 |  |
Fırat'ın gözyaşları
Euphrate (Antik Yunanca), Ufratı (Eski Farsça), Purattu (Asurca), Ferehat (Kürtçe), Al-Furat (Arapça), Buranun (Sümerce), Prath (Aramice)...
Fırat'ın çeşitli dillerdeki adı bu sözcükler.
Dumlu Dağı eteklerinden doğan Karasu ile Aladağlar'dan fışkıran Murat'ın Keban ilçesinin kuzeyinde birleşmeleriyle meydana gelen Fırat'ın...
Kanyonlarda telaşla, ovalarda keyifle akan, gelip geçen sayısız kavmin hem beşiği, hem tanığı olan Fırat'ın...
7 bin yıl önce kıyılarına yerleşen Sümerliler'in tarihin ilk uygarlığını yaratmalarını sağlayan Fırat'ın...
İşte o Fırat'ın dünyanın en lezzetli alabalıklarının yetiştiği, el değmemiş pınarlardan daha berrak suları şimdi kıpkırmızı akıyor. Divriği'de demir cevheri işleyen bir tesisin atıklarını bırakması yüzünden.
Yani, İyon uygarlığının beşiği ve Yunan mitolojisinin ruhu Gediz, Büyük Menderes ve Küçük Menderes'ten, Hititler'in cansuyu Kızılırmak ve Yeşilırmak'tan, Büyük İskender'in mirası Meriç ve Ergene'den, Frigyalılar'ın emaneti Porsuk ve Sakarya'dan sonra Fırat'ı da öldürüyoruz.
Divriği'deki maden işletmesinin arıtma tesisi bulunduğu, ancak maliyeti artırması nedeniyle tam kapasiteyle çalıştırılmadığı, havuzlarda topladığı suları böyle sık sık Fırat'a bıraktığı iddia ediliyor.
Tıpkı yukarda saydığımız ırmaklarımızın başlarına gelenler gibi. Hoş, o arıtma tesisi çalıştırılsa ne değişecek ki?
* Sanayi işletmelerinin sadece yüzde 9'u arıtma tesisi kurdu. Üstelik devlet bu konuda daha da duyarsız: Arıtma tesisi olmayan işletmelerin yüzde 16'sı özel sektöre, yüzde 84'ü kamu sektörüne ait!
* Organize sanayi bölgelerinin sadece yüzde 14'ünde arıtma tesisi bulunuyor.
* Türkiye'deki toplam 3.215 belediyeden 141'inde kanalizasyon sistemi var. Bu 141 belediyenin de yalnızca 43'ü arıtma tesisine sahip. Bir başka deyişle, kanalizasyon sularının yüzde 98.67'si hiç arıtılmadan ırmaklara, göllere, denizlere bırakılıyor.
* Her yıl zehirli ve ağır metal içeren 930 milyon metreküp sınai atık suyun yüzde 78'i ise ırmaklara, göllere, denizlere veriliyor.
Anayasal suç işleniyor
Çevre ve Orman Bakanlığı'nın verileri bunlar. Ve bu rakamlar devletin de, vatandaşların da Anayasa'yı ihlal ettikleri, anayasal suç işledikleri anlamına geliyor. Çünkü Anayasa'nın 56'ncı maddesi "Çevre sağlığını korumak ve çevre kirlenmesini önlemek devletin ve vatandaşların görevidir" diyor.
Anayasal, hatta kutsal göreve kimse aldırmadığı için de tüm kutsal metinlerde "Arınma"nın simgesi olarak gösterilen Gediz, Menderes, Sakarya, Kızılırmak, Yeşilırmak, Meriç, Ergene bataklığa ve mikrop yuvasına dönüştü. Bir zamanlar gümüş rengi balıkların oynaştığı sularında artık sanayi atıkları yüzüyor. Öylesine zehirlendiler ki, çiftçiler tarlalarında onların sularını kullanmaktan çok yıllar önce vazgeçtiler.
Şimdi sıra Fırat'a geldi!
Mitologiye göre tanrı Okeanos ile tanrıça Tethis'in oğlu, Zeugma mozayiklerinde başı yemişler ve meyveler saçan bereket boynuzuyla betimlenmiş olan Akheloos'un krallığı Fırat'a...
Sümer inancında tatlı su ve zenginlik tanrısı olan, yeraltı kaynaklarından dereleri, ırmakları, gölleri yaratan, insanlığa kanal ve sulama sistemlerini öğreten, balık ve keçiyle betimlenen, oğlak burcunun sembolü Enki'nin en değerli hazinesi Fırat'a...
Anlaşıldı. Bazı tarihçilerin ve eski uygarlıklar uzmanlarının 2012'de dünyaya ikinci Nuh Tufanı'nı yaşatacağını iddia ettikleri Marduk'un lanetini hak ettik. Hem de fazlasıyla.
Marduk kim mi? Fırat'ın sahibi tanrı Enki'nin oğlu...
|
