|
 |
 |
 |
 İçme sularına AB standardı
İçme sularına Avrupa Birliği standardı getiriliyor. Buna göre, içme suları sağlığa uygun ve temiz olacak. İçme ve kullanma sularına ilişkin tüketicilere yeterli ve güncel bilgiler verilecek. İnsani Tüketim Amaçlı Sular Hakkında Yönetmelik, Resmi Gazete'de yayımlanarak, yürürlüğe girdi..
Yönetmelik hazırlanırken Avrupa Birliği'ne üye ülkelerce esas alınan İnsani Kullanım Amaçlı Suların Kalitesine Dair Konsey Direktifi'ne de uyum sağlandı.
Suların, sağlığa uygun ve temiz olması zorunlu olacak. Sular; insan sağlığına potansiyel bir tehlike oluşturan miktar ve yoğunlukta maddeler, mikro-organizmalar ve parazitler içermiyorsa ve yönetmelikte yer alan şartlara uyuyorsa sağlığa uygun ve temiz kabul edilecek. Yönetmelik, suyun kalite standartlarının içerdiği parametre değerlerini de belirliyor. Şebeke aracılığıyla temin edilen sular için kalite standartlarına uyulmadığının tespit edilmesi halinde, yetkili merciler, mülkiyet sahiplerince alınabilecek her tür düzeltici önlem hakkında mülkiyet sahiplerine tavsiyelerde bulunma da dahil olmak üzere, parametrik değerlere uyumsuzluk riskini azaltacak veya ortadan kaldıracak her tür
önlemi alacak.
Suların kalitesinin yönetmeliğe uyması için gerekli önlemler, bugünden itibaren 3 yıl içinde alınacak. Suyun parametresi için belirtilen değerlere uyum sağlamak amacı ile verilen süre boyunca insani tüketim amaçlı suların kurşun miktarını mümkün olduğu kadar azaltmak için bütün tedbirlerin alınması sağlanacak.
Bir dağıtım şebekesinden veya bir tankerden sağlanan ya da gıda üretiminde kullanılan içme-kullanma amaçlı suları belirli aralıklarla denetlenecek. İçme-kullanma sularının dezenfeksiyonunda klor kullanılması halinde uç noktalardan alınan numunelerde serbest bakiye klor miktarı en fazla litrede 0.5 miligram olacak.
Herhangi bir parametre değerinin ihlali durumunda, gerekli görülürse sular, izleme programı dışında ilave denetleme izlemesine tabi tutulabilecek, herhangi bir parametre ihlali olmasa dahi insan sağlığı için potansiyel tehlike oluşturan içme-kullanma suyunun kullanımı yasaklanabilecek ya da sınırlanabilecek veya insan sağlığını korumak için gerekli diğer önlemler alınacak.
MUAFİYET
Hiç bir muafiyetin insan sağlığına yönelik potansiyel bir tehlike oluşturmaması esas olacak. Ancak bölgede içme-kullanma suyu
tedarikinin sürdürülebileceği başka makul yolların bulunmaması halinde yetkili mercice, belirlenecek bir maksimum değere kadar muafiyet verilebilecek. Muafiyetler kısa süreli olacak ve maksimum 3 yılı geçemeyecek.
Bu sürenin sonuna doğru yeterli ilerleme sağlanıp sağlanmadığını belirlemek için bir değerlendirme yapılacak. İkinci bir muafiyet verilmesi halinde, buna ilişkin değerlendirme sonuçları ikinci muafiyet verilmesinin bütün gerekçeleriyle birlikte Avrupa Birliği Komisyonu'na gönderilecek. İkinci muafiyetin süresi 3 yılı aşamayacak. Ancak, istisnai hallerde Komisyon'dan 3 yılı aşmayan üçüncü bir muafiyet dönemi talep edilebilecek.
TÜKETİCİ BİLGİLENDİRİLECEK
Yetkili mercilerce içme-kullanma sularına ilişkin olarak tüketicilere yeterli ve güncel bilgiler sağlanacak ve bu doğrultuda
Sağlık Bakanlığı bilgilendirilecek. Suların kalitesi hakkında, tüketicileri bilgilendirmek için 3 yılda bir rapor yayınlanacak. Rapor, en azından günde ortalama 1000 metreküpü aşan ya da 5000'den fazla kişiye hizmet eden bütün müstakil su kaynaklarıyla ilgili bilgileri içerecek. Rapor üç takvim yılını kapsayacak ve bu dönemin sonundan itibaren bir takvim yılı içinde yayınlanacak. Bu raporlar yayınlanmasından itibaren 2 ay içinde Avrupa Birliği Komisyonu'na gönderilecek.
KAYNAK SULARI VE İÇME SULARI
Yönetmelikte belirtilen tanım ve niteliklere uygun olsa dahi, yönetmelik hükümlerine göre izin alınmamış kaynak ve içme sularının pazara arzı, satışı ve tüketime sunulması yasaklandı. Dere, göl, nehir gibi yüzeysel sularının satışı yapılamayacak, kaynak suları ve içme sularında aynı kaynak birden fazla gerçek veya tüzel kişilerce kullanılamayacak.
İzinli suların, işletme ruhsatında yer alan ticari isminden farklı bir isim altında satışı yasaklandı.
Belediye mücavir alanı dışında olup fenni su şebekesi bulunmayan veya sıhhi içme-kullanma suyu yeterli olmayan, toplu yaşanılan ve günde 500 litreden fazla zaruri su ihtiyacı bulunan yerlerdeki kişilerin su ihtiyacı karşılanacak. Ancak, bu sular başkalarına satılamayacak.
İZİN ZORUNLU
Yönetmelikte belirtilen esaslara uygun kaynak ve içme sularını işletmek isteyenler, Sağlık Bakanlığı'ndan tesis ve işletme izni almak zorunda olacak. Su sahipleri veya işletmecileri, bakanlıktan tesis izni almadan inşa ettikleri yapılardan dolayı hak talep edemeyecekler. Verilen tesis izni 3 yıl için geçerli olacak. Su kaynaklarının koruma alanlarına insan, hayvan, sel ve diğer suların girmesi önlenerek her türlü kirlenmeye karşı tedbirler alınacak. Bu bölgede suyun niteliğini etkileyecek faaliyetlere izin verilmeyecek.
Teknik usullerle çıkartılmayıp yeryüzüne kendiliğinden çıkan sular kaptaja alınacak. Kaptaj, suyun çıkış noktasından sağlıklı şekilde alınarak isaleye hazır duruma getirilip, her türlü kirlenmeye mani olacak ve dışardan içine hiçbir şey sızmayacak tarzda inşa edilecek. Suyu depoya akıtmak için kurulan isale hattı, suyun fiziksel ve kimyasal niteliklerini bozmayacak bir maddeden yapılacak. İsale projesi, isale hattı borusunda daima basınçlı su bulunacak şekilde tanzim edilecek. Su kaptajdan depoya, gerekli sıhhi ve teknik tedbirler alınarak cazibeyle akıtılacak. Topoğrafik bakımdan buna imkan olmayan hallerde, suyun özelliklerini bozmayacak nitelikte pompa kullanılarak ve su terfi edilerek isale sağlanabilecek.
DEPO NASIL OLACAK?
Su depoları şu özellikleri taşıyacak: ''- Depo iç yüzeyleri fayans veya suyun niteliğini bozmayacak bir madde ile kaplanacak, en az iki göz oda ile bir manevra odasından oluşur.
- Depo gözlerinin içine girişler manevra odasından veya manevraya müsaade eden vana gruplarından yapılır ve depo içine sabit merdiven konmaz.
- Depoya giren ve çıkan sudan numune almak ve giren suyun debisini ölçmek için gerekli tertibat bulunur.
- Depo, herhangi bir bina ile bitişik yapılmaz ve çatısı bulunmaz. Ancak, gerekli durumlarda imlahane ile bitişik olabilir.
- Depo gözlerinin havalandırılmasının sağlanması ve dışarıdan su ve başka maddelerin girmesinin önlenmesi için uygun bir havalandırma bacası bulunur.
- Depoya su girişi yapan, imlahaneye veren ve tahliyede kullanılan borular, depo içinde, su ile temas etmeyecek şekilde
düzenlenir.
- Depo manevra odasında, depo gözlerine giren ve çıkan borular ve bunların birbiri ile olan bağlantıları bir şemada gösterilir ve bu şema manevra odasının görülebilir bir yerine asılır.''
SOSYAL TESİS
Tesislerde çalışanların sosyal ihtiyaçlarını karşılamak üzere, yemekhane, soyunma-giyinme ve dinlenme yeri, duş, tuvalet, lavabo, gerektiğinde yatakhane gibi sosyal tesisler ihtiyaca cevap verecek özellik ve sayıda uygun sıhhi niteliklerde yapılacak.
Çıkış noktasından doluma kadar su ile temas eden veya etmesi muhtemel olan bütün yüzeyler ile yine su ile temas edecek şekilde kullanılacak alet ve cihazlar, suyun niteliğini bozmayacak ve sağlığa zarar vermeyecek özellikleri haiz malzemeden yapılacak.
KAPLAR, KAPAKLAR
Suyun dolumunda kullanılacak kaplar Sağlık Bakanlığı'ndan izin alınacak. Bu kaplar, suyun niteliğini değiştirmeyecek ve su ile etkileşmeyecek, izin alınmış bir maddeden yapılacak. Ambalajda cam dışındaki malzemeden yapılmış kapların kullanılması
halinde, bu kapların sağlık açısından sakıncalı olmadığına, kullanım ve üretimine ilişkin bilgi ve belgeler Sağlık Bakanlığı'na ibraz edilerek izne bağlanacak.
Suyun dolumunda kullanılan kaplar, geri dönüşlü ve geri dönüşsüz olmak üzere iki ayrı grupta değerlendirilecek.
Su kaplarında kullanılacak kapaklar için Sağlık Bakanlığı'ndan izin alınması gerekecek.
Kapaklar su ile etkileşmeyen ve insan sağlığına zarar vermeyen plastik veya metalden yapılacak ve imlahanede bulunan otomatik
kapaklama makinesinde, yırtılmadan veya bozulmadan açılmayacak şekilde kapatılacak.
Suların bardak şeklindeki kaplara dolumunda, yapıştırıcı kullanılmaksızın bardak ağzını tamamen kapatacak şekilde, tekniğine
uygun kapaklar kullanılacak. Bu kapaklarda, kolay açılabilmesi için açma uzantısı bulunacak.
Kullanılmış veya bozulmuş kapakların kullanılması yasaklandı. Kapların yıkanması, doldurulması ve kapaklanması el değmeden
otomatik makine veya otomatik sistemle yapılacak.
ETİKET BİLGİLERİ
Suların etiketinde; suyun adı, cinsi, imla edildiği yerin adresi, Sağlık Bakanlığı'nca verilen iznin tarih ve sayısı, bakanlığın uygun gördüğü uyarılar, ayırma işlemi gibi bakanlığın izni ile suya uygulanan işlemler ve suyun sahip olduğu parametreler yer alacak. İmal ve son kullanma tarihi ile parti ve seri numarası etiket üzerine yazılabileceği gibi kap veya kapak üzerine görünür bir şekilde yazılacak. Kaynak sularının ticari tanımlaması, kaynağın ismini veya kaynağın bulunduğu yerin ismini yansıtmıyorsa, kaynağın ismi veya kaynağın bulunduğu yerin ismi, bu ticari tanımlama için kullanılan puntonun bir buçuk kat büyüklüğünde puntoyla yazılacak.
Suyun cinsi, adının hemen altında okunabilecek şekilde yazılır ve bu yazı sembollerle kapatılamayacak. Etiket üzerinde yer alması gerekli görülen bilgiler, fırınlanmış veya kabartma veya baskı şeklinde olabileceği gibi kağıt etiket şeklinde de olabilecek. Kağıt etiketin, suyun tüketiciye ulaşıncaya kadar ambalaj üzerinde kalmasını sağlayıcı, bozulmasını ve düşmesini önleyici her türlü tedbir işletmeci tarafından alınacak. Suyun adı mutlaka kapak üzerine de yazılacak.
Kap, kapak ve etiketlerde tüketiciyi yanıltıcı bilgi ve sembollere yer verilemeyecek. Tüketicinin yanıltılması ve aldatılmasını önlemek, ürün güvenliğini sağlamak için; işleticilerce polikarbonat damacana gibi kaplarda, kap ve kapak üzerine gelecek ve hava ve su sızdırmayacak şekilde shiring uygulanacak. Shiring üzerine okunacak şekilde suyun adı ve cinsi yazılacak. Yönetmelikte belirtilen hüküm ve şartlara uygun olan kaynak ve içme sularının ithalinde ve ihracında, bu konulardaki düzenlemelere göre hareket edilecek. Yönetmelik hükümlerine uymayan kaynak ve içme sularının ithaline, yurtiçinde satışına ve tüketime sunulmasına izin verilmeyecek.
DENETİM
Denetim izlemelerinde yer alan parametre değerleri ya da şartlarının ihlali halinde düzeltici önlemlerin işletmecilerce alınması derhal sağlanacak. Denetim ve kontrol izlemelerinde suların laboratuvarlarda yapılan analizlerinde yönetmelikte öngörülen parametrelerdeki sınırların dışına çıkıldığının görülmesi halinde, işletme uyarılacak.
Bir hafta içinde tekrar su numunesi alınacak; bu numunenin analizinde de aykırılık bulunması halinde tesisin faaliyeti uygun çıkıncaya kadar durdurulacak ve gerekli tedbirler aldırılacak.
Alınan tedbirler sonunda tekrar alınan numunenin yönetmeliğe uygun olması halinde üretime izin verilecek ve bir ay süre ile haftalık izlemeye alınacak. Dört defa yapılan denetim ve analiz sonuçlarının yönetmeliğe uygun olması halinde, normal izleme periyoduna dönülecek.
Yönetmelik uyarınca ruhsat verilmiş suların kimyasal, fiziksel veya mikrobiyolojik niteliklerini kesinlikle ve sürekli olarak kaybettiği laboratuvarların raporu ile onaylandığında verilen izin geri alınacak ve tesis kapatılacak. Tesis sahipleri, aykırılık tespit edilen aynı seri numaralı sularını toplatıp sağlık teşkilatının denetiminde imha edecek.
UYUM
Yönetmelik hükümlerine aykırı hareket eden içme-kullanma suyu temin edicileri, kaynak suyu ve içme suyu işletmeleri ile sahip ve mesul müdürleri hakkında ilgili yasalara göre yaptırım uygulanacak. Yönetmelik, aynı konudaki 18 Ekim 1997 tarihli İçilebilir Nitelikteki Suların İstihsali, Ambalajlanması, Satışı ve Denetlenmesi Hakkında Yönetmelik'i yürürlükten kaldırdı.
Yürürlükten kaldırılan yönetmelik hükümleri doğrultusunda doğal kaynak sularına ve içme sularına verilen fason dolum izinleri bugünden itibaren 1 yıl sonra iptal edilmiş sayılacak. Yönetmeliğe uyum süresi 31 Aralık 2006 tarihine kadar uzatıldı.
Bir önceki yönetmelik hükümleri doğrultusunda izin verilen kaynak, içme, işlenmiş içme ve işlenmiş kaynak suyu işletmecileri, izinlerini 31 Aralık 2007'ye kadar uyumlaştırmak zorunda olacaklar.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
