 |  |
 |
|
Pisuar eğer, sanat nedir o zaman!..
Geçen hafta yazdık.. Adam çarşıdan bir pisuar satın almış, getirmiş Dada sergisine heykel diye koymuş.. "Çeşme" diye ad vererek..
Bir performans sanatçısı da gelmiş sergiye, işemiş pisuara.. "Pisuar heykelse eğer, benim yaptığım da performans sanatı" diye.. Şimdi 26 ocakta mahkeme karar verecek, neyin, nasıl sanat olduğuna..
Ama sanatçılar arasında tartışma çoktan başladı bile.. Bu tartışma sayesinde, ben de Modern Sanatın ilginç yapıtlarına, ilginç tepkileri öğrenme fırsatı buldum, yabancı basından.. Size nakletmezsem, ölürüm..
1999'da Londra'daki bir sergiye Tracey Emin adlı sanatçı "Yatağım" adlı eseri ile katılmış. Manzara şu.. Ortada bir darmadağın yatak.. Etrafında boş içki şişeleri, oraya buraya atılmış kirli iç çamaşırları ve kullanılmış prezervatifler..
İki Çinli sanatçı kendilerini cumburlop yatağa atmışlar.. "Bu da performans sanatı" diye..
2001 de, Michael Landy adlı sanatçı, "Bunalım" adlı bir sergi açmış Londra'da.. Sergide ne mi var?.. Landy'nin o güne dek yarattığı bütün sanat eserleri. Artı arkadaşlarının hediye ettiği, başka sanatçıların eserleri.. Peki Bunalım ne?.. Landy tüm bu eserleri paramparça etmiş ve boş bir mağazaya saçmış.. Sergi bu!..
1994'teki gene Londra Modern Sanat Sergisi'nde Damien Hirst, kimyasal bir sıvı içinde sakladığı ölü kuzunun kavanozunu koymuş ortaya.. Sanat diye.. Ve bir performans sanatçısı da gelip kırmızı mürekkep püskürtmüş kavanoza.. "Bu da sanat" diye..
2001 yılında gene bu Hirst, bir başka eseri ile gelmiş sergiye.. Yarı dolu kahve fincanları, içi izmarit ve kül dolu tablalar, bira şişeleri falan.. Ertesi sabah gelmişler hiçbiri yok. Ortalık tertemiz.. Akşam sergi kapanınca, temizlikçiler gelmiş, ortalığı temizlemişler meğer..
En çarpıcı sanat eylemi, Kolombiya'nın başkenti Cali'de 2002 yılında gerçekleşmiş. Performans sanatları üzerine düzenlenen sokak festivalinde gerçekleştirilen gösteri müthiş..
Cali'de yaygın haldeki adam kaçırma eylemlerini protesto için İngrid Betancourt adlı sanatçının gösterisinin sanat değerini tartmak zor. Ama protestosu tarihe geçmiş. Sanatçı küçük parmağını kesmiş, onu kalem gibi kullanarak, akan kanla, beyaz duvara adam kaçırmaları gerçekleştiren Terör örgütünün adının yazmış.. FARC!..
Peki işe yaramış mı, protesto.. Ne gezer!. Gerillalar bu defa Betancourt'u kaçırmışlar.. Bugüne kadar da salıvermiş değiller. Hala rehin tutuyorlar.
Pisuar ve onun içine işeme sanatının mahkemesine birkaç gün var.
Marcel Duchamp'ın eserinin içine işeyen, Pierre Pinoncelli, "Pisuarı yapay yaratılan bu ikonik statüsünden kurtarıp, asli görevine iade ettim" diyor..
Bakalım mahkeme ne diyecek?..
|
