Profesyonel muhalefet ile şirkete demokrasi gelecek
Yeni Ticaret Kanunu'na göre dev şirketlerde muhalefet yapacak yeni şirketler kurulacak. Bu şirketler ortakların haklarını koruyacak.
50 yıllık Türk Ticaret Kanunu değişiyor. 30 Kasım'da Meclis Plan Bütçe Komisyonu'na sunulan yeni kanun, şirket yönetimlerinde demokrasiyi sağlamak için 'muhalefet oluşturmak" üzerine kurulu. Kanunu hazırlayan Prof. Ünal Tekinalp, dünyada tekellerin önü alınamayınca diğer devletlerin çözüm için 'şirket için demokrasiye' yöneldiğini hatırlatarak, "Sözleşmeler şirketlerin lehine yapıldı. Şirketler uzman hukuk yöntemiyle adaleti kovdu. Bu kanun ile Batı ülkelerinde olduğu gibi adalet yeniden kurulacak" dedi. Ticaret Kanunu değişikliği ile şirketler, ticari işletmeler, sigorta, deniz ticareti ve kıymetli evrak hukuları değişikliğe uğurayacak. Tekinalp, şirket genel kurullarının 7-8 kişi ile yapıldığını ve büyük bir güç boşluğu doğduğunu bu boşluğu ise şirketlerin kullandığını ifade ederek, "Yeni kanuna göre her sermaye şirketi bir web sitesi kuracak. Şirketlerin pay sahipleri buradan bilgiye kolay ulaşacak. Aynı zamanda on-line oy kullanabilecek. Şirketin pay sahibine şifre vermesi ve genel kurullarını ses ve resimli olarak her ortağına ulaştırması zorunlu" dedi. Kanun vekaleten genel kurullara girilmesinin kolaylaştırılması için notere gitme zorunluluğunu ortadan kaldırıyor. Ortaklar el yazısı ile yerine vekaleten birisini atayabilecek.
KAYINVALİDE DENETÇİ Kanunun en önemli değişikliklerinden birisi de ortakların haklarını savunacak şirketlerin kurulmasına izin vermesi. Muhalefet şirketleri, ana şirkettte kar dağıtımı, yatırım, tasarruf gibi önemli konulardaki görüşlerini önceden ilan edecek. Bunu beğenen ortaklar da o şirkete vakelet verip haklarının profesyonelce korunmasını sağlayacak. Böylece şirket içi örgütlü muhalefet doğacak.
İNDİRİMLER YASAK Tekinalp, ayrıca yürürlükteki kanunun şirket faaliyetlerini denetleyecek kişiler için herhangi bir kısıtlama getirmediğini belirterek, "Şirketler, kayınvalidelerini denetçi gösteriyorlar. Ama artık şirketin finasal tabloları uluslararası standartlara uygun olacak ve denetmenler meslekten olmak zorunda" dedi. Kanunun ticari işletmelere ilişkin düzenlemeleri ise genellikle tüketicileri koruma yönünde. Artık peşin fiyatına taksitli satış yasak. Nedeni ise aslında taksitli satışın peşin fiyatına yapılmıyor olması. Kanun mevsim sonu satışlarında ikinci kalitede ürünlerin satışını yasaklıyor. Taksitli satışta sadece "Ayda 500 YTL" gibi sloganlar kullanılmayacak. Malın toplam satış bedeli yazılmak zorunda. Ayrıca taksitli satışta anlaşmalı olunan banka ismi de kullanımak zorunda. Örneğin taksit yapan kuruluş "x bankası kredisi ile" gibi bir ifade kullanmak durumunda.
SÖZLEŞME GÜNLÜK DİLDE Sigortaya ilişkin düzenlemede ise sigorta şirketi lehine olan düzenlemeleri açıkca yazmak zorunda. Sözleşmelerde huhuk dili değil günlük dil kullanılacak. Örneğin ev sigortasında evin yakınındaki patlamadan sorumlu olunmayacağı açıkca yazılacak.
