|
 |
 |
 |
AB için ilk sınav bilimde
Müzakereler resmen başladı. İlk aşamada "tarama süreci" var ve bu süreç 20 Ekim'de "Bilim ve Araştırma" bölümüyle başlıyor.
Türkiye'nin Avrupa Birliği'yle macerasının rotasını belirleyecek "müzakere çerçeve belgesi" konusunda anlaşmaya varılmasıyla, AB ve Türkiye arasındaki müzakereler 3 Ekim'de resmen başladı. Müzakerelerin amacı, Türkiye'nin 35 bölüm başlığı altında AB'nin kriterlerine uymasını sağlamak. AB yetkilileri, önümüzdeki 10 yılı "Bazı başlıklar kolay, bazıları zorlayıcı olacak" diye anlatıyor. Bundan sonraki ilk adım, "tarama süreci." 20 Ekim'de başlayacak tarama süreci, en az 10 yıl sürmesi beklenen uzun bir müzakere sürecinde her "fasıl" öncesi gerçekleşecek. Tarama, Türkiye için en kolay başlık olan "bilim-araştırma"dan başlayacak. Ardından "Eğitim" ve "İstatistik" gelmesi bekleniyor. Her başlık öncesinde tarama sürecinin açılıp sonuçlandırılması gerekiyor. Üstelik 25 üye ülkenin "Evet, bu başlık kapanabilir" onayı vermesi gerekiyor. Ancak her başlık için sanıldığı kadar uzun olmayabiliyor. Örneğin bürokratlar, "İstatistik" başlığına ilişkin tarama sürecinin "yarım gün", müzakere sürecinin ise en fazla 2 ay süreceğini tahmin ediyor. Ancak tarım ya da çevre gibi her AB ülkesi için "belalı" sayılan başlıklarla ilgili tahmin yürütmek bile zor. Bu konularda tarama sürecinin 1 yıl, müzakerelerin ise yıllar sürmesi mümkün.
EN ERKEN 2015'TE
En uzun müzakereler İspanya ve Portekiz'de 7 yılken, son 10 yeni üye için ortalama 3,5 yıl sürdü. İspanya ve İngiltere ile müzakereler bir noktada "askıya" bile alındı. İsveç ve Finlandiya ise sadece 13 ayda müzakereleri bitirdi. 25 üye ülkeden herhangi birinin itirazı ile müzakereler durdurulup yeniden başlayabilecek. İlerleme Raporu- 'na göre Türkiye'nin en erken 2015'de tam üye olma ihtimali var.
GEÇİŞ DÖNEMİ
AB Komisyonu yetkilileri Türkiye'yi en fazla zorlayacak başlıkların daha çok ekonomik alandakiler olduğunu söylüyor. Tarama sürecinde müzakerelere başlamak için her başlığın tamamlanması gerekmiyor. Tarım, çevre gibi başlıklar genelde aday ülkeleri zorlayan bölümler olması nedeniyle süresi uzatılabiliyor ve "geçiş dönemi" olarak kayda geçiyor. En son aşamada, AB Komisyonu 'Katılım Ortaklığı Belgesi' hazırlayacak. Son şekil Hükümetlerarası Konferans'ta verilip, Avrupa Parlamentosu ve AB Konseyi'nin onayı alınacak. 25 AB ülkesinin onayı alındıktan sonra Türkiye tam üye olabilecek.
KOPENHAG ŞART
Kömür-Çelik Topluluğu fikriyle başlayan, Avrupa Ekonomik Topluluğu'na dönüşen AB, 1993'de Kopenhag Zirvesi'nde tam üyelik için gerekli kriterleri belirledi. Olmazsa olmaz sayılan Kopenhag Kriterleri şöyle:
* Demokrasinin güvence altına alındığı, istikrarlı kurumsal yapı, hukukun üstünlüğü, insan hakları, azınlık haklarını kapsayan siyasi kriterler,
* Pazar ekonomisi ve AB ülkeleri içindeki piyasa güçlerine karşı rekabet içeren ekonomik kriterler,
Topluluk müktesebatının onayı ile AB'nin hedeflerine bağlılık ifadesi.
Ceren AKDAĞ/ANKARA
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
