Merkez Bankası Başkanı Süreyya Serdengeçti para politikalarını değerlendirdi:.
"Türk Lirası Merkez Bankası politikaları nedeniyle yıllarca değer kaybetti. Şimdi de büyüme, artan verimlilik ve bağımsız Merkez Bankası ile değer kazanıyor... 'MB faizi yüksek' diyorlar. Yükseklik neyi engelledi? Aksine büyüdük. Krediler arttı. Hazine faizleri geriledi. Döviz de bundan sonra ancak ani şoklarla kısa süreli hareketlenir..."
'YTL tabii ki değer kazanacak'
Merkez Bankası Başkanı Serdengeçti, YTL'nin sağlanan istikrar, sürdürülebilir büyüme nedeniyle değer kazandığını belirterek 'Bu politikalar sürerse para değer kazanacaktır' dedi. Serdengeçti, faiz yüksek diyenler, Brezilya'ya baksın. Kimse bana yüksek faiz demesin' diye konuştu.
Görev süresi Mart ayında dolacak olan Merkez Bankası Başkanı Süreyya Serdengeçti, tartışmaların odağında yer alan 'Yüksek faiz, değerli kur' konusunda görüşünü oldukça net açıkladı: "Türkiye'de istikrar var, tabi ki kur değer kazanacak. Bu politikalar sürerse, kur değer kazanmaya devam edecek. Brezilya'da da reel faizler bizden yüksek, kimse bana yüksek faiz demesin." Serdengeçti, bir dönem Türk Lirası'nın Merkez Bankası politikaları nedeniyle değer kaybettiğinin de altını çizerek, 'Şimdi de aynı nedenlerle değer kazanıyor. Bağımsız Merkez bankası var, verimlilik var, sürdürebilir büyüme var. Bu politikalar devam ettikçe, para değer kazanacaktır. Dış etkenlere bağlı olarak kısa süreli değer kayıpları tabi ki yaşanabilir' diye konuştu. Serdengeçti, makro ekonomik istikrarın sağlanmasıyla ekonominin 'Seçim, doğal felaket, dış şoklara dayanıklılığının arttığının altını çizerek 'İlk körfez savaşı sırasında sürekli döviz satıyorduk. Uykularım kaçıyordu. Artık daha rahatız" diye konuştu. Serdengeçti, 5 yıllık görev süresini, hükümetle olan ilişkileri, para politikası, makro ekonomik göstergelere ilişkin soruları yanıtladı:
BANA YÜKSEK FAİZ DEMEYİN Türkiye'de 2005 yılında ortalama reel faizyüzde 8.5. Bunun yanında YTL'nin değerli olduğu ortada. Burada bir çelişki yok mu? Eğer yüzde 8.5'lik reel faizi gerektiren bir risk var ise, YTL'nin seviyesi normal mi? Brezilya'da reel faizler bizden yüksek. TL neden yıllarca değer kaybetti, şimdi neden değerli? İstikrar, Merkez Bankası politikaları nedeniyle değer kaybetti, şimdi aynı nedenlerle değer kazanıyor. Çünkü şimdi bağımsız Merkez Bankası, sürdürülebilir büyüme var. Verimlilik artıyor. Tabii ki paranız değer kazanacaktır. Bu politikalar devam ettikçe para değer kazanacaktır. Dış etkenlere bağlı olarak kısa süreli değer kayıpları yaşanabilir. 4 senedir cari açıktan dolayı krize gireceğiz diyoruz. Peki Merkez Bankası'ndan başka niye kimse döviz almıyor bu ülkede? Reel faizler yüzde 30 iken sermaye çıkışı vardı bu ülkede. Brezilya'ın enflasyonu bizden düşük. Kamu borçlanması bizimkinden aşağıda. Buna karşın faizleri bizden çok yüksek. Merkez Bankası'nın faizine yüksek diyenler dönüp Brezilya örneğine baksınlar. Türkiye'de Merkez Bankası faizi ile Hazine faizi arasındaki etkileşim o kadar yüksek değildir. Henüz o seviyeye gelmedik. Merkez Bankası faizlerinin yüksek olduğuna katılmıyorum. 2001 yılından beri piyasada fazla likidite var ve Merkez Bankası bunu çekmek zorundaydı. Bütün merkez bankaları aynı şeyi yapar. Kaldı ki; faizin yüksek olması neyi engelledi: Büyümeyi mi? Hayır...Türk parasının değer kaybetmesine mi neden oldu? Hayır... Ve her faiz indiriminde YTL değer kazandı... Faizlerin yüksek olması, bankaların verdikleri kredileri mi engelledi? Hayır... Aksine krediler yükseldi. Hazine faizinin düşmesini mi engelledi? Hayır... Sonbaharda Merkez Bankası faiz düşürmezken Hazine faizleri düştü. Brezilya'da enflasyon bizden düşük, kamunun borcunun GSMH'ye oranı bizimkinden az. Ama Merkez Bankası'nın faizleri bizimkinden kat be kat yüksek. Kimse bana katiyen "yüksek faiz" demesin.
ARTIK ALTTAN ISKALAYAMAYIZ Enflasyonda önemli mesafeler alındı. Tek haneli enflasyon görüldü. Bundan sonraki süreci nasıl değerlendiriyorsunuz? Türkiye son dört yılda enflasyonda önemli bir mesafe aldı. Bu süre zarfında bizim sadece nokta hedefimiz vardı, belirsizlik aralığı yoktu. Mutlaka nokta hedefin altında kalmaya çalışıyorduk, alttan ıskalamaya çalışıyorduk. Buna da muvaffak olduk. Ama, enflasyonun artık tek haneye düştüğü ortamda, sürekli olarak alttan ıskalamak çok iyi bir performansa işaret etmiyor. Mümkün olduğu kadar, nokta hedefin etrafında bir yerlere gelmekte fayda var, öbür türlü kamuoyunu yanıltma durumu ortaya çıkabiliyor. Yılı 35 hedeflerken, 29'la bitirmek iyi oldu, 20 hedefleyip 18'de, 12 hedefleyip 9'la bitirdik. En son 8 hedefleyip, 7.7'de bitirdik. Aslında hedef tehlikeye girmişti son 2 ayda. Ama artık yüzde 5 hedeflediğimiz yerde- ki orada da endişelerimiz var- yüzde 2 ile bitirirsek bu da bizim için kolay açıklanabilir bir durum olmayacak. Herkes hesabını yüzde 5'e göre yaparken, yüzde 2 veya 8 ile bitirmek iyi olmayacak.
Özellikle tekstil sektöründe ciddi sıkıntılar bulunuyor. Bu gelişmeleri nasıl değerlendiriyorsunuz? Para politikaları bütün piyasaları hedef alır. Bazı sektörlerde sorun olabilir. Türkiye çok büyük bir büyüme performansı göstermektedir. Her sektörün aynı ölçüde büyüdüğü söylemek mümkün değil. Her sektörün verimlilik artışları farklıdır. Bir sektörü destekleyecek para politikası diğerini desteklemeyebilir. Merkez Bankası reel sektörle bir arada. Türkiye'de reel sektörün sanayinin üzerinde devlet tarafından büyük bir yük var. Vergi yüksek. Kanımca Maliye Bakanlığı vergi reformu çabaları ilerledikçe bu sektörlere asıl iyilik gelmeye başlayacaktır.
