kapat
   
SABAH Gazetesi
 
   Dünya Kupası
   Son Dakika
   News in English
  » Yazarlar
   Günün İçinden
   Ekonomi
   Gündem
   Siyaset
   Dünya
   Spor
   Hava Durumu
   Sarı Sayfalar
   Ana Sayfa
   Dosyalar
   Teknoloji
   Emlak
   Otomobil
   Detaylı Arama
   Arşiv
   Etkinlikler
   Günaydın
   Televizyon
   Astroloji
   Magazin
   Sağlık
   Kültür Sanat
   Turizm Rehberi
   Cuma
   Cumartesi
   Pazar Sabah
   İşte İnsan
   Sinema
   20. YILA ÖZEL
   Çizerler
Bizimcity
Sizinkiler
emedya.sabah.com.tr
Google
Google Arama
 
Erdal Safak @ SABAH
 

AİHM'de bir dava

5 Eylül 2006 Salı. Bu tarihi siyasiler şimdiden bir kenara not etsinler.
O gün saat 09'da Strasbourg'taki Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'nin (AİHM) 2'nci Dairesi'nde önemli bir dava görülecek.
Davacılar iki Türk yurttaşı: Resul Sadak ve Mehmet Yumak. Davalı ise Türkiye.
"Adam sen de... AİHM'de Türkiye aleyhine açılmış binlerce dava var" diye düşünebilirsiniz. (Doğru, daha dün 6 dava sonuçlandı. Türkiye 3'ünde beraat etti, 3'ünde ise toplam 36.457 avro tazminata mahkûm oldu.) Ancak sözünü ettiğimiz dava farklı. Üstelik en az o ünlü "Türban" kararı kadar derin etkileri olacak. Çünkü Türkiye'deki seçim sistemi yargılanacak.
Konu kamuoyuna pek yabancı değil ama epeydir gündemden düştüğü için kısaca hatırlatmakta yarar görüyoruz.
3 Kasım 2002 seçimlerinde DEHAP'ın Şırnak milletvekili adayları olan Resul Sadak ve Mehmet Yumak geçerli oyların yüzde 46'sını almalarına rağmen Meclis'e giremediler. DEHAP'ın ülke genelindeki oylarının yüzde 6.22'de kalması, yani yüzde 10 barajına takılması nedeniyle.
Ancak onlar sonucu kabullenmek yerine AİHM'ye götürmeye karar verdiler. Gerekçeleri: "Türkiye, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi Ek-1 Protokolu'nun 3'üncü maddesini ihlal etti."
"Serbest seçim hakkı" başlıklı madde şöyle: "Yüksek Sözleşmeci Taraflar, yasama organının seçilmesinde halkın kanaatlerinin özgürce açıklanmasını sağlayacak şartlar içinde makul aralıklarla gizli oyla serbest seçimler yapmayı taahhüt ederler."
Davacıların "Yüzde 10 barajı, yasama organının seçilmesinde halkın kanaatlerini özgürce açıklama hakkını engelliyor" iddiasını "ciddi" bulan AİHM başvuruyu kabul edip davayı açtı. Sonra Türkiye'den savunmasını istedi. Tüm bunlar geçen yıl bu zamanlar oldu.

İstikrar-adalet
dengesi
Anlaşılan Ankara'nın savunması ikna etmemiş olacak ki, AİHM davayı esastan görüşmeye karar verdi ve öncelikli olarak gündemine aldı.
Bu, Meclis'in iradesinin AİHM'ye geçmesi anlamına geliyor.
Bu, 550 milletvekilinin dokunamadığı soruna biri Türk 9 yargıcın el koyması demek oluyor. Yargıçların adlarını verelim: JeanPaul Costa (Fransa), Andreas Baka (Macaristan), Ireneu Cabral Barreto (Portekiz), Rıza Türmen (Türkiye), Mindia Ugrekhelidze (Gürcistan), Antonella Mularoni (San Marino), Elisabet FuraSandström (İsveç), Danuto Jociene (Litvanya), Dragdjub Popoviç (Sırbistan).
Peki, dava sonunda Türkiye'nin "Yasama organının seçilmesinde halkın kanaatlerin özgürce açıklanmasını sağlayacak şartları yaratmadığı" kararına varılırsa ne olacak? Davacılara tazminat ödemeye mahkûm edilecek. Ama daha önemlisi kimi hukukçulara göreSeçim Yasası'nı değiştirmek, yüzde 10 barajını "makul" düzeye indirmek zorunda kalacak.
Fena da olmayacak. Türkiye'nin yarısının Meclis'te temsil edilmediği bir sistem zaten daha fazla sürdürülemez. Çünkü;
*Her şeyden önce "Seçim kanunları temsilde adalet ve yönetimde istikrar ilkelerini bağdaştıracak biçimde düzenlenir" diyen Anayasa'nın 67'nci maddesinin ruhuna aykırı.
*Kürt partilerini engellemek için yüksek tutulan baraj iki tarafı keskin bıçağa döndü. Meclis dışı bırakılan o tür partilerin sistemin de dışına da itilmesi, başka "arayışlar"a yöneltilmesi tehlikesi yarattı.
*Ve nihayet amacının çok ötesine gidip merkez sol (1999'da CHP) ve merkez sağ (2002'de DYP, MHP ve ANAP) partileri de safdışı bıraktı.
İnsana ne koyuyor biliyor musunuz; reformların ancak dıştan dayatmalarla yapılabilmesi. Ya AB zorlayacak, ya IMF, ya da AİHM gibi uluslararası kurumlar...

YAZARIN ÖNCEKİ YAZILARI
 Küresel öğretim   / 20-06-2006
 ÖSS ve bakalorya   / 19-06-2006
 Deniz bitti mi?   / 18-06-2006
 Hayret bir şey   / 17-06-2006
 Biz bize...   / 16-06-2006
 Adsız kahramanlar   / 15-06-2006
 AB hamamı   / 14-06-2006
 Yine Lüksemburg   / 13-06-2006
 İki Nazenin   / 12-06-2006
 Devlet adamı   / 11-06-2006
ALİ KIRCA
Finale doğru...
Futbolda heyecan bitmiyor. Daha...
YILMAZ ÖZDİL
Günah be kardeşim
Piyanist şantörüz ya...
İstek...
ERGUN BABAHAN
Hâkimler mi yurtsever yoksa bombacılar mı!
Bana...
MEHMET BARLAS
İçe dönmek ve rejim kavgası yapmak daha mı...
BALÇİÇEK PAMİR
Patron kendi ekibiyle çalışır ama...
O kadar çok yazı...
UMUR TALU
Bu ne çetesi!
Tamam; gerekçeli karar henüz yok, bunun...
FATİH ALTAYLI
1. Adam'a ayıp ediyorsunuz
Cumhuriyet gazetesi bir...
ERDAL ŞAFAK
AİHM'de bir dava
5 Eylül 2006 Salı. Bu...
Irak'ta yönetim direnişçilerde
Irak'taki ABD Büyükelçisi, Rice'a "durum raporu" gönderdi. Washington...
Türkiye üyeliğe hazır değil!
Camiel Eurlings'in hazırladığı rapor, dün Genel Kurul'da oya sunuldu.
Süper panzer: 3-0
Süper panzer: 3-0
Kupanın flaş takımlarından Ekvador'u 3-0 ile geçen Almanya, grubunda...
 
    Günün İçinden | Yazarlar | Ekonomi | Gündem | Siyaset | Dünya | Televizyon | Hava Durumu
Spor | Günaydın | Kapak Güzeli | Astroloji | Magazin | Sağlık | Bizim City | Çizerler
Cumartesi | Pazar Sabah | Sarı Sayfalar | Otomobil | Dosyalar | Arşiv | Künye | Ana Sayfa
   
    Copyright © 2003, 2004 - Tüm hakları saklıdır.
MERKEZ GAZETE DERGİ BASIM YAYINCILIK SANAYİ VE TİCARET A.Ş.
Üretim ve Tasarım   Merkez Bilgi Grubu