kapat
   
SABAH Gazetesi
 
   Son Dakika
  » Yazarlar
   Günün İçinden
   Ekonomi
   Gündem
   Siyaset
   Dünya
   Spor
   Hava Durumu
   Sarı Sayfalar
   Ana Sayfa
   Dosyalar
   Teknoloji
   Emlak
   Otomobil
   Detaylı Arama
   Arşiv
   Etkinlikler
   Günaydın
   Televizyon
   Astroloji
   Magazin
   Sağlık
   Cuma
   Cumartesi
   Pazar Sabah
   İşte İnsan
   Sinema
   20. YILA ÖZEL
   Turizm Rehberi
   Çizerler
Bizimcity
Sizinkiler
emedya.sabah.com.tr
Google
Google Arama
 
Abdurrahman Yildirim @ SABAH
 

Tek haneli enflasyon sonrası artık reel faiz de tek haneli

1991'den bu yana Hazine reel faizi % 8.4 ile ilk kez tek haneli rakam oldu.

Hazine'nin 2005 yılında yaptığı ihalelerde oluşan ağırlıklı ortalama faizi belli oldu. Bu hafta ihale düzenlemeyeceği için geçen haftaki rakamlar üzerinden ANKA'nın yaptığı belirlemelere göre, Hazine 2005 yılında yüzde 17.1 faizle borçlandı. Bu oran, Hazine'nin ihaleler yoluyla borçlanmaya başladığı 1984 yılından bu yana nominal olarak en düşük faizle borçlandığı yıl. İlk kez faizler yüzde 10'lu düzeylere de indi.

Enflasyon düşüşü etkili
Bitişikteki tabloda yer aldığı gibi, Hazine'nin 22 yıllık dönemde görünür faizler üzerinden en düşük ikinci borçlanmasını gerçekleştirdiği yıl da 2004 senesi. Yüzde 30'lu rakamlarda ise sadece 2000 yılında borçlanabildik. Diğer 19 yılın tümünde borçlanma faizleri yüzde 42.7 ile yüzde 152.7 arasında gerçekleşti.
Nominal faiz oranlarını tek haneli rakamlara doğru yaklaştıran ise enflasyonun düşüşü. Tek haneli düzeylerdeki enflasyon risk priminin de giderek azalmasıyla faizi kendi yanına doğru çekti. 2001 yılında yüzde 96.2 olan ağırlıklı ortalama Hazine faizi, 2002 yılında yüzde 64, 2003 yılında yüzde 45.5 ve 2004 yılında yüzde 24.7 olmuştu.

Reel faiz ne diyor?
Ancak faizde gerçek durum, enflasyon arındırması sonrasında kalan reel faiz düzeyiyle ortaya çıkıyor. Burada da son iki yıldır düşüş devam ediyor. 2005 yılı ortalama enflasyonunu yüzde 8 kabul ettiğimizde, ki aralık ayı TÜFE beklentilerinin yüzde yarım düzeyinde olması böyle bir gerçekleşmeyi olanaklı kılıyor, reel faizler yüzde 12.7'den yüzde 8.4'e düşmüş oluyor. Aynı reel faiz, kriz yılı 2001'de yüzde 27 olmuştu.
Reel faizde yüzde 8.4'lük orana inilmesiyle 2000 yılındaki negatif 10.9'luk oran haricinde 1991 yılına geri dönülmüş oluyor. 1991'deki reel faiz düzeyinin yüzde 9.2 olarak gerçekleşmesinin ardından izleyen yıllarda hep çift haneli reel faizler gündeme geldi. Bu anlamda 8.4'lük 2005 reel faizi 15 yıl önceye kadar gidebiliyor.

Düşüşü ne sağladı?
Reel faizlerin tek haneli düzeye inmesinde, en başta kamu kesimi borçlanma gereğinin düşürülmesi; yani bütçe açıklarının kontrol altına alınması etkili oldu. Bu sonucu da, IMF ile yürütülen ekonomik program ve bu çerçevede kamu kesiminin yüzde 6.5 faiz dışı fazla sağlaması yarattı.
Sağlanan siyasi istikrar yanında, AB süreci ve dünyada para bolluğunun olumlu etkisi, risk primini azalttı; borçlanmayı kolaylaştırdı.

İdeal faiz düzeyi
Türkiye için, hükümetlerin arzuladığı reel faiz düzeyinin yüzde 67 olduğunu biliyoruz. Maliye Bakanı Kemal Unakıtan 20 Temmuz 2004'te "Reel Faiz yüzde 7 olmalı" demişti. Önceki hükümetin ekonomiden sorumlu bakanı Kemal Derviş de, 2 Mayıs 2002'de "Reel faiz yüzde 6 olmalı" açıklamasını yapmıştı.
Şimdi enflasyonun tek haneli rakamlara indirilmesinin ardından reel faizlerin bu ideal düzeylere gelmesine ramak kalmış. Şayet iyileşme tersine dönmezse faizlerin indiği son oranlar, ideal olan yüzde 6 civarında zaten . Tabii aradan geçen zaman içinde ideal reel faiz düzeyi daha aşağılara düşürülmemişse.

Sonuç
"Peyniri istemiyorum, tek istediğim kapandan çıkmak"
İspanyol Atasözü

YAZARIN ÖNCEKİ YAZILARI
 20 yılın sonunda, kapitalizmin kalesi artık bir devlet dairesi   / 26-12-2005
 Enflasyon hedefinden istisnai sapmalar faizi artırmayacak   / 23-12-2005
 Sosyal güvenlik reformu işgücü piyasasıyla uyumlu olmalı   / 22-12-2005
 Tasarrufu bırak tüketmeye bak!   / 21-12-2005
 Tasarrufların dörtte üçü YTL 'Dövizden liraya geçişler sürer'   / 20-12-2005
 Sermaye piyasasında son şans ve sıkıntılı süreç   / 19-12-2005
 Borçları ödemenin cezasını mı çekiyoruz?   / 16-12-2005
 Olumlu haber azlığında hükümetin adımları belirleyici   / 15-12-2005
 Sorun büyümede değil; kur, cari açık ve enflasyonda   / 14-12-2005
 Büyüme rakamları faiz düşüşüne son diyor   / 13-12-2005
MELİHA OKUR
Koç otomotivde Sabancı modeline mi geçiyor?
2006 yılı...
Prof. Dr. AYDIN AYAYDIN
Şarapta rekabet ihlali?
Türkiye en kaliteli şarap üreten...
ABDURRAHMAN YILDIRIM
Tek haneli enflasyon sonrası artık reel faiz de tek...
'Sabıkalı' aile apartman dikti
Baba, anne ve 17 yaşındaki kızları... Ailenin kaçakçılıktan...
Kankan dansı bir sırrı ortaya çıkardı
Ünlü sosyetik kadınların Pera Palas'ta yaptığı kankan dansı,...
'Çürük raporu' şebekesi suçüstünde yakalandı
'Çürük raporu' şebekesi suçüstünde yakalandı
Askere gitmek istemeyenlere 40 bin dolar karşılığında sahte çürük...
Şemdinli patlamalarına JİT ve MİT savunması
Şemdinli patlamalarına JİT ve MİT savunması
Jandarma İstihbarat Dairesi ve Milli İstihbarat Teşkilatı, Şemdinli...
IMKB
E: 39.139 D:% 0,56
DOLAR
S: 1,348 D:% -0,111
EURO
S: 1,598 D:% -0,094
 
    Günün İçinden | Yazarlar | Ekonomi | Gündem | Siyaset | Dünya | Televizyon | Hava Durumu
Spor | Günaydın | Kapak Güzeli | Astroloji | Magazin | Sağlık | Bizim City | Çizerler
Cumartesi | Pazar Sabah | Sarı Sayfalar | Otomobil | Dosyalar | Arşiv | Künye | Ana Sayfa
   
    Copyright © 2003, 2004 - Tüm hakları saklıdır.
MERKEZ GAZETE DERGİ BASIM YAYINCILIK SANAYİ VE TİCARET A.Ş.
Üretim ve Tasarım   Merkez Bilgi Grubu