SABAH - 31/10/2006 - Şükrü Binay

Şu an 31 Ekim 2006 - Salı tarihli sabah.com.tr'yi okumaktasınız.
Bugüne ait sabah.com.tr içeriği için tıklayın »

kapat

Servislerimiz

Google Arama

Politika değişiyor mu?

19 Ekim 2006 tarihli Para Politikası Kurulu değerlendirmelerinin özeti dün yayınlandı. Rapor üslup olarak son derecede samimi ve anlaşılabilir . Belki de son bir senenin en analitik değerlendirmesi.
Muğlak kavramların, gereksiz ve zorlama kelime oyunlarının, okunulabilirliği azaltan tekrarların arkasına sığınılmamış. Belli ki enflasyonun sorumluluğunu almaya, hedefe yakınsaması konusunda ellerinden geleni yapmaya kesin kararlılar. Hem 2006 bütçe gerçekleşmeleri ile ilgili belirsizliklerin tartışıldığı hem de 2007 bütçesinin tam anlaşılamadığı bir ortamda ekonomi yönetiminin azalan kredibilitesini telafi etmeyi, risklerine rağmen göze almışlar.
Merkez Bankası pembe tablo çizmeğe kalkmamış . Enflasyon önümüzdeki aylarda yıl sonu hedefi yüzde 4'ün uzağına düşecek şekilde gerçekleşmeye devam edecek olursa sorumluluğu başkalarının üzerine atma ucuzluğuna da kaçmamış.
Gıda fiyatlarındaki artışa Ramazan ayının yanı sıra döviz kuru yülselişinin gecikmeli etkisini de eklemesi, aynı etkinin dayanıklı tüketim malları üzerinde de görüldüğünü söylemesi doğru ve cesaretli bir saptama. Geçmişte kurun fiyatlara yansıması konusundaki farklı ekonometrik tartışmalara böylece bir son veriyor. Kiralar ve konaklama grubu hizmetlerindeki katılığın geçmişe endeksli fiyatlama davranışlarından kaynaklandığını söylemeside izlenecek politikalar ve bu politikaların büyüme üzerindeki etkilerinin algılandığını göstermesi bakımından umut verici.
Önümüzdeki günlerin enflasyonunu belirleyecek unsurlardan en önemli iki tanesinin altı özellikle çizilmiş; kamu kesiminde ücretlere yapılan zamlar ve kamu harcama kalemlerinde görülen yüksek artışlar. Kamu gelirler politikası ile ilgili çarpıcı cümleleri duyurudan aynen alıyorum:
"Türkiye İstatistik Kurumu tarafından açıklanan cari fiyatlarla milli gelir istatistiklerine göre işgücü ödemelerinin yaklaşık yarısı kamu kesiminden gelmektedir.Bu nedenle kamu kesimindeki ücretler talep kaynaklı etkiler açısından da önem taşımaktadır." Yapılan maaş artışlarının enflasyon hedefini tehlikeye soktuğu daha açık nasıl ifade edilebilirdi? Kamu harcama kalemlerinde görülen yüksek artışlar ve 2007 bütçesinin harcama öngörüleri ile ilgili görüşleri ise şöyle : "Faiz dışı kamu harcamalarındaki artış eğiliminin 2007 yılı üzerindeki etkisinin tam olarak bilinmemesi ve parasal aktarım mekanizmasına ilişkin diğer belirsizlikler göz önüne alındığında enflasyondaki düşüş sürecinin tahmin edilenden daha yavaş gerçekleşme riski göz ardı edilmemelidir."
Bir Merkez Bankası 2007 bütçesinin harcamalarından endişe duyduğunu bürokratik nezaket kuralları içerisinde ancak bu şekilde dile getirebilir.Daha serti Hükümetle yüz yüze görüşmelerde yapılmalı.
Asıl ilginci Merkez Bankası'nın aynı paragrafta yüksek faizlerin bireylerin ve firmaların kredi talebini kısıtlayacağından söz ederken parasal aktarım mekanizmasına ilşkin diğer belirsizliklerden de bahsetmesi. Açıkçası Merkez sadece politika faizlerini artırarak iç talebi kontrol edemiyeceğini, enflasyonu aşağı çekemeyeceğini dürüstçe vurguluyor. Naçizane tavsiyem diğer belirsizlikler konusunun kamu oyuna ilk fırsatta açıklanması.
Parasal aktarım mekanizmasına duyulan güvenin sarsılması 15. paragrafın son cümlesinde değinildiği gibi etkin likidite yönetimini bir çözüm olarak öne çıkartmakta. Bu ise piyasaların, bankaların ve sermaye girişini artırarak, düşük kurla vatandaşın alım gücünü yüksek tutarak seçimlere gitmeyi düşünen Hükümetin benimseyeceği bir davranış biçimi değil.
Durmuş Yılmaz zarifçe diyor ki "Bu ortamda faizleri yükseltmem ama gerekirse YTL'yi daha da kısarım. Kredi genişlemesi isteyen vereceği parayı kendisi bulur. Kredi talebi serbest likiditeden büyükse piyasa faizleri, Merkez Bankası faizlerinin üzerinde seyredebilir. Dışarıdan borçlanarak ihtiyacınızı karşılayabiliyorsanız hodri meydan. "
Borçlanacak olan özel sektör. Yabancılar açısından riskte özel sektörün riski. Bu tavrın sermaye girişinide kuruda olumlu etkileyeceğini düşünmüyorum.Yalnız bu politika değişikliğini hemen değil işlerin kötüye gitmesi emareleri güçlendiğinde yürürlüğe koyacağını söylüyor.
Yeni tavırda duruş kadar önemli . Kimse ele almazsa Cuma'ya devam edeceğiz.