karadeniz'de istediği her gemiyi aramak ve kontrol altında tutmak...
Nitekim ABD, geçen yıl NATO Parlamenterler Asamblesi Savunma ve Güvenlik Komitesi'nin Washington'da yapılan toplantısında da bu niyetini açıktan dile getirmişti.
Türkiye ile birlikte Fransa ve Almanya da projeye sıcak bakmadığı için askıda kalmıştı.
Türkiye'nin projeye karşı çıkış gerekçesi de açık; Rusya ile Karadeniz'deki etkinliğini üçüncü bir güçle paylaşmak istemiyor.
Enerji başta olmak üzere, ticari alanda da büyük işbirliği içine girdiği Rusya'nın "Karadeniz'de izole ediliyor duruma sokulmasına" gönlü razı olmuyor.
Büyük Karadeniz Projesi'nin, sağlanan işbirliğini ilerde çıkmaza sokacak bir sonuca yol açacağını anlatmaya çalışıyor.
ABD ise aynı noktaya su damlatmaya devam ediyor.
Bakalım, Genelkurmay Başkanı Org. Yaşar Büyükanıt'ın bu hafta sonu başlayacak Washington gezisinden ne çıkacak...
|
