kapat
   
SABAH Gazetesi
 
  » Yazarlar
    Günün İçinden
    Ekonomi
    Gündem
    Siyaset
    Dünya
    Spor
    Hava Durumu
    Sarı Sayfalar
    Ana Sayfa
    Dosyalar
    Arşiv
    Etkinlikler
    Günaydın
    Televizyon
    Astroloji
    Magazin
    Sağlık
    Cumartesi
    Aktüel Pazar
    Otomobil
    İşte İnsan
    Sinema
    Turizm Rehberi
    Çizerler
Bizimcity
Sizinkiler
emedya.sabah.com.tr
Google
Google Arama
 
Muharrem Sarikaya @ SABAH
 

Diktatörlerin aşil tendonları...

Kadife, Gül, Turuncu-Kestane, Sedir, Lale... Her biri sırasıyla; Sırbistan, Gürcistan, Ukrayna, Lübnan ve son olarak Kırgızistan'da gerçekleştirilen, "şiddetsiz halk devrimlerine" verilen isimler...
Sanki, Stalin'in sürgünüyle İstanbul Büyükada'ya yerleşen Lev Troçki'nin 1929'da yazdığı, "Kesintisiz Devrim" kitabında modelleştirdiği, "uluslararası halk devriminin", şarkılı, türkülü, renklerle boyanmış çağdaş versiyonu...
Her ne kadar finansal desteğini Soros'dan, siyasal ve diplomatik desteğini ABD ve AB'den alıyor olsa da şiddete başvurmadan gerçekleştirilen "modern kesintisiz halk devrimi" modelinin yaratıcı ismi Prof. Gene Sharp...
Prof. Gene Sharp'ın, "Şiddetsiz Eylem Politikaları" ve "Diktatörlükten Demokrasiye" isimli iki eseri, 2000 yılında Sırbistan'daki öğrenci hareketi Otpor (direniş) üyelerinin el kitabı oldu.

SHARP'IN
YIKMA TAKTİĞİ
Ardından, Gürcistan'da "Gül Devrimi"nin mimarı Kmara (Yeter) ve Ukrayna'da "Turuncu Devrimi"nin motor gücü Pora (Zamanı Geldi) hareketindeki öğrencilerin en önemli taktik kitaplarıydı. Prof. Sharp'ın, diktatör devirmek için 198 farklı eylem metodu bulunmasına rağmen, taktiğinin özü şu noktada bütünleşiyor: "Diktatörlerin de aşil tendonları (topukları) vardır. Bu zayıf noktalarının üzerine, şiddetsiz, planlı ve disiplinli halk hareketleriyle gidilir, sivil itaatsizlik yaratılır ve uluslararası baskı uygulanırsa yıkılırlar..." Nitekim, Polonya'dan başlayıp, Çek ve Slovakya'nın ayrılmasına, Sırbistan, Gürcistan, Ukrayna, Lübnan ve Kırgızistan'da iktidarların devrilmesine uzanan halk hareketleri benzer taktikler uyguladı.
Şimdi Ermenistan'da Yeni Zaman Lideri Aram Karapetyan, gelecek ay benzer bir halk hareketini başlatıp, Devlet Başkanı Robert Koçeryan'ı yıkmayı hedefliyor.
Azerbaycan'daki muhalifler sonbahardaki parlamento seçimleri döneminde aynı taktiği kullanmak için hazırlanıyor.
Moğolistan'daki muhalifler dün "şiddete dayanmayan halk hareketini" başlattıklarını açıklıyor.

BAŞARI
ŞANSI
Bundan sonraki süreçte, Prof. Sharp'ın ortaya koyduğu taktikler, Orta Asya ve Ortadoğu'da daha katı rejim uygulayan liderler için de geçerli olabilir mi? Orta Asya'daki devletler hakkında uzman olan Eski Devlet Bakanı Prof. Dr. Ahat Andican'a göre, "Çok zor..." Prof. Ahat Andican, dün telefonda konuşurken gerekçesini de şu görüşe dayandırdı:
"Özbekistan ve Türkmenistan'da batı destekli sivil toplum örgütleri ve Soros yok. Kazakistan da bu tip sivil toplum örgütlerini vergi kaçakçılığı yaptıkları gerekçesiyle kapatıyor. Bundan sonraki süreçte şiddetsiz halk hareketinin yaşanacağı iddia edilen ülke liderleri de kendilerine göre önlemini alıyor. Bu ülkelerde en küçük bir muhalif hareket dahi çok daha katı yaptırımlarla karşılaşacak, yeşerme fırsatı dahi bulamayacak."
Prof. Andican, Gürcistan, Ukrayna ve Kırgızistan'da yaşanan gelişmelerin, bölgedeki diğer ülke liderlerini Rusya ile daha sıkı işbirliğine iteceğini de inanıyor.
Bunun ilk göstergesi de önceki gün Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in Erivan'a yaptığı ziyaret sırasında ortaya çıkıyor.
Kadife Devrim için "sıradaki zayıf halka" olarak nitelenen Ermenistan Devlet Başkanı Robert Koçaryan, Putin'in ziyareti sırasında yaptığı açıklamada 2005'i "Rusya yılı olarak ilan ettiklerini" anımsatıyor.
Koçaryan, bundan sonraki süreçte "Ermenistan-Rusya ilişki alanını daha da genişleteceklerine" vurgu yapıyor.
Ülkedeki yoksulluğun artmasıyla halkıyla birlikte diyasporanın da desteğini yitirmeye başlayan Koçaryan, iktidarını elinden aldığı Levon Ter Petrosyan'a koltuğu tekrar kaptırmamak için Moskova limanına sığınıyor.
Bütün buna karşın, Orta Asya ve Ortadoğu'da başlayan şiddetsiz devrim hareketinin, sürece yayılsa da durmayacağı görülüyor.
Yıkılan liderlerin yerlerine gelenler eski sistemin bir parçası olsalar dahi, ülkelerindeki otokratik yapının yönünü demokrasiye doğru çevirmekten kaçamayacaklar.

YAZARIN ÖNCEKİ YAZILARI
 Düğmeye kim bastı?   / 25-03-2005
 Avrupa'ya uyarı...   / 23-03-2005
 Meclis'in 6'ncı partisi...   / 22-03-2005
 Karamsar havaya "Gül" kokusu...   / 20-03-2005
 Gelibolu ve dürr-ü güher...   / 18-03-2005
 Askerden sonra patronlar   / 16-03-2005
 AB patinajının nedeni...   / 15-03-2005
 Seçim ve sıcak para...   / 13-03-2005
 İş takipçiliği nüksedince...   / 11-03-2005
 Meclis'teki senfonik ses...   / 09-03-2005
MUHARREM SARIKAYA
Diktatörlerin aşil tendonları...
Kadife, Gül,...
YAVUZ DONAT
Hatip ağa...
Hatip Durmaz... CHP Derik (Mardin) İlçe...
Alman profesörün laboratuvar mirası
2003 yılında ölen Alman Prof. Jurgen Behr, dört sene önce araştırma...
Gürcistan sınırında tatbikat
Türkiye-Gürcistan sınır bölgesinin, özellikle Ortadoğu ve Uzakdoğu...
Kadınlar zaten doğuştan Mason
Kadınlar zaten doğuştan Mason
Büyük Üstad Kaya Paşakay, aranızda niye kadınlar yok sorusuna cevap...
Bile bile akciğer kanseri
Bile bile akciğer kanseri
Türkiye'de akciğer kanserinin yaygınlığı ABD'li doktorları şaşırttı:...
 
    Günün İçinden | Yazarlar | Ekonomi | Gündem | Siyaset | Dünya | Televizyon | Hava Durumu
Spor | Günaydın | Kapak Güzeli | Astroloji | Magazin | Sağlık | Bizim City | Çizerler
Cumartesi | Aktüel Pazar | Sarı Sayfalar | Otomobil | Dosyalar | Arşiv | Ana Sayfa
   
    Copyright © 2003, 2004 - Tüm hakları saklıdır.
MERKEZ GAZETE DERGİ BASIM YAYINCILIK SANAYİ VE TİCARET A.Ş.
Üretim ve Tasarım   Merkez Bilgi Grubu