Vatandaş ve üreticiye, toplu konuttan tarıma, krediden hayvancılık ve kömüre kadar, bir çok kalemde destek ve yardım sağlanıyor.
Edinilen bilgilere göre destek kapsamında TOKİ, şehit ailelerine, terör malulleri ile dul ve yetimlerine, mevzuat kapsamında faizsiz konut kredisi kullandırıyor. Bu ailelere, halen satışta olan konutlarda, kuraya girmeden öncelik tanınıyor. Emekli Sandığından maaşa bağlanan ve faizsiz konut kredisi için hak sahipliği belgesi alan tüm şehit aileleri, terör malulleri ile bunların dul ve yetimleri bu krediden yararlanıyor. Kredi tutarı, bu yıl için 40 bin 253 YTL olarak belirlenmişti. Verilere göre, şimdiye kadar 283'ü bu yıl olmak üzere 11 bin 815 şehit ailesine faizsiz konut kredisi kullandırılırken, kullandırılan kredi tutarı, 20 yılda 97 milyon 281 bin YTL'ye ulaştı.
TARIMLA
İLGİLİ DESTEKLER
-Doğrudan gelir desteği: tarımsal üretim yapan çiftçilere, dekar başına ödeme yapılıyor. Dekar başına 2004 yılı için 16 YTL olarak uygulanan DGD, geçen yıl için 10 YTL'ye indirilmişti. Toplam tarım destekleri içindeki payı yüzde 45'e indirilen destekten, yılda ortalama 2,7-2,8 milyon çiftçi yararlanıyor. DGD 2005 yılı uygulamaları kapsamında yaklaşık 2,7 milyon çiftçiye toplam 1 milyar 65 milyon YTL tutarındaki ödeme, Ağustos ayında yapılmıştı. Temel DGD yanında toprak analizi yaptıran çiftçilere dekar başına 1 YTL, organik tarım yapan çiftçilere dekar başına 3 YTL ilave DGD ödemesi yapıldı.Tarımda toplam destekleme miktarı, 2002'de 2 milyar 188 milyon YTL, 2005'te 3 milyar 682 milyon YTL olurken, bu yılki tutarın 4 milyar 965 milyon YTL'ye ulaşması öngörülüyor.
MAZOT VE GÜBRE DESTEĞİ YOLDA
Gelecek yıl ise 1,9 milyar YTL'si doğrudan gelir desteği, 492 milyon YTL'si mazot, 363 milyon YTL'si gübre, 1,7 milyar YTL'si ürün desteği ve 710 milyon YTL'si hayvancılık olmak üzere, çiftçiye toplam 5 milyar 250 milyon YTL destek verilmesi planlandı.
Ürün Destek Primleri: Tarımsal üretimin kayıt altına alınması, piyasa fiyatının düşüklüğüne karşın üretim maliyetlerinin yüksekliği nedeniyle çiftçinin eline geçen kazancın artırılması, ayrıca özel sektör alımları teşvik edilerek devletin alım maliyetlerinin düşürülmesi amacıyla, bir çok üründe destekleme primi ödeniyor. Bu ödemeler, genellikle üretim sezonundan sonraki yıl yapılıyor.
ÜRÜNLERE KG BAŞINA DESTEKLEME PRİMİ
Devlet halen, kütlü pamuk, yağlık ayçiçeği, soya fasulyesi, kanola, dane mısır, aspir, zeytinyağı ve sofralık ham zeytin, buğday, çeltik, mısır, ipek böceği kozası ve tohumu, tiftik, süzme bal, ayrıca alabalık-çipura levrek ve bazı su ürünleri üretiminde kg başına destekleme primi ödüyor.
Balık çiftliklerine yavru balık alımı, seralarda döllemeyi sağlamak için alınan bombus arıları için de destek veriliyor.
-Yem bitkileri üretiminin artırılması için yonca, fiğ gibi yem bitkileri üretiminde dekar başına 50-130 YTL arasında ek ödeme yapılıyor. Ayrıca Yem bitkileri üretimi için alınan makinaların yüzde 40'a kadar olan bölümüne de devlet katkı veriyor.
-Devlet destekli tarım sigortası: Bu yıl başlayan uygulama kapsamında,- bazı tarım sigortalarında sigorta priminin yarısı devlet tarafından karşılanıyor. Ayrıca devlet, sigorta kapsamındaki ürünlere zarar oluşması halinde, hasar ödemeleri için de sigorta şirketlerine kaynak aktaracak.
-Tohumluk desteği: sertifikalı tohumluk kullanımı için çiftçiye destek veriliyor. Halen, sertifikalı hububat, yem bitkisi tohumu ve fide-fidanı kullanımında destekleme primi veriliyor.
-Ziraat Bankası tarafından kullandırılan bazı tarımsal ve bitkisel üretim ve yatırım kredilerine de, yüzde 25-60 arasında kredi sübvansiyonu uygulanıyor.
-Üretim fazlası olan tütün ve fındıkta, üreticilerinin alternatif ürünlere yönlendirilmesi için destek veriliyor. Patates siğili hastalığı nedeniyle üretimi yasaklanan çiftçilere de destek veriyor.
HAYVANCILIK DESTEKLERİ
-Sertifikalı damızlık ve saf ırk gebe düve alımlarında hayvan başına 270-550 YTL destekleme ödemesi yapılıyor. Suni tohumlamadan doğan düveler için hayvan başına 80-140 YTL, suni tohumlama yaptıranlara da, hayvan başına kalkınmada öncelikli illerde 36 YTL, diğer illerde 26 YTL destek ödeniyor. Islah amaçlı koyun-keçi yetiştirenlere de hayvan başına destekleme ödemesi yapılıyor.
Hastalıktan ari işletmelerde, hayvan başına 50 YTL destek veriliyor. Hayvan küpelemelerinde de 2 YTL destek var. Hayvan hastalıklarında yapılan aşılamalar için de destek veriliyor. Gen kaynaklarının korunması için bazı özel hayvan ırklarını yetiştirenlere de hayvan başına destek veriliyor.
-Damızlık ve ana arı alımında da kovan başına destekleme ödemesi yapılıyor.
-Süt üretiminin artırılması ve kayıt altına alınması için, sanayi tesislerine satılan süt için litre başına 5,5-3 YKr destek ödemesi yapılıyor. Bazı yıllarda kırmızı et üretiminin kayıt altına alınması için kg başına destekleme primi ödenmişti.
-Sağım tesisi kuran işletmeler ile gübre çukuru yaptıran çiftçilere de fatura bedelinin yüzde 40'ı kadar destek sağlanıyor. Veteriner hekim çalıştıran gıda işletmesi ve kombinalara da destek veriliyor.
-Kırsal Kalkınma Yatırımlarının Desteklenmesi Hakkında Karar ve Köy Bazlı Katılımcı Yatırım Programları Kapsamında yatırımcılara, yatırım tutarının yüzde 50'sine kadar hibe veriliyor.
-Devlet ayrıca, kuş gribi nedeniyle tavukçuluk işletmelerine çeşitli destekler sağlamıştı. TKİ'NİN KÖMÜR YARDIMI
Bu arada Bakanlar Kurulu kararı gereği, fakir ailelere yapılan kömür yardımı kapsamında Türkiye Kömür İşletmeleri (TKİ), 2006 yılı itibariyle şu ana kadar 850 bin 971 ton kömür yardımı gerçekleştirildi.
Toplam 1 milyon 769 bin 84 ailenin talepte bulunduğu kömür yardımının, yıl sonu itibariyle 1 milyon 295 bin 418 tona ulaşması bekleniyor.Fakir ailelerin yakacak ihtiyacının karşılanması için, Bakanlar Kurulu kararı ile 2003 yılında Türkiye genelinde bedelsiz kömür dağıtımına başlanmıştı.
Bu kapsamda, 2003 yılında 1 milyon 98 bin 411 fakir aileye 662 bin 770 ton, 2004 yılında1 milyon 503 bin fakir aileye 1 milyon 46 bin 931 ton kömür, 2005 yılında da 1 milyon 315 tonluk kömür dağıtımı gerçekleştirildi. Hazine tarafından karşılanan ve zaman zaman ek taleplerin olduğu bedelsiz kömür dağıtımı kapsamında, TKİ'nin valiliklere belirlediği teslim noktalarına kömür sevkıyatı yapılıyor. Sistemde aile başına ortalama 800 kg kömür düşüyor.
SÜBVANSİYONLU TARIMSAL KREDİ UYGULAMALARI
Ziraat Bankası tarafından üreticilerin finansman ihtiyaçlarının karşılanması amacıyla, gerçek ve tüzel kişilere tarımsal üretime yönelik düşük faizli yatırım ve işletme kredisi kullandırılıyor.
Bu kapsamda Banka tarafından bir gerçek veya tüzel kişiye, 31 Aralık 2006 tarihine kadar, damızlık süt sığırcılığı, büyükbaş ve küçükbaş hayvan yetiştiriciliği konularında azami 500 bin YTL'ye, diğer kredi konularda ise azami 250 bin YTL'ye kadar kredi kullandırılıyor.
Krediler, cari tarımsal kredi faiz oranlarından üretim konusuna göre yüzde 25-60 arasında değişen oranlarda indirim yapılarak veriliyor. Ziraat Bankası'nın cari tarımsal kredi faiz oranı yüzde 17,5 seviyesinde bulunurken, iyi tarım uygulamaları, organik tarım, organik girdi üretimi, damızlık süt sığırcılığı ve sertifikalı tohum üretiminde yüzde 7 ile kredi kullandırılıyor.
Tarımsal ar-ge, büyükbaş ve küçükbaş hayvan yetiştiriciliği ile tıbbi aromatik bitki yetiştiriciliği alanlarında ise yüzde 10,5 faiz ile kredi veriliyor. Süt ürünleri yetiştiriciliğinde yüzde 12,25 , diğer işletme ve yatırım kredilerinde ise yüzde 13,13 faizli kredi imkanı bulunuyor.
TOKİ'den vatandaşa sosyal destek
