 |  |
 |
|
'Anayaso'
Başbakan Erdoğan dün Şemdinli ve Yüksekova'da konuştu, önemli mesajlar verdi. " Hakkâri ili Türkiye'nin gündeminde" diyeceğim ama... Hiç gündemden düşmedi ki! Örnek mi? 37 yıl öncesine kısa bir yolculuk yapmaya ne dersiniz?
Dün ilginç bir kitap satın aldım: 'Yankılarıyla Birlikte Günün Şiiri... Anayaso ve Şairi Şemsi Belli.'
'Anayaso' şiirinin hikâyesi kısaca şöyle... 1968 yılının mart ayında Trabzon Devrim Ocağı'nın 6'ncı kuruluş yıldönümü kutlanırken bir şiir okunur. Şiir herkesi heyecanlandırır. Adalet Partililer ise bu şiirin 'moskofluk' ('komünistlik') yaptığını öne sürer.
Elden ele dolaşan şiir 3 Nisan'da Hasan Pulur'un, Milliyet gazetesindeki 'Olaylar ve İnsanlar' köşesinde yer alır. Ayrıca gazete Hakkâri'deki yaşamı yansıtan bir de fotoröportaj yayınlar: Köylüler Zap Suyu'nu bir telin üstünde cambazlık yaparak geçebilmektedir.
Derken şiiri yazanın şair ve denemeci Şemsi Belli olduğu ortaya çıkar. O sıralar İstanbul Boğazı'na asma köprü yapılması gündemdedir... Ancak bu girişim kimi çevrelerce eleştirilmekte, " Asıl Zap Suyu'na köprü gerekir " denilmektedir. Belli'nin şiiri işte bu kesimlerin sözcüsü olur.
Gelin 1973'te Selda Bağcan tarafından şarkıya dönüştürülen Anayaso şiirini okuyalım:
Gara dağlar gar altında galanda
Ben gülmezem
Dil bilmezem
Şavata'dan Hakkâri'ye yol bilmezem
Gurban olam, çaresi ne hooy babooov!
Bebek yanir, bebek haste, bebek ataş içinde
Ben fakiro,
Ben hakiro
Dohtur ilaç, çarşi bazar tamtakıro
Gurban olam bu ne iştir hooy babooov!
Çoçuğ ağlir, çoçuğ ölir, geçit vermiy Zap suyu Parasizo, Çaresizo Ben halsizo, ben dilsizo, şeher uzah yolsizo Bu ne haldir, bu ne iştir hooy babooov!
Gara dağda, gar altında ufağ ufağ mezerler
Yeddi ceset hetim hetim
Zap suyunda yüzerler
Hökümata arz eylesem azarlar
Ben ketimo
Ben yetimo
Ben ne biçim vatandaşım hooy babooov?
Şavata'dan
Angara'ya ses getmir
Biz getmeğe guvvatımız hiç yetmir
Malımız yoh
Yolumuz yoh Angara'ya ses verecek dilimiz yoh
Ganadımız golumuz yoh
Bu ne biçim memlekettir hooy babooov?
Yerin, yurdun adresesin bilmirem
Angara'da: Anayaso!
Ellerinden öpiy Hasso
Yap bize de iltimaso
Bu işin mümkini yoh mu hooy babooov?
'Anayaso'nun üstünden 37 yıl geçti. Hakkâri'nin yoksulluğu, itilip kakılmışlığı hâlâ sürüyor. Yalan mı?
|
