Dolar, Euro karşısında son 20 ayın en düşük seviyesine geriledi
Yazmaya başladığım günden bu yana uluslararası piyasalarla ilgili iki konuyu özellikle vurgulamaya çalışıyorum. Birincisidünyagenelindeciddibirsiyasiveekonomikbelirsizliğinartıyorolması... Irak savaşında ABD'nin başarısızlığının netleşmesi ile birlikte taşlar yerinden oynadı. ABD'nin her geçen gün Irak'ta biraz daha fazla çıkmaza sürüklenmesi ve askeri çözümlerin imkansızlığını en yakın müttefiki İngiltere'nin bile artık kabul ediyor olması bu başarısızlığı teyit ediyor. Artık, uluslararası siyasette çok yakın gelecekte gerçekleşmese de tek merkezli politikalar dışında ciddi arayışlar var. Şanghay Forumu, Çin'in İran'la giriştiği büyük boyutlu enerji işbirliği anlaşmaları uluslararası dengenin olası yeni eksen işaretleri. Çin'in Afrika'ya proje kredileri ile, yardımlarla açılımını da hafife almamak lazım. Enerjikaynaklarınasahipolmadığıhaldeenerjikaynaklarınıcoğrafiolarakkuşatabilenbirsiyasiittifakgelecektepetrolfiyatlamasında,enazsahiplerikadarsözsahibiolabilir. Büyük Ortadoğu Projesi'nin ilk aşaması olan Irak savaşı bu gidişle tam tersine sonuçlanacakmış gibi görünüyor. ABD'de Başkanlık seçimlerinin yapılacağı 2008, ABD dış politikasında değişimin dönüm noktası olabilir. Demokratların çoğunluğu ele geçirdiği ABD'nin yasama organının kararları 2008 seçimlerine kadar her geçen gün değişim yorumlarına daha fazla açıklık getirecektir.
Dünyaekonomisibelirsiz Ekonomik olarak da gündemde kesintisiz büyüme döneminin sonuna gelinip gelinmediği belirsizliği var. Belirsizliğin hakim olduğu ortamlarda geçerli olan piyasa oyunculuğu davranışı, kısa vadede kıvrak hareketlerdeki beceriye dayanmakta... Gelecekle ilgili yeni şekillenmeler ve yeni fiyatlar bekleniyorsa orta/uzun vadeli yatırımlardan özellikle kaçınılır. Dünyada büyümenin gerilemesine bağlı olarak hammadde fiyatlarının aşağı çekilmesi, ABD enflasyonunda hızlanma tehlikesine karşılık Fed'in faizleri artırması gibi birbiriyle çelişebilen sonuç ve beklentilerin bir arada tartışıldığı bir ortamda uzun vadeli yatırım aşırı risk iştahı anlamına gelir. Bu durumda beklenen gelişmelerin yönü dünyadaki varlık fiyatlarını aşağı çekerek zarar yazdıracak konumda ise hemen en olumsuz beklentiyi satın alıp zararı kesinleştirmek en rasyonel karar olmayabilir. Bunun yerine olumlu ile olumsuzu sürekli alıp satarak hem zararı minimize etmek hem de kısa vadede kar yazabilmek tercih edilir. Bu nedenle Çin gibi 1 trilyon doların üzerinde bir rezerve sahip bir ülkenin G20 toplantısı sırasında döviz rezervlerinde Euro'ya daha fazla ağırlık vereceği anlamında sözleri bile doları 20 ayın en düşük seviyesine geriletmeye yetmektedir. Artık para kazanma yöntemi olarak piyasalardaki oynaklık geçerli olduğuna göre dolar/Euro paritesinin düşük seviyesinin kalıcı olup olmayacağına bu seviyeden kimlerin kâr, kimlerin zarar edeceğine bir bakalım.
Kâr-zararişleri Şu andaki faizleri dikkate aldığımızda dolar, Euro ve yenden en yüksek getiriye sahip olanı ABD dolarıdır. (Dolar yüzde 5.25, Euro yüzde 3.25, yen 0.25). Yakında Euro faizleri 0.25 artışla 3.5 seviyesine çıksa bile önemli fark devam edecek. Tamamı dolar olarak belirlenen hammadde fiyatlarının talep yetersizliği nedeniyle gerilediği bir ortamda doların Euro karşısında değer kaybının ABD'de enflasyonu hızlandıracağı tezinin açılımını doğrusu çok merak ediyorum. Biraz detaylı olursa ABD'de"kurgeçişkenliği"üzerineyazılmışnadirbiresersayılabilirkiBayBernanke'yienflasyonhedeflemesindenbilecaydırır. Uzakdoğu, Çin ve Japonya'da paralarının dolara karşı değer kazanmasına izin vermek istemediklerine göre onlardan yapılan ithalatın da ABD enflasyonunu olumsuz etkilemesi söz konusu değil. Reel olarak dahi üç para arasındaki ABD doları lehine oluşan ciddi faiz farkı Euro/dolar paritesini mutlaka çekecektir. Yılbaşından sonra doları Euro'ya karşı daha değerli seviyelerde göreceğiz. Mevcutdurumsonderecedegeçici. Bir de meseleye finansal varlıklar açısından yaklaşırsak şu anda en fazla zararı Euro borçlanıp dolar cinsinden varlık tutanlar gösteriyor. Hele Japon yeni de dolara karşı değer kazanmaya başlarsa "carrytrade" türevcilerinden gümbürdeme sesleri duyacağız. Hem Eurocuların zarar etmesi hem yen türevcilerinin iflas olasılığı dolara desteği de getirecek. Üç para arasındaki faiz farkını esas alıp ABD'ye yatırım yapmaya koşacakları da unutmayalım. "Bizeneolur"diyemerakediyorsanız;bizehiçbişeyolmaz.
