 TEFE tarihe karışıyor
Yeni enflasyon sepeti olarak tanımlanan 2003 baz yıllı endekse göre ilk enflasyon rakamları 3 Şubat 2005'te açıklanacak.
Yeni Tüketici Fiyatları Endeksi (TÜFE) sepetinde, PVC pencere, DVD player, kontak lens, tansiyon aletleri, LPG araba tüpü, kargo ücreti, cep telefonu, internet ücreti ve bilgisayar donanımları gibi toplam 96 yeni madde bulunacak.
Ayrıca, TÜFE sepetinde, pirinçten buğdaya, kabak çekirdeğinden kuru soğana, cips ve çerezlerden, dondurmaya, viski ve rakıdan sigaraya, gerçek kira ücretinden no-frost buzdolabına, bilgisayar ekipmanlarından, hacca gidiş ücretine kadar, toplam 423 madde yer alacak.
Aralarında normal benzin, mikser, video kamera, dikiş makinası, filtresiz Bafra sigarası, jeton ve kibritin de bulunduğu 83 madde ise yeni sepette bulunmayacak. 1994 baz yıllı endekste 410 olan madde sayısı 423'e, 598 olan madde çeşidi de 710'a yükselecek.
YENİ ENDEKSİN FARKI NE?
Yeni endekste tahmin boyutu, ürün sepeti, mal ve hizmet sınıflaması, madde ağırlıkları, fiyat derlenen yerleşim yeri ile işyeri sayıları, harcama kapsamı, gelir grubu kapsamı ve hesaplama yöntemi değişti.
Fiyat derlenen işyeri sayısı 9 bin 300'den 20 bin 60'a, konut sayısı 2 bin 960'dan 3 bin 740'a, fiyat sayısı ise 93 bin 680'den 173 bin 929'a çıkacak. Eski endekste 28 il merkezi ve 7 ilçeden fiyatlar derlenirken, bu
sayı 81 il ve 72 ilçeye yükselecek. Eski endekste yer alan izafi kira, kendi üretiminden tüketim, ayni yardımlar ve turizm yeni endekse dahil edilmedi. Yeni endekste öncekinden farklı olarak kurumsal nüfus da dikkate alınıyor. Yeni dönemde, çekirdek enflasyon da alt kalemlerle birlikte 7 çeşit olarak açıklanacak.
TEFE TARİHE KARIŞIYOR
Yeni dönemde Toptan Eşya Fiyatları Endeksi'nin (TEFE) yerini, Üretici Fiyatları Endeksi (ÜFE) alacak. Üretici fiyatlarını ölçecek olan ÜFE'de, TEFE'deki 678 madde 760'a çıkarılıyor. ÜFE, TEFE'den farklı olarak KDV vb. vergiler hariç, yurtiçi peşin üretici satış fiyatı üzerinden esaplanacak.
Yeni ÜFE sepetinde, glikoz ve glikoz şurubu, zarflar, krem sabun, marley, fayans, parke, yer karosu yapıştırıcıları, plastikten sofra ve mutfak eşyası, bombeli oto camı, traşlı çimento ve taşıt hız göstergeleri gibi yeni maddeler yer alıyor.
Bunun yanında, dondurulmuş balıklar, ispirto, şampanya, filtresiz sigara, deri yelek, lastik ayakkabı, çizme, formika, normal benzin, dikiş makinası ve müzik seti ise sepetten çıkıyor.
|
