|
 |
 |
 |
 |
|
Sorgulayan tüketici olduk
Haksızlığa uğrayan Türk tüketicisi artık kaderine boyun eğmiyor. Hakem heyetlerine götürülen şikâyetlerin çoğu tüketicilerin lehine sonuçlanırken, açılan tazminat davalarında da artış yaşanıyor.
ABD'de açılan birbirinden ilginç tazminat davalarının benzerlerine artık Türkiye'de rastlamak mümkün. 2001 yılında yaşanan ekonomik krizle başlayan tasarruf döneminde hakkını aramayı öğrenen ve gittikçe bilinçlenen Türk tüketicisi bugün, kesilen elektrikten habersiz aktarma yapan uçak firmasına, alınan vergiden sigara dumanına kadar pek çok konuda şikâyetini dile getiriyor ve hakkını aramak için mahkemelerin yolunu tutuyor. 1995 yılında yürürlüğe giren Tüketici Yasası'nın 2001 yılında kurulan tüketici mahkemeleriyle işlerlik kazanması da açılan dava sayısının artmasında önemli rol oynadı. Sanayi ve Ticaret Bakanlığı ile Tüketici Hakem Heyetlerine yapılan şikâyetler son 10 yılda katlanarak 1995 yılında 2 bin 569 iken, 2004 yılında 91 bin 29'a ulaştı.
İLK DURAK HAKEM HEYETİ
Tüketici şikâyetleri mahkemelerin yanı sıra Türkiye genelinde il ve ilçelerde faaliyet gösteren Tüketici Sorunları Hakem Heyetleri'ne de götürülebiliyor. Ancak şikâyete konu olan ürün veya hizmetin bedelinin 670 YTL'den fazla olması durumunda mahkemede dava açılması gerekiyor. Sanayi ve Ticaret Bakanlığı'nın verilerine göre 2004 yılında hakem heyetlerinden çıkan kararların yüzde 84'ü tüketici lehine, yüzde 16'sı ise tüketici aleyhine sonuçlandı. Türkiye genelinde en fazla şikâyet İstanbul'un Kadıköy, Bakırköy ve Beşiktaş gibi gelir ve eğitim seviyesi yüksek ilçelerinden geliyor. Öyle ki, şu anda İstanbul'da tüketici mahkemesinde görülen bir dava iş yoğunluğundan ancak 15 ay içinde sonuçlanıyor. İstanbul'daki tüketicişikâyetlerinde de her yıl bir artış yaşanıyor. 2003 yılında toplamşikâyet 12 bin 652 iken, bu yıl Ekim ayı sonuna kadar 16 bin 188şikâyet geldi.
EN FAZLA ŞİKAYET KARTLARDAN
Türkiye genelinde 30 ilde şubesi bulunan Tüketiciler Birliği Genel Başkanı Avukat Bülent Deniz 2002 yılında 1200 şikâyet aldıklarını şimdi ise birliğe yılda yaklaşık 6 binşikâyetin geldiğini söylüyor. "Tüketiciye balık vermiyoruz, balık tutmayı öğretiyoruz. Onlara haklarını anımsatıyoruz" diyen Deniz 2001 yılında yaşanan ekonomik krizin tüketiciye hakkını aratmayı öğrettiğini söylüyor. Deniz, "Tasarruf etme, her şeye zam gelmesi ve vergilerin artması derken insanlar bunun doğru olup olmadığını sorgulamaya başladı. Neden yıllık enflasyon oranından daha büyük faiz uygulanıyor? Tüketici bunu soruyor" diyor. Geçtiğimiz yıl en fazla kredi kartı faizleri ve kamu kurumlarının verdiği hizmetle ilgili tüketicişikâyetleri aldıklarını belirten Deniz, bu yıl da tüketicilerin en çok enflasyon üzerinde faiz uygulanan kredi kartlarından şikâyet ettiğini söylüyor. Öte yandan sık sık yaşanan elektrik kesintisinden otoyol zammına, elektrik faturalarında "muhtelif ilave" olarak belirtilerek tüketiciden alınan paraya kadar her konuda dava açılıyor
İnci DÖNDAŞ / HABER MERKEZİ
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
