Anayasa Mahkemesi'nin iptal kararının yürürlüğe girmesi ile birlikte Türkiye'de mülk edinme imkanı ortadan kalkan yabancılar, yeni yasayı bekliyor.
Anayasa Mahkemesi'nin 14 Mart 2005 tarihinde Tapu Kanunu'nun yabancılara mülk satışının önündeki engelleri kaldıran hükmünü iptal etmesinin ardından hazırlanan kanun taslağı, Bakanlar Kurulu'nda imzada bulunuyor.
Adalet, Maliye, Bayındırlık ve İskan, Dışişleri ve İçişleri bakanlıkları ile Genelkurmay Başkanlığı ve Milli İstihbarat Müsteşarlığı temsilcilerinden oluşan ortak komisyonun hazırladığı metin, Anayasa Mahkemesi'nin iptal kararının gerekçeleri dikkate alınarak yabancılara mülk satışının sınırlarını net olarak çiziyor.
YABANCILAR NASIL MÜLK EDİNECEK?
Tasarıya göre yabancı uyruklu gerçek kişiler, karşılıklı olmak ve kanuni sınırlamalara uyulmak kaydıyla, Türkiye'de işyeri veya mesken olarak kullanmak üzere, uygulama imar planı veya mevzii imar planı içinde bu amaçlarla ayrılan taşınmazları edinebilecek. Sınırlı aynı hak tesis edilmesinde de aynı koşullar aranacak.
Yabancı uyruklu bir gerçek kişinin ülke genelinde edinebileceği taşınmazların ve sınırlı ayni hakların toplam yüzölçümü, 10 bin metrekareyi geçemeyecek. Bakanlar Kurulu, bu miktarı 3 katına kadar artırabilecek.
Yabancı ülkelerde kendi ülkelerinin kanunlarına göre kurulan tüzel kişiliğe sahip ticaret şirketleri ise karşılıklı olmak ve kanuni sınırlamalara uyma koşulunun yanı sıra, ilgili kamu kurum ve kuruluşlarının uygun görüşünün de alınması kaydıyla Türkiye'de mülk sahibi olabilecek.
Ticaret şirketleri münhasıran turizm, sanayi ve teknoloji yatırımlarına ilişkin olarak, fiilen bu yatırımlarla ilgili bina ve tesis yapılmak ve yapılış amaçlarına uygun olarak işletilmek üzere, çevre düzeni ve imar planları ile kültür ve turizm koruma ve gelişme bölgeleri, turizm merkezleri, organize sanayi bölgeleri ve bu amaçlarla ayrılmış alanlarda en fazla 50 bin metrekare yüzölçümlü taşınmaz edinebilecek.
Bu şirketler, karşılık aranmaksızın, aynı koşullarla ve miktarda, belirtilen taşınmazların üzerinde 49 yıla kadar ayni hak tesis ettirebilecek. Bakanlar Kurulu, ticaret şirketlerinin edinebileceği taşınmazlarla ilgili 50 bin metrekare sınırını da 3 katına kadar artırabilecek.
DİĞER SINIRLAMALAR
Yabancı uyruklu gerçek kişiler ile yabancı ülkelerde kendi ülke kanunlarına göre kurulan tüzel kişiliğe sahip ticaret şirketleri dışındakiler, Türkiye'de taşınmaz edinemeyecek ve lehlerine sınırlı ayni hak tesis ettiremeyecek.
Yabancı uyruklu gerçek kişiler ile yabancı ticaret şirketlerinin sulama, enerji, tarım, maden, sit, inanç ve kültürel özellikleri nedeniyle korunması gereken alanlar ile özel koruma alanları, flora ve fauna özelliği nedeniyle korunması gereken hassas alanlar ve stratejik yerlerde ülke güvenliği bakımından taşınmaz ve sınırlı ayni hak edemeyecekleri alanlar, ilgili kamu kuruluşlarının tescile esas koordinatlı harita ve planları içeren teklifi üzerine, Bakanlar Kurulu'nca belirlenecek.
Bakanlar Kurulu, yabancı uyruklu gerçek kişilerin il bazında edinebilecekleri taşınmazlar için illere ve il yüzölçümüne göre binde 5'i geçmemek üzere bir oran tespit de edebilecek. KOMİSYON KURULACAK
Yeni düzenleme ile, Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü'nün bağlı olduğu Bakanlık bünyesinde (Bayındırlık ve İskan Bakanlığı) Genelkurmay Başkanlığı, Adalet, Milli Savunma, İçişleri ve Maliye bakanlıkları ile MİT Müsteşarlığı ve MGK Genel Sekreterliği ile gerekli görülen diğer kamu kuruluş temsilcilerinden bir komisyon oluşturulacak.
3 ayda bir toplanacak olan bu komisyon, Bakanlar Kurulu'na verilen yetkiler konusunda çalışmalar yapacak, teklifleri inceleyip değerlendirecek ve bunları Bakanlar Kurulu'na sunacak.
Yeni düzenleme hükümlerine aykırı edinilen ya da kanuni zorunluluk dışında edinim amacına aykırı kullanıldığı tespit edilen taşınmazlar ve sınırlı ayni haklar, Maliye Bakanlığı'nca verilecek süre içinde maliki tarafından tasfiye edilmediği takdirde, tasfiye edilerek, bedele çevrilecek, bu bedel de hak sahibine ödenecek.Bu arada yabancılara mülk satışındaki karşılıklılık tespitinde hukuki ve fiili durum esas alınacak.
UNAKITAN'IN ÇEKİNCESİ
Öte yandan Yabancılara mülk satışına ilişkin yasa tasarısının halen Maliye Bakanı Kemal Unakıtan'ın imzasını beklediği öğrenildi.Maliye Bakanı'nın yeni düzenleme ile yabancı fonların Türkiye'den taşınmaz almasını engellediği yönündeki iddialar konusunda araştırma istediği belirtildi.