Bakü-Tiflis-Ceyhan ham petrol boru hattı törenle açıldı. Açılışa Sezer, Aliyev, Saakaşvili ve önemli konuklar katıldı. Ceyhanlılar, yanı başlarındaki açılış törenini TV'den izlediler. Ceyhan Boru hattıyla birlikte ''Türkiye'nin Rotterdam'ı'' olmaya aday.
Açılışta dev ekrana yansıtılan bayrakların görüntüsünün eşliğinde Azerbaycan, Gürcistan ve Türkiye milli marşları dinlendi, ardından ''Hazar Denizinden Ceyhan terminaline Yolculuk'' konulu, hattın yapım sürecinin anlatıldığı filmin gösterimine geçildi.
BTC Yönetim Kurulu Başkanı Michael Townshend, BP Başkanı Lord Browne'ın konuşmaları sonrası ise sırasıyla Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, Gürcistan Cumhurbaşkanı Mikheil Saakashvili, Azeybaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev ile Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer'in konuşma yaptılar.
BTC
Yönetim Kurulu başkanının ikinci kez söz alıp teşekkür konuşması yapmasının ardından, liderler ve BTC ortaklarının temsilcileri, sembolik olarak hattı açtılar.
SEZER: DÜNYA PAZARLARINA AÇILAN KAPI
Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer, Ceyhan Terminali'nin gelecek yıllarda daha da önemli bir rol oynayacağına inandıklarını belirterek, ''28 yıldır Irak petrolünü dünya pazarlarıyla buluşturan bu terminal, Bakü-Tiflis Ceyhan (BTC) Ham Petrol Boru Hattı'nın bağlanmasıyla artık Hazar petrolünün de dünya pazarlarına açıldığı bir kapı görevini yerine getirecektir'' dedi.
Sezer, BTC Ham Petrol Boru Hattı'nın resmi açılış töreninde yaptığı konuşmada, BTC'nin işletime alınmasıyla, Türkiye'nin Avrupa, Asya ve Afrika'nın kesiştiği bölgede yüzyıllar boyunca üstlendiği önemli rolün, bugün daha parlak bir biçimde tarih sahnesine çıktığını vurguladı. Enerjinin, tüm uygarlık tarihi boyunca insanoğlunun temel gereksinimleri arasında yer aldığını, bireylerin enerjiye olan bağımlılığının, enerjiyi küresel boyuta taşıdığını belirten Sezer, şöyle dedi:
''Teknolojik gelişmelerin ve küreselleşmenin hızlanması, enerji konusunu içinde bulunduğumuz 21. yüzyılda daha da önemli bir konuma getirmiş, enerji ile ilgili sorunların uluslararası gündemin ön sıralarında yer alması sonucunu vermiştir. Bu gelişme, her ülkenin enerjiye daha fazla önem ve öncelik vermesine, enerjinin ulusal bağımsızlığın ve güvenliğin temel öğelerinden biri olarak algılanmasına yol açmıştır.''
Cumhurbaşkanı Sezer, Türkiye'nin, petrol ve doğalgaz varlıkları nedeniyle dünyanın yeni stratejik bölgelerinden biri olan Avrasya'nın ortasında ve enerji iletim yollarının kesiştiği noktada olduğuna işaret ederek, şöyle devam etti:
''Bu nedenle, oluşmakta olan yeni küresel enerji haritasının merkezindedir. Türkiye, komşuları ve ortakları ile birlikte, coğrafi konumunun yarattığı bu sorumluluğun bilinciyle, gerekli enerji ve ulaştırma koridorlarını oluşturarak, Avrupa ve Asya'nın bütünleşmesi, bölgesel istikrar ve gönenç için yeni olanakların yaratılmasını amaçlamaktadır.
Türkiye'nin enerji stratejisi, kendi ulusal planlamasıile küresel gelişmelerin yön verdiği dünya enerji gereksinimleri temel alınarak oluşturulmaktadır. Bu kapsamda, Türkiye'nin doğu-batı ve kuzey-güney ekseninde geçiş ülkesi olması, Ceyhan Terminali'nin enerji ticaret merkezine dönüştürülmesi, Bakü-Tiflis-Ceyhan Petrol Boru Hattı'nın ardından, Samsun-Ceyhan Petrol Boru Hattı ile Bakü-Tiflis-Erzurum ve Hazar Geçişli Doğal Gaz Boru Hattı tasarılarının gerçekleştirilmesi öngörülmektedir. Türkiye, bu noktadan hareketle, Doğu-Batı Enerji Koridoru'nun gerçekleştirilmesine öncülük yaparken, aynı zamanda Hazar Havzası ve Orta Doğu'nun doğalgazını Avrupa'ya taşıyacak olan Nabucco ve Türkiye-Yunanistan-İtalya doğalgaz boru hattı tasarılarının gerçekleştirilmesinde ön saflarda yer almakta, böylece yakın ortağımız olan Avrupa Birliği'ne doğalgaz sağlanması yolunda katkılar sağlamaktadır.''
''YENİ TASARILARIN GÜVENCESİNİ OLUŞTURUYOR''
Cumhurbaşkanı Sezer, Doğu-Batı Enerji Koridoru'nu oluşturan tasarıların, bölgede güvenlik ve barışın geliştirilmesi ve ekonomik kalkınmanın sağlanması yolunda stratejik atılımlar olduğunu vurgulayarak, bu tasarıların, bölge ülkelerinin birbirleriyle olan bağlarının yanı sıra, batı dünyasıyla olan ilişkilerini de güçlendirdiğini, bu yönüyle, salt bir ticari yatırım olmanın çok ötesinde anlam taşıdığını ifade etti.
Sezer, şöyle konuştu: ''Bu yaklaşım çerçevesinde özel bir yeri bulunan Bakü-Tiflis-Ceyhan Petrol Boru Hattı tasarısının yaşama geçirildiği bugüne, diğer ev sahibi ülkeler ve hattı işletecek şirketin ortaklarıyla birlikte, ortak ve sağlam bir istenç, inanç ve kararlılıkla sürdürülen çabalar sonucunda varmış bulunuyoruz. Bu tasarının gerçekleştirilmesinde sergilenen işbirliği kültürünün, bundan sonra başaracağımız yeni tasarıların güvencesini oluşturduğunu kıvançla not etmek isterim. Bugün, dünya petrol pazarları açısından vazgeçilmez bir değere sahip olan Bakü-Tiflis-Ceyhan Petrol Boru Hattı'nın açılışı nedeniyle bulunduğumuz Ceyhan Terminali'nin, gelecek yıllarda daha da önemli bir rol oynayacağına inanıyoruz. 28 yıldır Irak petrolünü dünya pazarlarıyla buluşturan bu terminal, Bakü-Tiflis-Ceyhan boru hattının bağlanmasıyla, artık Hazar petrolünün de dünya pazarlarına açıldığı bir kapı görevini yerine getirecektir. Ceyhan terminali, Samsun-Ceyhan petrol boru hattının gerçekleşmesiyle büyük bir enerji ticaret merkezine dönüşecektir.''
Enerji konusunun uluslararası siyasayla etkileşiminin önümüzdeki dönemde artarak süreceğini kaydeden Sezer, bu nedenle, üreten, ileten ve tüketen ülkeler arasında sürekli diyalog ve işbirliğinin daha da önemli duruma geldiğini kaydetti. Sezer, şöyle devam etti: ''Dünyadaki petrol sunum güvenliğine katkı sağlayan bu boru hattının açılışında, en önemli üretici ve tüketici ülke temsilcilerinin bugün burada bir araya gelmiş olması mutluluk vericidir. Bu seçkin topluluk, enerji alanında ortak sorunların aşılması yolunda işbirliğine ve diyaloga verilen önem ve değeri simgelemektedir. Bu yönüyle Bakü-Tiflis-Ceyhan Petrol Boru Hattı, bölge ülkeleri arasındaki işbirliği potansiyelini ve bölgesel işbirliği olanaklarından yararlanılmasına yönelik girişimlerin somut sonuçlarını göstermektedir. Barındırdığı uluslarla aramızda tarihten gelen köklü ve derin bağlar bulunan Kafkasya'nın da barış, istikrar ve gönenç dolu günlere kavuşması en büyük dileğimizdir. Bu dileğimize koşut olarak, Türkiye, Gürcistan ve Azerbaycan arasında örnek bir işbirliği modeli olan Bakü-Tiflis-Ceyhan Petrol Boru Hattı'nın açılışıyla birlikte, Güney Kafkasya bölgesinde ekonomik ve toplumsal kalkınmanın hızlanmasını bekliyoruz.''
KAZAKİSTAN'IN KATILMASI
Cumhurbaşkanı Sezer, Kazakistan'ın BTC'ye katılmasına ilişkin anlaşmanın Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev ve Kazakistan Cumhurbaşkanı Nursultan Nazarbayev tarafından kısa bir süre önce imzalandığını anımsatarak, bundan mutluluk duyduklarını söyledi. Sezer, '' Kazak petrolünün, Azeri petrolü ile birlikte Bakü-Tiflis-Ceyhan üzerinden Akdeniz'e ve dünya pazarlarına güvenli ve ekonomik biçimde taşınacak olması, Doğu-Batı Enerji Koridoru'nun güçlenmesine, bölgede işbirliği ve karşılıklı güvenin yaygınlaşmasına ek katkı sağlayacaktır'' dedi.
Cumhurbaşkanı Sezer, Türkiye'nin Karadeniz'den Kafkaslar'a ve Orta Doğu'ya uzanan bölgede olumlu değişimi özendirdiğini, gerginlik ve çatışma yerine, işbirliğine olanak sağlayan hoşgörülü bir ortam yaratılmasını istediğini vurgulayarak, bu çerçevede, bölgesel işbirliğini güven arttırıcı bir yönelim olarak gördüğünü ve karşılıklı bağımlılığın, karşılıklı anlayışı güçlendiren bir etki yaptığına inandığını kaydetti. Sezer, ''Küresel düzeyde barış, istikrar ve güvenliğe katkıda bulunan, aynı zamanda bölgesinde olumlu değişimi özendiren ve işbirliği aranan güvenilir bir ortak durumunda olan ülkemiz, Büyük Önder Mustafa Kemal Atatürk'ün belirlediği ilkeler çerçevesinde, ikili ve bölgesel ilişkilerde evrensel değerler temelinde siyasal, ekonomik ve toplumsal kalkınma yönünde çabalarını sürdürmektedir. Bu çaba, doğu-batı ve kuzey-güney eksenlerinde bir etkileşim noktası oluşturan ülkemiz için bir öncelik oluşturmaktadır'' diye konuştu.
ORTADOĞU İÇİN İTİDAL ÇAĞRISI
Cumhurbaşkanı Sezer, son günlerde, Ceyhan'a hiç de uzak olmayan bir bölgede, Ortadoğu'da tüm dünyayı derinden kaygılandıran olumsuz gelişmelerin yaşandığına da işaret ederek, şunları kaydetti:''Ben bugün, ilgili bütün tarafları, içinde bulundukları çatışma ortamına karşın, dikkatlerini hiç değilse birkaç dakika için buraya, bizleri bir araya getiren bu büyük işbirliği ve gönenç tasarımına çevirmeye ve bu suretle bölgesel barış ve istikrarın neler başarabildiğini değerlendirmeye davet ediyor, bu olanaktan yararlanarak uluslararası toplumun itidal çağrılarına içtenlikle katıldığımı vurgulamak istiyorum'' dedi.
Sezer, tasarının yaşama geçirilmesine öncülük eden liderlerden olan eski Azerbaycan Cumhurbaşkanı Haydar Aliyev'i rahmetle andığını belirterek, projeye emeği geçenlere teşekkür etti.
Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlhan Aliyev,Bakü-Tiflis-Ceyhan (BTC) petrol boru hattı projesinin, küresel öneme sahip ve uluslararası işbirliğinin çok başarılı bir örneğinin sergilendiği bir proje olduğunu söyledi.
BTC boru hattının açılış töreninde konuşan Aliyev, bugünün herkes için tarihi bir gün olduğunu belirtti. Projenin her açıdan önem taşıdığına işaret ederek, bunun yeni projelerin gelişmesine de olanak sağlayacağını da kaydeden Aliyev, projenin hayata geçirilmesiyle baştaengeller çıkartan ya da başarı istemeyen kesimlerin olumsuz düşüncelerinin de yanlışlığını kanıtladıklarını söyledi.
BTC'nin tüm dünya açısından bir güven kaynağı olduğunu kaydeden Aliyev, projenin başarısını barış ve işbirliği içinde hareket etmelerine borçlu olduklarını söyledi.
''Uluslararası alanda herkesin birlik olması sonucu bu proje gerçekleşti'' diyen Aliyev, projenin sadece ekonomik değil siyasi ve teknoloji örneği teşkil ettiğini belirtti.
BTC'nin uluslararası nitelik taşıdığını ve tüm dünya için çok önemli olduğunu belirten Aliyev, bu projeden tüm dünyanın fayda göreceğini ifade etti.
Aliyev, bu sadece bir boru hattı projesi değil, stratejik öneme sahip bir proje ve zengin bir gelecek için iyi bir gösterge dedi.
''Enerji bağımsızlığı, ülke bağımsızlığının teminatıdır'' diyen Aliyev, BTC'nin dünyanın enerji ihtiyacına önemli katkılar sağlayacağına da değindi.
Aliyev, projenin hayata geçmesinde üç ülkenin, Türkiye, Azerbaycan ve Gürcistan'ın işbirliğinin ötesinde destek gördüklerini belirterek, bu projede emeği geçen herkese teşekkür etti. Konuşmasında Azerbaycan'daki ekonomik gelişmeden bahseden Aliyev, BTC'nin bu süreci daha da hızlandırdığını bildirdi.
Aliyev, Bakü-Tiflis-Erzurum doğalgaz boru hattının tamamlanmasının da çok yakın olduğunu anımsatarak, bu hattın enerji açısından çok faydalı ve önemli bir proje olduğunu belirtti. Aliyev, Türkiye ile Azerbaycan arasındaki ilişkilerin mükemmel düzeyde olduğunu vurgulayarak, iki ülke halkının da BTC projesiyle daha da yakınlaştığını söyledi.
SAAKAŞVİLİ
Gürcistan Devlet Başkanı Mihail Saakaşvili de konuşmasında, BTC'yi ekonomik ve siyasi alanda çok önemli bir proje olarak niteleyerek, projenin yeni bir dönemin başlangıcı olduğunu vurguladı.
Projenin hayata geçirilmesinde çok zorlu koşullarla mücadele ettiklerini kaydeden Saakaşvili, ülkesinde ekonomik büyümeden bahsederek, BTC projesiyle yeni bir gerçekliğin oluştuğunu, Gürcistan'ın enerji stratejisinin değiştiğini ve artık yabancı yatırımları daha fazla çekecek uygulamalara yöneldiklerini belirtti.
Türkiye'nin Gürcistan'ın en önemli çalışma ortaklarından ve dostlarından biri olduğunu ifade eden Saakaşvili, iki ülke ilişkilerinin şeffaf olduğunu söyledi.
Saakaşvili, ''BTC hattı James Bond filmi değil, artık bir gerçek''dedi. Projenin istikrarlı ve güvenli bir gelecek için yeni umutlar getirdiğini belirten Saakaşvili, BTC'nin diğer boru hatları projelerinin de önünü açacağını söyledi.
Saakaşvili, Kars-Tiflis demiryolu hattının da çok önemli olduğunu kaydederek, bu projenin hayata geçirilmesinin gereğine işaret etti.
Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer ve Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın ev sahipliğindeki açılışa, konuk cumhurbaşkanlarının yanı sıra KKTC Başbakanı Ferdi Sabit Soyer, İngiltere Başbakan Yardımcısı John Prescott ve Türkiye dahil 32 ülkeden bakan ve bakan yardımcıları katıldı.
Törende, Sırbistan, Arnavutluk, Suudi Arabistan, Yunanistan, Yemen, KKTC, İsrail, Estonya, Ürdün, Fas, Suriye, İtalya, Nijerya, Polonya, İngiltere, Gürcistan, Litvanya, Oman, Kırgız Cumhuriyeti, Sudan, Moldova, Avusturya, Azerbaycan, Çek Cumhuriyeti, Fransa, Kazakistan, Norveç, Bulgaristan, Hırvatistan, Pakistan ve ABD'den bakan ve bakan yardımcısı düzeyinde temsilciler yer aldı.
Dışişleri Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Abdullah Gül, Adalet Bakanı Cemil Çiçek, İçişleri Bakanı Abdülkadir Aksu, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Hilmi Güler, Sanayi ve Ticaret Bakanı Ali Coşkun, Tarım ve Köyişleri Bakanı Mehdi Eker, Çevre ve Orman Bakanı Osman Pepe ve çok sayıda bürokrat da katıldı.
BP Başkanı Lord Browne, İslam Konferansı Örgütü Genel Sekreteri Ekmeleddin İhsanoğlu, AB Komisyonu enerjiden sorumlu Komiseri Andris Piebalgs ile 20 ülkeden üst yönetici ve işadamları da törende yer aldı.
CEYHANLILAR TV'DEN İZLEDİ
''Yüzyılın projesi'' olarak adlandırılan ve Hazar petrolünü Türkiye üzerinden dünya pazarına ulaştırmada en önemli güzergah olan Bakü-Tiflis-Ceyhan (BTC) boru hattının, Türkiye'deki çıkış noktasında bulunan Adana'nın Ceyhan ilçesi halkı, yanı başlarındaki açılış törenini televizyondan izlediler.
Türkiye'ye yılda 300 milyon dolar gelirin kapılarını aralayan boru hattının açılışı nedeniyle düzenlenen tören alanına sıkı güvenlik önlemleri nedeniyle giremeyen Ceyhanlılar, tarihi güne televizyonlar aracılığıyla tanıklık ettiler.
Davetlilerin yoğunluğu nedeniyle Ceyhan protokolünden sadece 10 kişinin davet edildiği bildirilen törene katılamayan bazı yerel gazeteciler ve vatandaşlar, açılışı canlı yayından izlemek zorunda kaldılar.
Bugüne kadar sadece yöredeki verimli tarım alanlarında yetişen ''karpuz'' ile Türkiye gündemine gelen, ancak BTC Ham Petrol Boru Hattı Projesi'ne başlanmasıyla birlikte ''Türkiye'nin Rotterdam'ı'' olarak anılmaya başlayan Ceyhan'da halk, yüzyılın projesinin kaderlerini değiştirmesini umut ediyor.
İşsizliğin ana sorun olduğu ilçe halkı, boru hattı inşaatı sırasında kısa süreli de olsa hattın geçtiği köylerdeki halka istihdam sağlandığını ancak, hattın devreye girmesiyle birlikte yöre ekonomisine yansımasına henüz tanık olmadıklarını söylediler.
Ceyhan'ın dünya pazarlarına açılan petrol terminali konumunda olmasından gurur duyduklarını belirten Ceyhanlılar, bu projeye büyük umutlar bağladıklarını kaydettiler.
CEYHAN
Adana il merkezine 43 kilometre mesafede bulunan Ceyhan, Fenikeliler döneminden beri bir yerleşim merkezi olarak biliniyor.
Çeşitli uygarlıkların etkisi altında kalan Ceyhan, 1516 yılından itibaren Osmanlı idaresine girdi. 1864'te Kırım'dan gelen Nogay Türklerinin buraya iskanı ile ''Yarsuvat'', II. Sultan Abdulhamit döneminde ''Hamidiye'', daha sonra da Ceyhan Nehri'nden dolayı 1926 yılında ''Ceyhan'' adını alan kent merkezi 108 bin nüfusa sahip ilçede halkın geçimi tarıma dayanıyor.
Yüzyılın projesinde mutlu son
