 İsrail'in 38 yıllık işgali sona eriyor
İsrail, Yahudi göçmenlerden Gazze Şeridi'ni terketmelerini isteyerek, bölgedeki 38 yıllık işgale son veriyor. Başbakan Ariel Şaron tarafından 2003 yılının sonlarında ortaya atılınca hararetli tartışmalara yol açan çekilme planı, bu gece yarısı resmen uygulanmaya başlıyor. Gazze Şeridi'ndeki 21 Yahudi yerleşkesinde yaşayan göçmenler, Salı gece yarısına kadar eşyalarını toplamak zorunda. Göçmenler, 48 saat sonunda gerekirse yaklaşık 40 bin asker tarafından zorla otobüslere doldurularak bölgeden uzaklaştırılacak.
Askeri yetkililerin tahminlerine
göre, Gazze Şeridi'nde yaşayan 8 bin kadar göçmenden birkaç yüzü şimdiden İsrail'e döndü. Ancak başta Batı Şeria olmak üzere ülkenin değişik yerlerinden yaklaşık 5 bin kişi, Gazze Şeridi'nde kalanlara omuz vermeye geldi. Yetkililer, Batı Şeria'daki dört yerleşkenin de boşaltılmasını içeren operasyonun 4 hafta içinde tamamlanacağını tahmin ediyor. Bundan sonra da Gazze Şeridi'ndeki askeri altyapı tesisleri 6 hafta içinde sökülecek.
Boşaltma işlemi ve göçmenlere ait evlerin yıkılmasından sonra, İsrail 45 kilometre uzunluğa, 6-10 kilometre genişliğe sahip Gazze Şeridi'ni, burada yaşayan 1,3 milyon yoksul Filistinliye devredecek. İsrail askerinin çekilmesi sırasında ve sonra bölgede asayişi 7500 Filistinli güvenlik mensubu sağlayacak. Filistinli güçler, boşaltılacak yerleşkelerin civarlarına dün konuşlanmaya başladı. Mısır da, bölgeye hafta ortasında 750 silahlı muhafız konuşlandıracak. Çekilme işlemi, İsrail'e 1,8 milyar dolara mal olacak. Her göçmen ailesine, iki yıllık kira yardımları hariç, 200 bin ila 400 bin dolar tazminat ödenecek.
NEDEN
Gözlemcilere göre, İsrail'in Gazze Şeridi'nden çekilmesinin bazı nedenleri var. Her şeyden önce burası, İsrail'in güvenliği açısından fazla önem taşımadığı gibi, ekonomik ve demografik bakımdan da sorun yaratıyor. Aslında Araplar olmadan Yahudi devletinin sınırlarını olabildiğince genişletmeyi planlayan Şaron, böylece Gazze Şeridi'nden ''kurtulmak'' istiyor.
Yine gözlemcilere göre, Gazze planının İsrail'e başka bir getirisi de, buradaki askerlerin çekilmesi ve Batı Şeria'dakilerin yeniden konuşlandırılmasıyla, İsrail ordusunun insan gücü ve paradan tasarruf edecek olması. Bu sayede, şu anki birliklerin askeri mantığa aykırı dağılımı sona erecek.
FİLİSTİNLİLERE NE VERİYOR
Gözlemciler, Gazze planının Filistinlilere avantaj sağlamadığını düşünüyor. Bu çevrelere göre, İsrail Gazze Şeridi'ni havadan, karadan ve denizden kuşatmayı sürdürecek ve sınırları kontrol edecek. Havaalanı ve limanları kullanamayacak Filistinlilerin tek komşuları Mısır ile bağlantıları da kesilmiş olacak. Gazze Şeridi'ne sadece İsrail'den girilip çıkılacak. İsrail, istediği zaman yiyecek, ham madde, su, yakıt, gaz ve elektrik sevkıyatını durdurabilecek, işçilerin geçişini kesebilecek. İsrail gerekli gördüğünde askeri operasyonlara girişecek, hatta bölgeyi yeniden işgal edebilecek. Şaron planına göre, Batı Şeria'daki Filistin bölgeleri de birbirinden koparılarak, ''kantonlara'' bölünecek. Arap basınının tanımıyla Batı Şeria, ''büyük İsrail denizinde takımada'' olacak. Diğerlerinden koparılacak her ''ada'', İsrail bölgeleriyle sarılı olacak. Filistin devletini oluşturacak bu ''adacıklar'', yeni inşa edilecek yollar, köprüler ve tünellerle birbirine bağlanacak.
|
