|
 |
 |
 |
  |
|
Cinayetin delillerini böcekte arıyor
Adli Entomoloji Laboratuvarı'ndaki tek böcek bilimci Yasemin Yüksel'in cinayetin çözümündeki en büyük kaynağı böcekler.
Böceklerin yardımı ile cesetlerin ölüm zamanını, ölüm yerini, kişinin öldüğü mevsimi ve hatta ölüm nedenini tespit eden 'adli entomoloji', artık Adli Tıp Kurumu'nda da uygulanıyor. Bir buçuk ay önce açılan laboratuvarın tek çalışanı Biyolog Yasemin Yüksel, Adli Tıp Kurumu'nun tek böcek uzmanı. Tez konusu olarak da adli entomoloji konusunu seçen Yüksel, İstanbul'da cesetler üzerinde yaşayan böceklerin haritasını çıkarmaya çalışıyor. Amacı bu çalışma sonunda İstanbul'da bulunan cesetlerin kesin ölüm zamanını tespit edebilmek... Yüksel'in son çalışması da geçtiğimiz günlerde Antalya'da yapılan Ulusal Adli Tıp günlerinde birincilik ödülü aldı.
'Türler bilinmeli'
Böcek biliminden adli olaylarda faydalanmak için, öncelikle böcek haritasının çıkartılması gerekiyor. Çünkü çeşitli bölgelerde yaşayan böcek türleri ve yaşam süreleri farklı olabiliyor. Bunların bilinmesi durumunda ise bulunan cesetlerin ölüm zamanı, nasıl öldüğü hatta başka bölgeden bir başka yere taşınıp taşınmadığı ortaya çıkartılabiliyor. Bu amaçla bir hayvan karaciğeri, korunaklı bir şekilde İstanbul Çağlayan'da bir noktaya bırakılıyor. İkinci bir çalışma ise yine aynı şekilde Yeni Bosna'da yapıyor. Yasemin Yüksel deneyin amacını şöyle anlatıyor: "Aynı dönemde hangi böceklerin geldiğini karşılaştırdık. Çağlayan ile Yeni Bosna arasında farklar var mı? Çalışmanın özeti bu. Böcekler bir cesede besin bulmak için bir de yumurtalarını bırakmak için gelir. Bu larvalar, bizim için ceset üzerinde büyük bir delil olur. Biz uyguladığımız teknikler ile ilk gelen sineğin, ne zaman geldiğini bulmaya çalışıyoruz. İlk geleni bulduktan sonra bu bize ölümün üzerinden geçen süreyi verir. Çünkü bu sinekler ölümü takip eden birkaç dakika içinde gelebilirler." Yasemin Yüksel, Batı ülkelerindeki Adli Tıp kurumlarında Avrupa bünyesinde yaşayan böcekler ile ilgili haritalar olduğunu, bu nedenle bulunan cesetlerde böceklerden daha iyi yararlanıldığını söylüyor. Türkiye'de ise bu konuda bir çalışma yapılmamış. Yüksel'in uzmanlık alanı olan bu yöntem özellikle ölümünün üzerinden aylar geçmiş cesetler üzerinde başarılı oluyor: "Cesetlerde çürümeye bağlı olarak böcek örnekleri varsa, biz bunlardan faydalanarak ölüm zamanını belirlemeye çalışıyoruz. Ceset üzerinde, kıyafetlerin arasında veya ceset torbasında böcek örneklerini belirlemeye çalışıyoruz." Bu kişilerin ne zaman öldüğünü ya da öldürüldüğünü başka türlü tespit etmek mümkün değil. Oysa böcekler kullanılarak, aylar önce ölmüş birinin ölüm zamanı en fazla 24 saat yanılma payı ile tespit ediliyor. Hatta bir başka bölgeden taşınmışsa bu da anlaşılabiliyor. Tabii aylar önce ölmüş bir cesetteki yaraların yerlerini tespit etmek de ancak bu yöntemle mümkün.
Parmak izi yerine...
Türkiye'de yeni gelişen bu bilimin uygulanması için olay yerinde inceleme yapan ekiplere de eğitim veriliyor. Çünkü olay yerinde parmak izi arayan ekiplerin artık böceğin larvası, pupası ya da kendisini de toplaması gerekiyor. Bu konuda çeşitli eğitim çalışmalarına da katılan Yüksel, bunun amacını da şöyle anlatıyor: "Artık olay yerine balistik uzmanı ve adli tıp uzmanının yanı sıra böyle bir ekip de gidecek. Olay yeri inceleme ekipleri bu tür böcekleri de toplayacak. Toplanan böcekler ise adli tıp kurumundaki adli entomoloji laboratuvarlarına gönderilecek." Yüksel bir aylık süre içinde iki dosyada görüş bildirdiklerini anlatıyor: "Cesetler üzerindeki entomolojik delillerden faydalanarak görüş bildirdik. Ölüm zamanı ve ölüm nedeni sorulmuştu. İkisine de görüş bildirdik. Tabii tüm cesetlerden değil, üzerinde böcek olan cesetlerden isteniyor."
Sadık GÜLEÇ /HABER MERKEZİ
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
