Azerbaycan ve kadife devrimler

Azeriler bugün sandığa gidiyor. Yaygın kanıya göre, İlham Aliyev yönetimi asıl sınavı "haftaya" verecek. Muhalefet seçime hile karıştırıldığı iddiasıyla sokağa dökülünce. Peki ama "Kadife devrimler"in bu klasik senaryosunun Azerbaycan'da da sahnelenmesini beklemek ne denli gerçekçi?.

Sırbistan, Gürcistan, Ukrayna, Kırgızistan... Senaryo o kadar çok ve tıpkıbasım tekrarlandı ki, herkes ezberledi:
Muhalefetin kampanya döneminde toplantılarının engellendiği iddiası. Seçim günü iktidar yandaşlarının mükerrer oy kullandığı, kendi seçmenlerinin ise sandığa yanaştırılmadığı suçlaması. Sayımdan sonra "Hile yapıldı, zaferimiz çalındı" feryatları. Sonra haydi sokağa. Nereye? Devrim yapmaya.
Bugün sandığa gidecek Azerbaycan'da da sonuçların belli olmasıyla birlikte devrimci kalkışmanın düğmesine basılacağı iddiaları dolaşıyor. Muhalefet sözcüleri de bu "başkaldırı"nın altyapısını oluşturmak için çırpınıp duruyor:
"Meclis'teki 125 sandalyenin en az 75'ini kazanırız. Onun altında kalan her sonuç, seçime yoğun hile karıştırıldığı anlamına gelecek." (Amblemine turuncu rengi seçen Azatlık ittifakının açıklaması.)
"Seçimler özgür ortamda olursa muhalefet 125 üyenin en az yarısını kazanır. Ama olmayacak. Güvenilir kaynaklardan öğrendik; muhalefete yüzde 12 pay verilmiş." (Ulusal Birlik Partisi lideri Lala Şevket.)
Yani muhalefet daha sandığa gidilmeden "mağdur" rolünü benimsedi. Azatlık liderlerinden İsa Kamber de zaten bunu doğruluyor: "Başka seçeneğimiz yok. Azerbaycan'da hiçbir seçim hilesiz yapılmadığına göre, bu kez de kural bozulmayacak. Biz de yoğun hileyi protesto için salıdan itibaren halkı eyleme çağıracağız."

Devrimci çok ama devrim yok
Duyun da önemsemeyin. Çünkü Bakü'de devrim havası da yok, koşulları da. Birçok nedenden ötürü:
1- Kadife devrimler fiyaskoyla sonuçlandı: Ukrayna'da devrimciler iktidar kavgasına tutuştu, halk eskiyi mumla arıyor. Gürcistan'da yolsuzluk eskiye rahmet okutacak boyutlarda. Kırgızistan'da yeni iktidar üyeleri yağma yarışına girişti.
2- Bakü'de devrim olasılığı, Gürcistan'ın devrimci Cumhurbaşkanı Mihail Saakaşvili'yi bile ürkütüyor. Çünkü o ayrılıkçı Güney Osetya hareketiyle hesaplaşmaya hazırlandığı dönemde Azerbaycan'ın karışmasının Yukarı Karabağ'da yeni bir savaşa yol açacağını, bunun da tüm Güney Kafkaslar'ı ateş çemberine dönüştüreceğini görüyor.
3- Hile iddialarını aza indirmek için 1.291 uluslararası gözlemci görevlendirildi. Ayrıca muhalefetin ve ABD'nin talebiyle seçmenlerin parmağına çıkmayan mürekkep sürülecek. Ve nihayet yine ABD gözetiminde sandık başı kamuoyu araştırmaları yapılacak.
4- Dünya İran'ın nükleer tehdidiyle ve ne yapacağı kestirilemeyen Cumhurbaşkanı Mahmud Ahmedinecat'la uğraşırken, bir de ona komşu Azerbaycan'da istikrarsızlığı göze alınamayacak tehlike görüyor.
5- Bakü-Tiflis-Ceyhan boru hattına 4 milyar dolar yatıran gruplar ve Azerbaycan'da büyük yatırımları olan batılılar, İlham Aliyev yönetimini güvence kabul ediyorlar. Türkiye de öyle.
6- Kafkaslar'da nüfuz mücadelesi veren ABD ile Rusya, bir konuda uzlaştılar: Azerbaycan'da devrime değil, evrime ihtiyaç var.
İşte bugünkü seçimler tüm bu beklentilere cevap verecek: Aliyev güvencesi yara almayacak, istikrar korunacak, ayrıca evrim, yani demokratikleşme yolunda önemli aşama kaydedilmiş olacak.
Bu sonuç kuşkusuz, Bakü'de 1995'teki darbe girişimi iddialarına adının karıştırılmasından sonra Azerbaycan'a karşı ihtiyatlı politika izleyen Türkiye'yi de rahatlatacak. Ve gelecek ay Aliyev'i sadece kardeş değil, aynı zamanda demokratik bir ülkenin lideri olarak Ceyhan'da boru hattından ilk dolum töreninde ağırlayacak.