  |
|
Belge imzasız
SABAH, ABD ile üzerinde 5 aydır çalışılan iki sayfalık 'vizyon belgesi'nin içeriğini açıklıyor. Belgeyi Gül ve Rice onayladı. Ancak imza taşımayacak.
'Psikolojik bağlılık' anlaşması
Amerika ile beş aydır üzerinde gizli olarak çalışılan iki sayfalık belge "stratejik kılavuz" adını taşıyor. Belgenin hukuki değil ama hükümetler üzerinde psikolojik bağlayıcılığı bulunuyor.
ABD Dışişleri Bakanı Condoleezza Rice'ın Ankara ziyaretinde gündeme getirilen stratejik vizyon belgesinin iki ülke ilişkilerinde yeni bir dönemin kapısını açacak çok kritik bir döküman olduğu ortaya çıktı. 5 aydır üzerinde gizli olarak çalışılan belge 'Stratejik Kılavuz' adını taşıyor. İki ülkeye stratejik bir yol haritası çizen belge 2 sayfadan oluşuyor. Belgenin başında 'demokrasi, açık toplum' (open society) gibi kavramların bağlayıcı olduğu belirtiliyor. Normalde Dışişleri Bakanı Abdullah Gül ile Sofya'daki NATO toplantısında görüşme imkanı
olan Rice'ın, iki ülke arasında giderek artan kriz havasını silmek ve yeni bir çığır açacak bu belgeyi hayata geçirmek amacıyla bizzat geldiği öğrenildi. Gül ve Rice'ın onayladığı ancak imza taşımayacak anlaşmaya göre, belgenin hukuki değil ancak hükümetler üzerinde sorumluluk yaratacak 'psikolojik bağlayıcılığı' olacak. Bu da, siyasi iradelerin, kendi ülkelerinde bugüne kadar yaşanan aşırı çıkışların önüne geçmesi, hem de bu krizlere alet olmaması anlamına gelecek. Özellikle Türkiye'de Amerikan karşıtı çıkışların önlenmesi için hükümetten üstü kapalı olarak ricacı olan belge, aksine hükümetlerin düzeltici rol oynaması konusunda devreye girmesini istiyor.
'STRATEJİK ORTAKLIK'
Bugüne kadar, stratejik ortak ifadesini istekli seslendirmeyen Amerikan tarafı, bu kez bizzat Rice'ın ağzından, "You are our very key strategic partner" yani "siz bizim oldukça iyi stratejik ortağımızsınız" cümlesini kullandı. Belgede birbirinden kritik şu unsurlar var:
*İki ülke arasındaki ilişkilerin perspektifi çok geniş Orta Asya, Ortadoğu, Kıbrıs, AB, enerji, her türlü teröre karşı işbirliğidir.
*Bunların birindeki sorun, bu geniş perspektifi etkilemeyecek, işbirliğini bozmayacak.
*Amaç, iki hükümette de ilişkilere sahip çıkmak için ortak irade sergilemektir.
*Belge, stratejik ortaklığın tanımını yapan bir belge özelliği taşıyacak. İlişkileri daha 'ileriye ve derine' götürmeyi amaçlayacak.
*Anlaşma ile iki ülke arasında kurulacak mekanizmalardaki uzmanlarla başlayıp, bakanlar düzeyine kadar çıkacaktır.
*Taraflar yılda en az bir kez görüşecektir.
*Terörle mücadele, kapsamlı istihbarat alışverişi, radikal akımlara karşı işbirliği, Bakü-Tiflis-Ceyhan boru hattı ve Kafkaslar'da işbirliğinin artırılması ana hedeflerden olacaktır.
METEHAN DEMİR - ANKARA
|
