İnsanın ruhunu temizleyen enstrüman NEY
Ney içi boş bir kaptır ve onu ruhunuzla üflersiniz. Ney ile ruh temizlenir ve arınır. Şimdilerde geçmişi 3 bin yıl öncesine dayanan tasavvuf müziğinin temel enstrümanlarından ney, gençlerin nefesiyle geleceğe taşınıyor.
Ankara'da kurulu bir atölyede bir araya gelen çoğunluğu üniversite öğrencisi gençler, ney yapmayı ve üflemeyi öğreniyorlar. Neyzen Erdinç Bal, 9 boğumdan oluşan neyin insan gırtlağına en yakın enstrüman olduğunu, eğitim sürecinin ise sabır, özveri ve disiplin gerektirdiğini kaydetti. Son yıllarda neyi çağdaş yorumlarla birleştiren ve popüler olan sanatçıların özellikle gençlerin bu enstrümana olan ilgisinin artırdığını belirten Bal, şöyle konuştu: "Ney, insan gırtlağına uygun yapısı, çıkardığı benzersiz sesle çalgılar üstü bir varlık olarak nitelendirilir. Ney üflemek bir ayrıcalık gibidir. Bu marjinal çalgıyı öğrenmek, kişiye kendini, özel ve ayrıcalıklı hissettirir. Bu nedenle ney üflemeyi öğrenmek için başvuran kişilerin büyük çoğunluğu aydın denebilecek, eğitimli kişilerden oluşuyor. Son dönemlerde gençlerin bu enstrümana yönelik artan ilgisi ise bizi umutlandırıyor." Bal, ney üflemek için temel eğitim süreci için en az 1 yıl gerektiğini belirterek, "Ancak iyi bir neyzen olabilmek için usta-çırak ilişkisine ihtiyaç vardır. Meşk geleneği çok önemlidir. Bu ise en az 2-3 yıl daha alır" dedi. Son dönemde kendilerine başvuran gençlerin ney üflemenin yanı sıra yapımına da ilgi duyduklarını ifade eden Bal, bu yönde de eğitim verildiğini kaydetti.
NEY KİŞİYE ÖZEL YAPILIYOR
Neyin üflenmesi kadar, yapımının da kişinin ruh durumuyla yakından ilgili olduğunu belirterek, şunları söyledi: "Neyin yapıldığı kamışı insana, içinin açılmasını ise ruhun kötülüklerinden arındırılmasına benzetiriz. Ruh temizlenir, arınır. Ney onu kullanacak kişinin karakterine, psikolojisine göre yapılır. Çok sayıda yapılıp, bekletilmez. Kişiye özel yapılır ve sahibine teslim edilir. Ney içi boş bir kaptır, onu ruhunuzla üflersiniz. Bu yapım aşamasından, üflenirkenki ana kadar ruh haliniz neyde şekil bulur, ses bulur."
HATAY'DAN DÜNYAYA
Bal, neyin kullanılacak kişinin fiziksel yapısına göre 14 farklı boyda yapıldığını kaydetti. Ney yapımında kullanılan kamışların elde edildiği bölgeler arasında kalite açısından ilk sırada Hatay'ın geldiğini belirten Bal, bu bölgeden elde edilen malzeme ile yapılan neylerin ABD ve Kanada'ya kadar pek çok ülkeye gönderildiğini anlattı.
|
