kapat
   
SABAH Gazetesi
 
   News in English
   Son Dakika
   Yazarlar
   Günün İçinden
   Ekonomi
  » Gündem
   Siyaset
   Dünya
   Spor
   Hava Durumu
   Sarı Sayfalar
   Ana Sayfa
   Dosyalar
   Teknoloji
   Emlak
   Otomobil
   Detaylı Arama
   Arşiv
   Etkinlikler
   Günaydın
   Televizyon
   Astroloji
   Magazin
   Sağlık
   Cuma
   Cumartesi
   Pazar Sabah
   İşte İnsan
   Sinema
   20. YILA ÖZEL
   Turizm Rehberi
   Çizerler
Bizimcity
Sizinkiler
emedya.sabah.com.tr
Google
Google Arama
 
Yağmalanan eserler yurt dışında sergileniyor

Türk topraklarından çalınan birçok tarihi eser, kaçırıldıkları ülkelerde sergileniyor.

Birbirinden ilginç yöntemlerle yurt dışına kaçırılan tarihi eserler uluslararası anlaşmalara rağmen iade edilmiyor. Kültürel varlıkların korunması için 1970 UNESCO Sözleşmesi, Avrupa Arkeolojik Mirasın Korunması Sözleşmesi gibi uluslararası anlaşmalara rağmen, ''kültür varlıkları yerinde güzeldir'' anlayışından uzak birçok ülke, Anadolu topraklarından çıkarılan tarihi eserleri iade etmemek için direnirken, bu tarihi eserlerin Türkiye'ye geri getirilmesi
için mücadeleler de sürdürülüyor.

KAÇIRILAN KÜLTÜR VARLIKLARINDAN BAZILARI

Boğazköy Sfenksi: Çorum'da antik adı Hattuşaş olan Boğazköy ören yerinden Almanlar tarafından 1906-1912 yılları arasında yapılan kazılarda bulunan 2 sfenks ve yaklaşık 10 bin çivi yazılı tabletten oluşan kültür hazinesi, temizlenip onarıldıktan sonra 1917 yılında iade edilmek şartıyla Berlin'e götürüldü.

Bu eserlerden 2 bin 943 tablet ve bir sfenks, 1924-1942 yılları arasında partiler halinde iade edildi. 1987 yılında ise yaklaşık 7 bin 400 tabletin iadesi sağlandı. Türkiye'ye iade edilmeyen Boğazköy Sfenksi ise halen Berlin Devlet Müzesinde sergileniyor.

Zeus Sunağı: İlk çağın en büyük heykeltıraşlık şaheserinden biri olarak nitelendirilen ve Bergama Kralı 2. Eumenes tarafından Galatlarla yapılan savaşın kazanılmasının ardından kurtarıcı Zeus'a bir şükran ifadesi olarak inşa edilen ünlü Zeus Sunağı, Alman mühendis Carll Humman tarafından parça parça sökülerek deniz yoluyla Almanya'ya kaçırıldı. Daha sonra monte edilen tarihi eser halen Berlin Pergamon Müzesinde sergileniyor.

Aphrodisias-İhtiyar Balıkçı Heykeli: Aydın Geyre yakınlarındaki antik Aphrodisias kentinde Prof. Dr. Kenan Erim başkanlığında sürdürülen kazılar sırasında 1989 yılında Tiberius Portikosu'ndaki havuzda bir mermer baş bulundu. Bulunan başın, 1904 yılında Fransız arkeolog Paul Gaudin tarafından yürütülen izinli kazılar sırasında bulunarak gizlice yurt dışına kaçırılan ve daha sonra Berlin Pergamon Müzesine satılan gövdeye ait olduğu tespit edildi.

Beyhekim Camisi Mihrabı: Konya'da 13. Yüzyılda yapıldığı bilinen Beyhekim Camisi'nin çini mozaikli mihrabı, 1907 yılında yasa dışı yollarla yurt dışına götürüldü. Cami mihrabı Berlin'deki Pergamon Müzesinin İslam Eserleri Bölümü'nde sergileniyor.

Hacı İbrahim Veli Türbesi Sandukası: Konya'nın Akşehir ilçesi Alanyurt köyünde bulunan Hacı İbrahim Veli Türbesi'ne ait sanduka 1906'da Almanya'ya kaçırıldı. İadesi için girişimler yapılan sanduka, Berlin'de Doğu Asya ve İslam Sanatları Müzesinde sergileniyor.

Troya Eserleri: Tarihin en önemli arkeolojik buluntuları arasında sayılan Troya eserleri, Çanakkale'deki antik kentte Alman arkeolog Heinrich Schliemann tarafından gün ışığına çıkarıldı. MÖ 2300-2800 yılları arasına ait tarihi hazinenin, Schliemann ve eşi tarafından 1871-1890 yılları arasında yurt dışına kaçırıldığı biliniyor.

Eserlerin bir bölümü Berlin'de, bir kısmı da Rusya'da Puşkin Güzel Sanatlar Müzesi ile St. Petersburg'daki Hermitage Müzesinde bulunuyor. Herakles Heykeli: 1980'de ABD'ye kaçırılan heykelin alt kısmı Antalya Müzesinde sergileniyor. Perge kazısı sırasında kaçırılan Roma dönemine ait heykelin kaçırılan bölümünün Boston Güzel Sanatlar Galerisi ile Leon Levy-Shelby White adlı koleksiyonerlerin mülkiyetinde olduğu biliniyor.

Kumluca Eserleri: Antalya'nın Kumluca ilçesinde bulunan ve dinsel nitelikli gümüş parçalardan oluşan Kumluca Hazinesi 1963 yılında yurt dışına kaçırıldı. Hazine, Washington'daki Dumbarton Oaks Müzesinde sergileniyor.

Diyarbakır Müzesi Sfenks Figürini: Diyarbakır Müzesinden 1979 yılında çalınan bronz bir sfenks figürü Danimarka'da David's Samling Koleksiyonu'nda bulunuyor.

Akşehir Seydi Mahmut Hayrani Türbesi'ne ait sanduka:
1976 yılında kaçırılan tarihi eser, Danimarka'da David's Samling Koleksiyonu'nda yer alıyor.

Cizre Ulu Cami Kapı Tokmağı: Danimarka'da David's Samling Koleksiyonu'nda bulunan kültür hazinesi, 1969 yılında kaçırıldı.

GERİ ALINAN ESERLER

ABD'de bulunan bin 676 adet Elmalı sikkesi, 363 adet Lidya eseri, Girlandlı Lahit, Marsyas Heykeli, Aphrodisias Friz Bloku, Erdek açık hava tiyatrosundan çalınan torso (insan gövdesi heykeli), Zeugma mozaiğine ait parçalar ve Divriği Ulu Cami ahşap panosunun 1988 ile 2000 yılları arasında verilen hukuk mücadelesi sonrası iadesi sağlandı.

Türkiye'ye iadesi sağlanan diğer bazı tarihi eserler ve geldiği ülkeler şöyle:

Almanya: Boğazköy tabletleri ve sfenksleri, Antiochos baş fragmenti, Henkel koleksiyonunda bulunan eserler, pişmiş toprak heykelciği, mermer kabartma levha, Bremen ve Tutlingen'de ele geçirilen eserler.

İngiltere: Osmanlık Tombağı, İzmir Birgi Aydınoğlu Mehmet Bey Camisi'nden çalınan minber kapısı, Manş Denizi batığındaki eserler, Heathrow Havaalanı'nda ele geçirilen eserler, bronz Dionysos Heykeli.

ABD: 93 parçadan oluşan Osmanlı giysi koleksiyonu, gemici feneri, Aphrodisias Örenyeri'nden çalınan Meleager başı, kurşun mühür, Atatürk'ün gümüş sigara tabakası, Nuruosmaniye Kütüphanesinden çalınan Kur'an-ı Kerim, Oklahoma eserleri.

İtalya: Bronz vazo.

İsviçre: Elmalı sikkeleri, İzmir Müze Müdürlüğü bahçesinden çalınan kadın heykeli, Zürich'te ele geçirilen eserler.

Avusturya:
Mermer kadın başı.

Danimarka: Konya Beyşehir Eşrefoğlu Camisi'nin giriş kapısı panoları.

Anadolu'ya ait eserlerin iadesini sağlamak için 17 milyon dolar harcama yapıldı.

Yurt dışına kaçırılan Lidya eserleri, İtalya İnterpolu tarafından ele geçirilen yazıtlar, Avusturya'da 1999 yılında ele geçirilen tarihi eserlerin iadeleri için de çalışmalar sürdürülüyor.

(AA)

1 2 3 4 5
 
DİĞER GÜNDEM HABERLERİ
 Emniyet'ten 1 Mayıs uyarısı
 Adliye'ye at eti sattılar!
 TÜBİTAK: Variller zehirli
 "Hain terör yine bizi buldu"
 Adana'da Atatürk büstüne saldırı
 Kaplan tekrar yargılanıyor
 Yılmaz'ı 330 avukat savunacak
 Cezaevinde ÖSS'ye hazırlık
 D.Bakır iddianamesi tamam
 461 kişi 100 yaşını geçmiş
 Gümrük Başmüdürü'ne dava
 İki tır çarpıştı, trafik felç oldu
 Teziç'ten Arınç'a: Siyasi hayat tekelinizde değil
 Ana gündem çocuklar
 Kız öğrenci sınıfta sevgilisini öldürdü
 Özellerden Anadolu Lisesine nakile vize
 AİHM'den rekor tazminat
 Komandolar Tunceli'de
 Tatbikatta TÜBİTAK bombası
 Brigitte Bardot Sezer'e yalvardı
 3 günde 120 bin oy kullanıldı
 Arkadaşını öldürüp, okula gitti
 Hastane enfeksiyonunun çaresi kekik yağı kremi
 İran ordusu ikinci kez vurdu
 PKK bombacısı yakalandı
ALİ KIRCA
Beş kala!
Sanki asırlar sonra gelecekmiş gibi...
YILMAZ ÖZDİL
Rahşan affı bunun yanında solda sıfır...
Çok mantıklı...
ERGUN BABAHAN
Kutsal İttifak Medyası
Hıncal Uluç dün köşesinde SABAH...
MEHMET BARLAS
"Önemli ülke" ile "süper ülke"nin gündem...
BALÇİÇEK PAMİR
Hülya Avşar bile susma kararı aldı
Turizm Bakanı Atilla...
UMUR TALU
Bir fark olmalı
Anlayan anlıyor, bazen belki anlatma,...
FATİH ALTAYLI
İran olmaz ama Malezya olur
Türkiye'de uzun süre görev...
ERDAL ŞAFAK
Kim haklı?
CHP lideri Baykal ile...
'Ev sahibi' belediye kiracı AB'yi kazıkladı
Parlamento'nun, Fransa'nın Strasbourg kentindeki zorunlu...
Çinliler Ferrari'yi bile "klonlamış"
Çin'de ünlü markaların çanta ve saatleri, kot pantolonlarının...
Zirvedekilere kanca
Zirvedekilere kanca
Fenerbahçe'nin eski oyuncusu van Hooijdonk, Feyenoord adına...
 
    Günün İçinden | Yazarlar | Ekonomi | Gündem | Siyaset | Dünya | Televizyon | Hava Durumu
Spor | Günaydın | Kapak Güzeli | Astroloji | Magazin | Sağlık | Bizim City | Çizerler
Cumartesi | Pazar Sabah | Sarı Sayfalar | Otomobil | Dosyalar | Arşiv | Künye | Ana Sayfa
   
    Copyright © 2003, 2004 - Tüm hakları saklıdır.
MERKEZ GAZETE DERGİ BASIM YAYINCILIK SANAYİ VE TİCARET A.Ş.
Üretim ve Tasarım   Merkez Bilgi Grubu