 Huntington: Türkiye'nin 3 seçeneği var
''Medeniyetler Çatışması'' kitabının yazarı Samuel H. Huntington, Avrupa halklarında, Türkiye'nin, Avrupa'ya dahil olmaya çalışmasına rağmen tarihi ve kültürü itibariyle Avrupalı olmayan bir ulus olduğu şeklinde yaygın bir görüş bulunduğunu belirterek, ''Bu görüş Avrupa toplumu tarafından paylaşıldığı sürece Türkiye AB üyesi olamayacaktır'' dedi.
Harvard Üniversitesi Politik Bilimler Profesörü Huntington, Akbank Kurumsal Bankacılık tarafından düzenlenen ''Celebrity Speakers'' başlıklı konferanslar dizisinin konuğu oldu. Swissotel'deki ''Dünya Politikasının Güncel Dinamikleri'' konulu konferansta Huntington, soğuk savaşın ardından dünyadaki yeni oluşumların, politikaların daha fazla dini unsur barındırdığını ve Fransız Devrimi'nden itibaren devam eden laiklik eğiliminin inişe geçtiğini kaydetti.
Bu durumun, Mustafa Kemal Atatürk'ün önerdiği Türkiye'nin laik kimliğine farklı bir zorluk getirdiğini ifade eden Huntington, ''dünyadaki bu eğilime paralel olarak Türkiye'de de İslam üzerine vurgu yapan siyasi partilerin ve son olarak AK Parti'nin siyasi başarı kazandığını'' anlattı.
Türkiye'nin AB'ye üyeliğine de değinen Huntington, Türkiye'nin AB üyeliğinin ertelendiğini hatta Türkiye'den sonra başvuran 12 ülkenin bu süreçte tam üyeliğe kabul edildiğini vurgulayarak, şunları söyledi:
''Bunun temel sebebini çok az Avrupalı lider söyleyecektir, ama Avrupa halklarında yaygın bir görüş var: Türkiye Avrupa'ya dahil olmaya çalışmasına rağmen tarihi ve kültürü itibariyle Avrupalı olmayan bir ulustur. Bu görüş Avrupa toplumu tarafından paylaşıldığı sürece Türkiye AB üyesi olamayacaktır. Dolayısıyla Avrupalılar hayır diyemedikleri gibi evet de diyemiyorlar. Bu yüzden şöyle bir politika izliyorlar; erteleme ve bekletme. Türkiye daha laik yönde ilerledikçe Avrupa daha dini bir yöne meyil göstermeye başladı.''
TÜRKİYE'NİN 3 SEÇENEĞİ
Dünyanın yeni düzeninde soğuk savaş döneminin tersine sadece ABD'nin süper güç olarak yer aldığını ve küresel alanda çıkarları için girişimde bulunduğu belirten Huntington öte taraftan İslam dininde şiddeti haklı çıkaracak sözler bulunmamasına rağmen İslam ülkelerinde çatışma ve şiddetin görüldüğünü vurguladı.
Bunun nedeninin, İslam ülkelerinin bir anlamda ulusal kurtuluş kavramı geliştirmesiyle açıklanabileceğini kaydeden Huntington, Osmanlı İmparatorluğu'ndan sonra hiçbir ülkenin tüm İslam dünyasını yönetmemesinin de bu şiddetin nedenleri arasında yer aldığını anlattı. Türkiye'nin yeni küresel politikada 3 seçeneği bulunduğunu dile getiren Huntington, bunlardan birincisinin AB'ye tam üyelikle sağlanacak Avrupa seçeneği olduğunu, fakat bu durumun AB'nin doğasını da değiştireceğini söyledi.
İkinci seçeneğin, şu an kopuk durumdaki İslam dünyasını birleştirmek olabileceğini belirten Huntington, ''İslam için önde gelen bir ülke, İslam dünyası için iyi olacaktır ve bana öyle geliyor ki Türkiye bu rolü gayet iyi üstlenebilir. Ama bu durumda Atatürk'ün mirası laik, batılı ülke misyonunun tehlikeye düşmesi sorunu var'' dedi.
Huntington, Türkiye için üçüncü seçeneğin ise ulusalcı ve milliyetçi seçenek olduğunu, bu seçenekte Türkiye'nin ne AB'ye ne de Müslüman dünyanın liderliğine oynayıp, kendi ulusal gelişimine odaklanacağını sözlerine ekledi.
|
