Merkez Bankası tarafından hazırlanan ''Finansal İstikrar Raporu'nda'' küresel likidite koşullarının gelişen ülkeler aleyhine dönme ihtimalinin devam etmesi ve seçimlerin getirdiği belirsizliğin, kamu maliyesine olumsuz etkiler yaratabileceği belirtildi.
Raporda, ''diğer yandan, bütçe hedeflerine uygun politikaların sürdürülmesi ve Hazine'nin iç borç stokunun vade yapısının uzaması, kamu maliyesine ilişkin beklentileri olumlu yönde etkilemektedir'' denildi.
Merkez Bankası tarafından hazırlanan ve bugün yayımlanan Finansal İstikrar Raporu'nda, 2006 yılının Mayıs ve Haziran aylarında yaşanan dalgalanma ile faiz oranlarının yükseldiği, bu çerçevede yılın ikinci yarısında da devam eden yüksek devlet iç borçlanma senedi faiz oranlarının Hazine'nin borçlanma maliyetini olumsuz yönde etkileyeceği ve kamu maliyesi üzerinde ek yük yaratacağının beklendiği belirtildi.
REEL
SEKTÖR
Firmaların kullandığı dövize endeksli krediler dahil yabancı para kredilerinin toplam krediler içindeki payı, 2005 yılı sonu itibarıyla yüzde 56,8 iken bu oran 2006 yılı Eylül ayında yüzde 58,8'e yükseldi.
Verilere göre, 2004 yılı sonunda 79 milyar 252 milyon YTL olan firmalarca kullanılan nakti kredi toplamı geçen yıl sonu itibarıyla 115 milyar 106 milyon YTL'ye ve bu yılın Eylül ayı itibarıyla da 165 milyar 299 milyon YTL'ye yükseldi.
Firmalarca kullanılan yabancı para kredilerinin toplam krediler içindeki payı Eylül ayı itibarıyla 2005 yılı sonuna göre artış göstermekle birlikte ''elektrik, gaz ve su kaynakları'', ''inşaat'', ''taşımacılık, depolama ve haberleşme'' ile ''makina ve teçhizat sanayi'' sektörlerindeki yabancı payındaki azalış dikkati çekti.
REEL SEKTÖR YABANCI POZİSYONU
İMKB tarafından mali tabloları yayımlanan firmalardan yabancı para pozisyonunu bilanço dipnotlarında açıklayan ve konsolide finansal tablolarında mali kuruluş bulunmayan 158 firmanın verileri esas alınmak suretiyle yapılan incelemeye göre, firmaların net pozisyon açığı 2006 yılında artış eğiliminde oldu ve 2005 yılı sonunda 5,6 milyar dolar olan pozisyon açığı 2006 yılının Haziran ayında 6 milyar dolara yükseldi.
Diğer yandan söz konusu açığın 3,3 milyar doları tutarındaki kısmı ihracatçı olmayan firmalara ait olduğundan, bu firmaların kur riski büyük önem kazandı.
2006 yılı Haziran ayı itibarıyla inceleme kapsamında 158 firmanın 117'si açık pozisyon taşıyor. Bu firmaların açık pozisyonun yüzde 55'i ihracatçı olmayan firmalara ait bulunuyor. BANKACILIK SEKTÖRÜ
Raporda, uygulamaya konulan ekonomik programın başarısına bağlı olarak makroekonomik göstergelerde ve bekleyişlerde görülen iyileşme, kamunun borçlanma ihtiyacının düşmesine bağlı olarak artan fonların kredilere, özellikle bireysel kredilere yönlendirilmesi, bankaların yurtdışından fon sağlama imkan ve çeşitliliğinin artması, ertelenmiş tüketim ve yatırım harcamalarının düşük faizle gerçekleşme arzusu, Türkiye'de kredi genişlemesi yaratan başlıca etkenler olarak sıralandı.
Bankacılık sektörünün yabancı para net genel pozisyon (YPNGP) açığı, 2006 yılı ilk çeyreğinde arttı daha sonra azalma eğilimine girdi ve yılın ikinci yarısından itibaren pozisyon fazlasına dönüştü.
Diğer yandan, sektörün 2006 yılının ilk dört ayında hızlı artış eğilimine giren ve 5 Mayıs 2006 tarihinde 9,3 milyar dolara kadar yükselen bilanço içi yabancı para pozisyon açığı, yurtiçi ve yurtdışı piyasalarda yaşanan dalgalanmanın etkisiyle Mayıs ayında azalmaya başladı ve Haziran 2006 itibarıyla 5,8 milyar dolara kadar geriledi. Yabancı para pozisyon açığı, Temmuz ve Ağustos 2006'da tekrar artış eğilimine girmekle birlikte, Ekim 2006 itibariyle 6 milyar dolar olarak gerçekleşti. Bilanço dışı yabancı para pozisyon fazlası ise aynı dönemde bilanço içi pozisyon açığına paralel bir gelişme göstererek 6,5 milyar dolar oldu.
YÜKSEK AÇIK POZİSYONU
Bankacılık sektörünün özellikle 2006 yılı başından itibaren bilanço içinde yüksek açık pozisyon taşımasının temel sebebi, Türk parası cinsinden kredilerin yurt dışından kullanılan yabancı para kredilerle fonlanması olarak gösterildi.Raporda, bankaların yurt dışından uzun vadeli yabancı para kredilerin bir kısmını, swap işlemleri ile Türk parasına dönüştürdüğü ve uzun vadeli konut kredisi kullandırdığı belirtildi. (AA)
Finansal İstikrar Raporu'nda dikkat çekenler
