ABD tahvil faizlerindeki tırmanış gelişmekteki ülkelerin paralarını dolara karşı düşürdü. Geçen hafta en çok YTL kaybetti.
ABD rüzgârı en çok bizi sarstı
ABD tahvillerinin faizlerinin artmasıyla gelişmekte olan ülkelerden çıkış, en çok Türkiye'yi etkiledi. YTL, 5 günde % 6.4 değer kaybetti.
Türk Eurobondları'nın fiyatı gerginlikte aynı dönemde yüzde 6.2 düştü. Türkiye'yi Brezilya tahvilleri yüzde 6'lık inişle takip etti.
Gelişmekte olan ülkelerdeki piyasaların ABD 'kabusu' geri döndü. Geçen hafta ortasında ABD tahvillerinin faizlerinde yaşanan tırmanış, gelişmekte olan piyasaları vurdu. Bu dalgalanmada para birimi ve tahvilleri en fazla değer yitiren ülke Türkiye oldu. Son 5 iş gününde Yeni Türk Lirası 1.25 YTL'den 1.33 YTL'ye yükseldi. 8 kuruşluk artışla YTL'nin 5 gündeki değer kaybı yüzde 6.4'ü buldu. Değer kaybeden paralar arasında YTL'yi diğer gelişmekte olan ülkelerin paraları da yalnız bırakmadı. Brezilya Reali 5 günde yüzde 4.2 oranında kayba uğrarken, Polonya Zlotysi yüzde 4.2 kan kaybetti. Sırasıyla Çek Cumhuriyeti'nin parası yüzde 2.4, Macaristan parası yüzde 2.1, Şili Pesosu yüzde 1.7, Romen para birimi yüzde 1.1 değer yitirdi. Rus Rublesi kayıplarını dün kapatmaya çalışırken, Arjantin Pesosu ise adeta dolara meydan okuyarak yüzde 1 değer kazandı. Ancak sonuçta gelişmekte olan ülkelerin para birimleri arasında haftalardır 'çok aşırı değerli' eleştirileri yapılan YTL dolar karşısında en büyük darbeyi aldı. Geçen yıl yaz ayları başında ABD'nin faizlerini artırmaya başlamasıyla Türkiye ve Brezilya başta olmak üzere tüm gelişmekte olan ülkelerin tahvilleri ve para birimleri sert bir biçimde değer yitirmişti. İşte geçen yıl yaşanan tablonun bir benzeri yeniden tekrar etmeye başladı. Geçen yıl gelişmekte olan ülkeleri kasıp kavuran ABD krizi mayıs ayından temmuz ortalarına kadar sürmüştü.
SERT DÜŞÜŞ OLMUŞTU ABD Merkez Bankası'nın faiz oranlarını daha agresif bir biçimde artıracağı beklentileri, "güvenli yatırım aracı" ABD Hazine tahvillerinin getirilerinin yükselmesine yol açtı. Öyle ki 2004 yılının Haziran ayında yüzde 1 olan ABD Merkez Bankası (Fed) faizi geçen 9 ayda yüzde 2.5'e kadar çıkarıldı. Aynı dönemde Fed faizleri 1.5 puanlık artış kaydederken, ABD tahvillerinin faiz oranları yerinde saydı. Hal böyle olunca son 1 yıldır gelişen ülkelere portföy yatırımı yoluyla sıcak para akışı yaşandı. Geçen bir yılın ardından ABD'nin faiz oranlarını daha da artırmaya niyetinin olduğu anlaşılınca, ABD'de tahvillerin faizleri yükselmeye başladı.
GLOBAL ETKİSİ VAR ABD tahvillerinin getirisi arttıkça global yatırımcılar Türkiye gibi gelişmekte olan ülkelerin tahvillerini adım adım satmaya başladı. Avrupa Birliği ve IMF ile anlaşma beklentilerine rağmen Türkiye tahvilleri sert düşüşler yaşadı. 2030 Türkiye tahvili Mart başındaki 144 dolarlık değerinden dün itibariyle 137 dolara indi. Böylece son 5 günde Türk tahvilleri yüzde 6.2, Brezilya tahvilleri 6, Rus tahvilleri yüzde 4, Polonya tahvilleri de yüzde 2 değer yitirdi. Bu dalgalanmadan Türk piyasasının yoğun bir şekilde etkilenmesinin arkasında ise YTL'nin aşırı değerli hal alması ve AB'ye yönelik beklentiler etkili oldu.