kapat
   
SABAH Gazetesi
 
    Yazarlar
    Günün İçinden
    Ekonomi
    Gündem
    Siyaset
    Dünya
    Spor
    Hava Durumu
    Sarı Sayfalar
    Ana Sayfa
    Dosyalar
    Arşiv
    Etkinlikler
    Günaydın
    Televizyon
    Astroloji
    Magazin
    Sağlık
    Cumartesi
  » Aktüel Pazar
    Otomobil
    Sinema
    Çizerler
Bizimcity
Sizinkiler
emedya.sabah.com.tr
Google
Google Arama
 
Vahdettin Atatürk'ün ölüm emrini imzaladı
Vahdettin Atatürk'ün ölüm emrini imzaladı

Gazeteci Nuyan Yiğit, Atatürk'ün yakın dostu olan babası İbrahim Süreyya Yiğit'i anlattığı kitabında, merak edilen konulara ışık tutuyor.

Yıl 1909, aylardan Şubat. Dondurucu bir kış gecesi... Bulgaristan Yenice'si kaymakamı İbrahim Süreyya Yiğit, hem evi hem de makamı olan tek odalı kaymakamlık binasında yatmaya hazırlanıyor. Cama gelen kartopu birden irkiltiyor İbrahim Süreyya'yı. Zaten birkaç gün önce çocuklar kartopu atıp camını kırmışlar, camı yaptırana kadar donmuş zavallı... Kaymakam "Yine mi siz" diyerek sinirle fırlıyor cama... Bakıyor aşağıda iki kardan adam! Biri bağırıyor, "Kaymakam bey, kaymakam bey yolumuzu kaybettik, tipi çıktı. Buraya sığınabilir miyiz?" Kaymakam, "Siz kimsiniz?" diye soruyor. Aşağıdan bir ses "Kolağası Mustafa Kemal, yanımdaki de seyisimdir." Sonra yukarı çıkıyorlar, ısınması için battaniyesini Mustafa Kemal'e uzatıyor İbrahim Süreyya. Kolağasının hala çok üşüdüğünü farkedince, yazıhanenin dolabından rakı şişesini çıkarıp, "İçer misiniz, ısıtır" diyor. Kolağası "Olur"diye karşılık veriyor. Bardakları da yok, şişeyi masaya koyuyor kaymakam. Bir yudum kendi alıyor rakıdan, bir yudum da Mustafa Kemal...

RAKI İÇEREK ISINMIŞLAR
Bulgaristan Yenice'sinde başlayan bu dostluk, 30 yıl boyunca devam ediyor Mustafa Kemal ve İbrahim Süreyya Yiğit arasında. O gece birbirlerini tanıyor, uyumadan sohbet ediyorlar. Bundan sonrasını İbrahim Süreyya'nın oğlu gazeteci Nuyan Yiğit anlatıyor: "Babam kaymakamlıktan istifa edip Trablusgarp'a gönüllü er olarak yazılıyor. Birliği Ali Çetinkaya karşılıyor o dönem. Bakıyor karşısında beyefendi gibi bir adam; tel gözlüğü, takım elbisesi, başında fesi, ayağında iskarpini... Ali Çetinkaya 'Bu casus' deyip babamı çadıra çekiyor. Mustafa Kemal'e gelip 'Binbaşım bir casus yakaladım' diyor. O da 'Bana getir ben sorguya çekerim' deyince, babamı eli zincirli getiriyorlar Mustafa Kemal'in karşısına. Mustafa Kemal babamı görünce 'İbrahim Süreyya, kardeşim, ne işin var burada?' diyor. Ali Çetinkaya da epey bir mahçup oluyor tabii. Ve babam Mustafa Kemal'in yanından bir daha ayrılmıyor." 1948-91 yılları arasında Cumhuriyet, Ulus, Hürriyet, Günaydın ve Tan gazetelerinde çalışan Nuyan Yiğit, Atatürk'le aynı cephelerde savaşan, ilk Türkiye Büyük Millet Meclisi üyelerinden babası İbrahim Süreyya Yiğit'in hayatını "Atatürk'le 30 yıl" adlı kitabında kaleme almış. Bülent Ecevit'le Ulus Gazetesi'nde birlikte çalışan Yiğit, "Vahdettin hain mi?" tartışmalarına da hiç tereddütsüz cevap veriyor: "Elbette haindi!" Ecevit'in Robert Kolej'den ağabeyi ve siyasette de lideri olduğunu söyleyen Yiğit, "Bülent Bey'in Atatürkçülüğü hakkında hiç mi hiç şüphe taşımadım, taşımam. Ama Vahdettin'le ilgili açıklamalarına çok şaşırdım. O kendisine göre bir mantık sinsilesi içersinde Vahdettin'in hain olmadığını söylüyor. Ben şahsen Vahdettin'i tanımadım ama okuduğum ve aileden edindiğim bilgiler sonucunda ben 'Vahdettin haindir' derim. Bu fikrimde de ısrar ederim" diyor. Vahdettin'in Mustafa Kemal'i Anadolu'ya bizzat kendisinin göndermediğini, Mustafa Kemal'in Anadolu'da görev istediğini anlatan Yiğit, "Zamanında ordu kumandanlıkları kapatıldığı için Anadolu'da görev isteyen Mustafa Kemal'i 9'uncu Ordu Müfettişi olarak gönderiyorlar Anadolu'ya. Kararnameyi padişahın imzalaması gerekiyor tabii çünkü o dönemde devletin başı o. Vahdettin de onay verdikten sonra gidiyor Atatürk Samsun'a. Mustafa Kemal'in Vahdettin'le görüştüğü doğru ama bu sadece protokol gereği 'Allahısmarladık' demek için yapılan bir görüşme." Mustafa Kemal'in Anadolu'ya giderken padişah Vahdettin'den ne kadar altın aldığı sorusu ise Yiğit'e göre Atatürk'ü küçük düşürmek için ortaya atılmış bir iddia. Çünkü o gün Atatürk'e verilen para tüm ordu kumandanları için ayrılan örtülü ödenekten başka bir şey değil; "Erzurum'a giden tüm ordu kumandanlarına çıkartılıyor bu para. Özel bir muamele değil yani. Hem Atatürk'ün o dönem padişaha bir kastı olduğu söylenemez çünkü Erzurum ve Sivas Kongreleri'nden önce çektiği telgraflarda Vahdettin'den 'Yabancı devletlerin elinde tutsak bulunan padişah' diye söz ediyor. Yani onu bir nevi mağdur gösteriyor. Babam da dahil, tüm arkadaşları ve Atatürk Anadoludakiler 'İstanbul ne yapıyor?" dediğinde Vahdettin'i koruyor."

ATATÜRK'E AYRI PARA VERİLMEDİ
Ne var ki onların bu iyi niyetli düşüncelerine karşılık, Vahdettin Damat Ferit'in çıkardığı idam kararını onaylıyor. Mustafa Kemal ve yanında yeralan herkesin ölüm kararı için "Uygundur" diyor. Sevr'i kabul eden ve vatanı için savaşan askerlerinin ölüm fetvasını onaylayan bir padişah da Yiğit'e göre "Vatan haini" sıfatından başka bir şeyi haketmiyor. Babası İbrahim Süreyya'nın aktardığı bir anısnı ise hiç unutmuyor Nuyan Yiğit: "Erzurum Kongresi başlamadan önce eski valilerden Bitlis valisi Mazhar Müfit Kansu, bütün konuşulanları bir deftere zaptediyor. Mustafa Kemal kendisini bir gece çağırıp, 'Bundan sonra yapacağımız işleri not etmenizi rica edeceğim. Bir; Türkiye devleti bir cumhuriyet olacaktır. İki; harf inkilabı olacaktır...' diye devam ediyor. Mazhar Müfit duruyor ve 'Paşam siz de az hayalperest değilmişsiniz' diyor. O da 'Bak bunları bir sen bileceksin, bir ben, bir de Süreyya, başka kimse bilmeyecek.' Aradan yıllar geçiyor, devrimler yapılıyor... Birgün Mazhar Müfit'i gören Atatürk 'Getir bakalım defteri hangilerini yaptık, hangileri kaldı?' diyor. Tüm bunların Atatürk'ün ne kadar büyük bir dahi olduğunun kanıtı olduğunu da söyleyen Yiğit, babasının Atatürk için "O hiçbir şeyi düşünüp, tartmadan konuşmazdı. Olağanüstü bir insandı" sözlerini de hatırlatıyor.

İlknur K. AKMAN

DİĞER GÜNCEL HABERLERİ
 Vicdan-cüzdan ikilemi yaşamayan adam
 Yoksulluktan kaçarken özgürlükten oldular
 İç Anadolu'da da tarih olur: Bir Ankara öyküsü
 Öyküleri iç burkuyor
 Doktorun estetik yaptığı kişi ya bir suçluysa?
 Hiç kimse orkestrayı İbo gibi onore etmedi
 Başarının anahtarı imaja yatırım
 Bodrum'da klasik müzik günleri
 Sesi şehri adım adım geziyor
 Guatemalalı geline konsolosluk engeli
 Fransızlar'ın gözbebeği
 Hollywood'un ölüm saçan filmi
 Biraz şişmanlık güzellik getirir
 Kansere yakalandılar
 Tecavüz mağduru kadını bir de toplum suçluyor
 Ada sahillerinin sakinleri
 KARABURUN lezzet beldesi gibi
 Kürt sorununa 'politik' cevaplar
 Komşumuz bomba yapıyormuş
    Aktüel Pazar Yazarlar
  » Güncel
    Hobi
    Röportaj
    Gurme
    İyi Yaşa
BALÇİÇEK PAMİR
Hayatınızı riske atar mısınız?
Kimi daha iyi bir...
MEHMET ALTAN
Sinderella'nın Kenti...
Öncelikle çizgi roman severlere,...
ÖNCEL ÖZİÇER
Çok şahaneyim, muhteşemim!
Zaman zaman hepimiz bu hatayı...
KAZIM KANAT
Prens dönerci kuyruğuna girer mi?
Kim bu adam" dedim! "O...
Cep telefonlarına güvenlik engeli
Cep telefonlarına güvenlik engeli
GSM karıştırıcıları, yasal olmadığı halde artık pek çok...
Güvenlikte sınır tanınmıyor
Güvenlikte sınır tanınmıyor
Güvenlik dünyanın zengin işadamlarının en çok üzerine düştüğü...
Merhaba
Her hafta bu sayfada en güncel moda haberlerini, son trendleri,...
Üç milyar dolarlık mücevher İstanbul'da
Ham madenin ve işlenmemiş taşın insan yaratıcılığıyla şekillenip ruh...
Lüks içki imparatorluğu Lüks içki imparatorluğu
Dünyanın en bilinen 100 markası listesinde sadece LVMH içkileri üç kez yer...
Bir de 'Türk mutfağı sorunumuz' var
Mutfağımızın uluslararası platformdaki kabulü için en büyük...
 
    Günün İçinden | Yazarlar | Ekonomi | Gündem | Siyaset | Dünya | Televizyon | Hava Durumu
Spor | Günaydın | Kapak Güzeli | Astroloji | Magazin | Sağlık | Bizim City | Çizerler
Cumartesi | Aktüel Pazar | Sarı Sayfalar | Otomobil | Dosyalar
   
    Copyright © 2003, 2004 - Tüm hakları saklıdır.
MERKEZ GAZETE DERGİ BASIM YAYINCILIK SANAYİ VE TİCARET A.Ş.