|
 |
 |
 |
 |
|
Sokak kedileri organ bankası mı olacak?
Evcil hayvanlarda organ nakilleri yurtdışında etik yönüyle tartışılırken, Türkiye'de maddi olanaksızlıklar nakil yapılmasına henüz imkan tanımıyor.
Yurtdışında, neredeyse insan sağlığı kadar önem taşıyan evcil hayvan sağlığında da sunulan imkanlar sınırsız. Bunlara en son eklenen ise evcil hayvanlara yapılan organ nakli. Özellikle kedi ve köpeklerde sık rastlanılan böbrek yetmezliği konusunda ilk bakışta sevindirici gibi görünen bu gelişme, beraberinde farklı tartışmaları da getiriyor. "Kedim ve ben" adlı internet sitesinde yayınlanan bir habere göre, İngiltere'deki Kraliyet Veteriner Hekimler Koleji, kediler için böbrek plantasyonuna izin verileceğini geçtiğimiz yıl açıklamış. Hatta bu operasyonun nasıl yapılacağı konusunda da bir kılavuz hazırlanmış. Ancak bir çok hayvan koruma derneği konuya tereddütlü yaklaşıyor. Çünkü özellikle barınaklar ya da sokaklardaki kedilerin, böbrek yetmezliği olan kediler için organ bankası olarak kullanılmasından endişe ediyorlar. Şu sıralar yurtdışında bu tartışmalar sürüp giderken, "Acaba Türkiye'deki durum nedir?" diye araştırdık ve şimdilik bu tür endişelerin yersiz olduğunu gördük. Çünkü şu an için ülkemizde evcil hayvanlar için organ transplantasyonu pek mümkün görünmüyor. Bunun en önemli nedeni ise pek çok konuda olduğu gibi maddi imkansızlıklar. Ankara Üniversitesi Veterinerlik Fakültesi Cerrahi Anabilim Dalı'ndan Doç Dr. Ömer Beşaltı hayvanlarda organ nakli konusunda deneysel çalışmalar yapmış bir isim. Ancak Beşaltı şu an böyle bir çalışmaları olmadığını belirtiyor: "Bir dönem böbrek nakli denemeleri yaptık. Ancak Türkiye'de gerekli koşullar müsait değil. Dolayısıyla geliştiremedik. Teknik açıdan her türlü imkanımız var, ancak maliyeti  çok yüksek. Amerika ve İngiltere'de yapılıyor. Yaklaşık 10 bin dolarlık bir maliyet çıkıyor. Bizim bunu karşılayacak hastamız yok."
YAPTIRACAK HASTA YOK
İstanbul Üniversitesi Veterinerlik Fakültesi Cerrahi Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Rauf Yücel de, hayvanlarda organ naklinin teorik olarak mümkün olduğunu ama şu an Türkiye'de bu uygulamanın yapılmadığını söylüyor: "Nakil yapılabilmesi için özel bir ameliyathaneniz olacak, sonra sürekli tetkikte olan uzman bir ekibiniz olacak. Donanımlı yoğun bakım ünitesi olacak. Öyle kolay değil. Biz bir kısım organ nakilleri yapıyoruz. Kemik, deri, kornea nakli gibi. Ancak kalp, böbrek, karaciğer nakilleri yapılmıyor Türkiye'de. Hücresel faaliyet gösteren organların nakli ciddi problem doğurur. Uyuşmazlık problemleriyle karşılaşılır." Veteriner Hekim Yrd. Doç. Dr. Güçlü Gülanber ise, dünyada bu tür organ nakillerinin etik olup olmadığının tartışıldığı görüşünde: "Amerika'da özellikle böbrek nakilleri yapılıyor. Ancak hala bütün kongrelerde tartışmalı bir konu bu. Sonuçta kedi ya da köpeğin izni olmadan yapılıyor. Biz henüz bu tip bir uygulama yapmadık. Çünkü zaten pahalı bir uygulama. Bir böbrek transplantasyonunun maliyeti 10-12 bin dolar civarında. Bugüne kadar üç dört tane böbrek transplantasyonu gereken hastamız oldu. İmkanlarımız da olmasına rağmen, hem maddi hem de bu tip etik nedenlerle yapmadık. Ama bunun dışında ölü hayvandan alınabilecek kornea nakilleri yapılabiliyor. Kıkırdak ya da kemik nakilleri de yapıyoruz."
Neslihan Tunç
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
