kapat
   
SABAH Gazetesi
 
  » Yazarlar
    Günün İçinden
    Ekonomi
    Gündem
    Siyaset
    Dünya
    Spor
    Hava Durumu
    Sarı Sayfalar
    Ana Sayfa
    Dosyalar
    Arşiv
    Etkinlikler
    Günaydın
    Televizyon
    Astroloji
    Magazin
    Sağlık
    Cumartesi
    Aktüel Pazar
    Otomobil
    İşte İnsan
    Sinema
    Turizm Rehberi
    Çizerler
Bizimcity
Sizinkiler
emedya.sabah.com.tr
Google
Google Arama
 
Omer Lutfi Mete @ SABAH
 

Şeyhin kerameti Stiglitz'ten menkul

Ünlü iktisatçı Joseph Stiglitz'in Dünya Bankası Başkanlığı için önerdiği adaylar arasında Kemal Derviş'in de bulunması bazı vatandaşlarımız için gurur vesilesi sayılabilir ama benim için bir 'küçük hayal kırıklığı' oldu.
Malum, 'Büyük Hayal Kırıklığı' Stiglitz'in 'Küreselleşme'yi yargılamak için kullandığı tamlama.
İki meslektaşı ile 2001 Nobel İktisat Ödülü'nü paylaşan uluslararası çapta bir üstadın Kemal Derviş'imiz hakkında sergilediği bu teveccühten ötürü, 'hayal kırıklığı' yaşamak yerine gurur duyanlara da elbette saygılıyım. Ancak; zenginliği kuzey yarımküreye, yoksulluğu da güney yarımküreye özgü kılan vahşi kapitalizmi IMF ve Dünya Bankası gibi kurumlarıyla birlikte kökten sorgulama farzı ortada iken, başkanlığa filan isim yerine falan ismin getirilmesini önemsemeyi Stiglitz'in 'muhalif şöhreti' ile bağdaştıramadığım için, önerilen kişiden çok öneren kişi yüzünden hayal kırıklığına uğradım.
Ana mesele olarak vahşi kapitalizmin vahşiliğinden bir zerre bile yitirmediği gerçeği ortada iken nelerle meşgulüz? Kaldı ki, Nobel'li iktisat üstadımızın bu kıytırık ıslahatçı önerisi ayrıca kendi içinde de tutarlı değil.
İki yıl kadar önce 'Küreselleşme Büyük Hayal Kırıklığı' isimli kitabı yayınlandığında Stiglitz'i küreselleşme karşıtlarının gözünde ciddi bir sorgulayıcı adayı haline getiren eleştiri ve öneriler esasen Kemal Derviş'in Türkiye'deki uygulamalarını da doğrudan mahkum eder niteliktedir.
Üstat kitabının bir yerinde şöyle demektedir:
- Devlet teşebbüslerini yeniden yapılandırmak önemlidir ve özelleştirme de bunu yapmanın etkili bir yoludur. Ama insanları devlet teşebbüslerindeki az verimli işlerden çıkarıp işsiz bırakmak bir ülkenin gelirini artırmaz, işçilerin refah düzeyini ise hiç artırmaz. Çıkarılacak ders çok basit ve bunu defalarca tekrarlıyorum: Özelleştirme daha ayrıntılı bir programın parçası olmalıdır, bu program özelleştirmenin çoğunlukla getirdiği kayıplarını dengelemek için sahası yaratmalıdır.
Görülüyor ki, Stiglitz'in teşhis ve reçeteleri ile Kemal Derviş'in Türkiye'deki uygulamaları arasında yalın ve kalın bir zıtlık vardır.
Türkiye'de özelleştirme, ne Özal zamanında, ne de Derviş kurtarıcılığı (!) sırasında '....ayrıntılı bir programın parçası' olabilmiştir.
Stiglitz'in, 'Türkiye'deki iktisadi bunalımı çok iyi yönettiği' için Dünya Bankası Başkanlığı'na aday gösterdiği Kemal Derviş'in 'devri saltanat'ından ülkemize ne kaldığını özetlemek için hazretin en taze beyanlarını hatırlamakla yetinebiliriz. Arjantin borçlarını yapılandırıp kaşla göz arasında 20 milyar doların üzerinde bir faiz yükünden kurtulurken hazret şöyle buyurmuştu:
- Biz de Arjantin'in şimdi yaptığını o sıralar tartışmıştık. Ama borçları yeniden yapılandırsaydık sonuçta halkımız zarar görecekti.
Bir kere, 'tartıştık' sözünün doğru olmadığını biliyoruz. Tam aksine, Kemal Derviş ve kafadarları ' borç yapılandırma' hakkında en cılız, hatta imalı tavsiyeleri bile ' faiz çarkını döndürebilmek' açısından felaket habercisi gibi görüyorlardı.
Halkımız zarar görürmüş. Aman ne de 'sosyal demokrat' bir duyarlılık!!! Hangi halk? 75 milyon vatandaşımız değil de ' rantiye'yi oluşturan 10 bin kişilik mutlu azınlık mı bizim halkımız? (Bankalarımızda bir trilyon liranın üzerinde hesabı olan ve devlete borç verip faizle semiren on bin gerçek ve tüzel kişi.) Hasılı Stiglitz, kendi fikirleriyle zıt uygulamaları olan Kemal Derviş'i önermiştir. Bununla birlikte 'üstat neyi niçin tavsiye ettiğini bilmiyor' demeye de dilim varmıyor. Dünya Bankası'na yerleşik kural gereğiAmerikalı birinin başkan olmasına karşı çıkan ünlü iktisatçı belki de bu kurumun doğrudan ekonomiüstü bir 'şahinlik karargahı' haline gelmesinden endişe ediyor. Adaylardan birinin, şahinliği tescilli Wolfowitz olması üstadın itirazlarını anlamlı da gösterebilir. Ancak, IMF ve Dünya Bankası, var oldukları günden beri 'sömürgeci şahinler'in konuşlandığı birer stratejik karargâh değil midirler?


Sanki kapitalizmin özü itibariyle kaçınılmaz biçimde vahşi bir iktisadi çark olduğunu gizleme tezgahı ile karşı karşıyayız.. Sanki 'küreselleşme'yi yücelten de, eleştiren de, iyi polis-kötü polis
oyunu çerçevesinde aynı 'teşkilat'a hizmet ediyor.. Ve sanki, yoksullar adına ' soyguncu ve çürütücü kapitalist sistem'e duacı olmaya devam etmemiz için ucuz ıslahatçı söylemlerle uyuşturucu bir iyimserliğe şartlandırılıyoruz..

YAZARIN ÖNCEKİ YAZILARI
 'Karşı terör'ün keyfiliği   / 11-03-2005
 Ya Müslüman karşıtlığı   / 10-03-2005
 Yakovu'nun tokadı   / 08-03-2005
 'Pardon'   / 07-03-2005
 Sömürü denizi biterken   / 04-03-2005
 Enayilik ile üstünlük arasında   / 03-03-2005
 Mandacılık bayramı   / 01-03-2005
 Farkımız, düşmanımızı emzirmek   / 28-02-2005
 Hakiki köktendinci ve köktenkinci kim?   / 25-02-2005
 Ne mutlu 'şahinle aram iyi' diyene   / 24-02-2005
ERDAL ŞAFAK
Arap ilkbaharı
Birkaç gün önce Fransız...
ÖMER LÜTFİ METE
Şeyhin kerameti Stiglitz'ten menkul
Ünlü iktisatçı...
UMUR TALU
Ne anlıyorsunuz!
Bugün, Türkiye'de "basın...
ERGUN BABAHAN
SABAH'ın politikası
SABAH'ın siyasetinde iktidarı...
MEHMET ALTAN
Bingöl'de kuşlar...
Yazı masasının başına oturduğumda...
İran'ı 'Yalıçapkını' ile vuracaklar
Diplomasinin başarısız olma ihtimalini göz önünde bulunduran İsrail,...
Kürtler ve Şiiler el sıkışamadı
Irak'ta hükümet kurma girişimleri dün yine başarısızlıkla sonuçlandı.
Alex-tra gece
Alex-tra gece
Süper Lig için ekstra bir gece idi. Perdeyi G.Birliği açtı. İlki...
 
    Günün İçinden | Yazarlar | Ekonomi | Gündem | Siyaset | Dünya | Televizyon | Hava Durumu
Spor | Günaydın | Kapak Güzeli | Astroloji | Magazin | Sağlık | Bizim City | Çizerler
Cumartesi | Aktüel Pazar | Sarı Sayfalar | Otomobil | Dosyalar | Arşiv | Ana Sayfa
   
    Copyright © 2003, 2004 - Tüm hakları saklıdır.
MERKEZ GAZETE DERGİ BASIM YAYINCILIK SANAYİ VE TİCARET A.Ş.
Üretim ve Tasarım   Merkez Bilgi Grubu