kapat
   
SABAH Gazetesi
 
   Son Dakika
  » Yazarlar
   Günün İçinden
   Ekonomi
   Gündem
   Siyaset
   Dünya
   Spor
   Hava Durumu
   Sarı Sayfalar
   Ana Sayfa
   Dosyalar
   Teknoloji
   Emlak
   Otomobil
   Detaylı Arama
   Arşiv
   Etkinlikler
   Günaydın
   Televizyon
   Astroloji
   Magazin
   Sağlık
   Cuma
   Cumartesi
   Pazar Sabah
   İşte İnsan
   Sinema
   20. YILA ÖZEL
   Turizm Rehberi
   Çizerler
Bizimcity
Sizinkiler
emedya.sabah.com.tr
Google
Google Arama
 
Refik Durbas @ SABAH
 

Şairi eleştiri 'zeka' gerektirir

Son günlerde kimi gazete aylık, kimisi haftalık olarak "kitap" eki vermeye başladı. Gerçi "Cumhuriyet", "Dünya", "Radikal" gibi on yılları aşanları var ama demek daha başkalarına da ihtiyaç varmış. Popüler kültürün gereği, yeni yazarlar yeni yayınevlerine, yeni yayınevleri yeni yazarlara ortam hazırlar oldu. Kitabevi vitrinlerine sığmayan bu "karmaşık dünya" kendisini nerede gösterecekti? Elbette kültür-sanat dergilerinde, kitap eklerinde... İş, bütün bu "mevkute"leri doldurmaya dayanınca kaçınılmaz olarak "halkla ilişki"cilerin tanıtım yazıları ile ciddi eleştiri ve denemeler aynı pota içinde erir hale geldi.

KİŞİLİĞE SALDIRI
Peki, "edep"ten gelen "edebiyat" bu potanın hangi katmanında, neresinde? Örnek olsun diye geçen hafta "Radikal Kitap" ta yer alan bir yazıdan söz etmek istiyorum. Yazıyı kaleme alan Osman Çakmakçı, üç kitap yayınlamış bir şair-çevirmen; geçen yıl yazılarıyla 20-25 yıl öncesinin Türk şiirini "tasfiye etmek" istediğine göre genç olmalı... Çakmakçı, "Radikal Kitap"taki yazısında Ahmet Erhan'ın Everest Yayınları'ndan çıkan kitabı "Şehirde Bir Yılkı Atı"nı eleştiriyor; bunu yaparken de hem belden aşağı vuruyor; hem kendisine göre belirlediği "şiir anlayışı" şablonuna uymayan şiiri ve anlayışı, kişisel suçlamalarla donatarak şairi ve şiirini mahkum etmeye çalışıyor. Tamam, bir şairin yazdıklarını beğenmeyebilirsiniz, eleştirmek de hakkınızdır; ama kişiliğine, kimliğine saldırıda bulunmadan... Bir şairin duyarlılığını "vıcık vıcık bir mızmızlanma" olarak nitelemeye; "kendini alkole vuran insanların yaşadığı edilgen ve hastalıklı bir ruh hali ve kapılandıkları arabesk boyun eğmişliğin yansıdığını" diyerek içkiye düşkünlüğünü ima etmeye kimin ne hakkı olabilir? Amacım, Ahmet Erhan'ı ve şiirini savunmak değil; ama yazı sahibinin de düşüncelerini yansıttığı yazıların da bir nezaketi olması gerekir diye düşünüyorum. Nurullah Ataç adını bilmeyen, duymayan şair kalmamıştır herhalde... Ataç, beğendiği, geleceğinde umut gördüğü genç şairler için "zar atar"; mesela Attila İlhan ve Turgut Uyar için "Bunlar iyi şair olacaklar, zarımı bunlar için atıyorum" dermiş. Gençlere kimi zaman hoşgörülü davranır, kızdıklarını fena yerermiş; acı zekası, zehir benzeri nükteleriyle. Mehmed Kemal, "Acılı Kuşak" başlığı altında topladığı anılarında anlatıyor: "Suut Kemal Yetkin'e kızar olmuştu. Her gittiği yerde onu çekiştiriyordu. Ne bilgisizliği, ne cahilliği kalıyordu. Bir gün Kutlu'da otururken, damdan düşer gibi sordu:

İÇKİLERİN EN KÖTÜSÜ
"İçkilerin en kötüsü nedir?" Herkes susuyordu. Cevabını da kendini verdi: "Su..." Ekledi: "Çalgıların en kötüsü?" Bunun da cevabı kendinden: "Ut..." Bakalım, ne çıkacak diye bekliyorduk; tamamladı: "İçkilerin en kötüsü su, çalgıların en kötüsü ut, ikisi birleşince olur Suut..." Ataç'ın göklere çıkardığı şairlerin başında da Orhan Veli gelir; fakat son yıllarında dargındırlar, pek geçinemezler. Bir mecliste ne zaman adı geçse ince, uzun boylu oluşunu ima ederek ya "şakuli solucan" ya da "kravatlı solucan" diyerek Ataç, aklınca tiye alır Orhan Veli'yi... Buna karşılık Orhan Veli'nin yanıtı şöyledir: "Nurullah Ata / Tring Galata / Soğan salata" "Magazin dünyası"nın kurallarıyla "edebiyat alemi"nde yer almaya çalışanlara, F.M.Ekinci imzasıyla "Mayk Hammer" romanları yazan Kemal Tahir'in şiir tadında bir sözünü hatırlatmak isterim: "Gürültü etme, sükuta yazık olur." "Zeka" belki şiir yazmak için gerekli olmayabilir, ama Ataç örneğinde görüldüğü gibi eleştirmen, "zeka dağarcığı"nda nüktesini de bulundurmalıdır. Şairi eleştiri "zeka" da gerektirir çünkü...

YAZARIN ÖNCEKİ YAZILARI
 Bu telgrafın adresi kendisi   / 19-02-2006
 Bir "esaret" hikayesi   / 12-02-2006
 Şairi eleştiri 'zeka' gerektirir   / 05-02-2006
 Ölüm unutuşu hatırlamaktır   / 29-01-2006
 Mutfağa ansiklopedi girdi   / 22-01-2006
 Belleğinin kapısı her zaman açık   / 15-01-2006
 Herkesin içinde bir aymazoğlu   / 08-01-2006
 Yeni yıla alfabe   / 01-01-2006
 Siena ve Ülkerspor kültür maçı   / 25-12-2005
 Gönülden düşen şiir   / 18-12-2005
    Pazar Sabah Yazarlar
    Güncel
  » Hobi
    Röportaj
    Gurme
    İyi Yaşa
GÜNTAY ŞİMŞEK
Tatlıses ile uçağında röportaj
Hafta içi İbrahim...
TURGAY NOYAN
Amatör denizci sınavlarını artık federasyon...
Karlı dağların dişi komandoları
Karlı dağların dişi komandoları
2 bin 600 metre yükseklikte, -27 derece soğuk havaya rağmen çadırda...
Dramada dünyada üzerime oyuncu tanımam
Kadir İnanır "Azap Yolu"nda yine kötülerin, kötülüklerin karşısında.
Bir 28 Şubat daha yaşanmaz
28 Şubat'ın en önemli sonucu bugünkü AK Parti iktidarı olmuştur. Ordu...
Patara'da yaşananların hepsi gerçektir
Her şey 19 Eylül 2005'te New York Times gazetesinde "Türkiye'de Kumlara Gömülen...
Bizim kız
2003 Mart'ının başı. Atina yakınlarındaki Koridallos'ta, olağanüstü güvenlik...
 
    Günün İçinden | Yazarlar | Ekonomi | Gündem | Siyaset | Dünya | Televizyon | Hava Durumu
Spor | Günaydın | Kapak Güzeli | Astroloji | Magazin | Sağlık | Bizim City | Çizerler
Cumartesi | Aktüel Pazar | Sarı Sayfalar | Otomobil | Dosyalar
   
    Copyright © 2003, 2004 - Tüm hakları saklıdır.
MERKEZ GAZETE DERGİ BASIM YAYINCILIK SANAYİ VE TİCARET A.Ş.